Η παγκόσμια έξαρση που προκάλεσε η νόσος mpox (πρώην ευλογιά των πιθήκων) το 2022 έχει μεν επιβραδυνθεί, αλλά κρούσματα εξακολουθούν να καταγράφονται στην Ευρώπη και τον κόσμο. Αυξάνονται επίσης σταδιακά τα κρούσματα της νέας, επιθετικής παραλλαγής clade 1b του υπαίτιου ιού.
Νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου & Προλήψεως Ασθενειών (ECDC) αποκαλύπτει ότι τους τρεις μήνες που τελείωσαν στις 10 Οκτωβρίου 2024 καταγράφηκαν 647 κρούσματα της νόσου σε 21 χώρες της ευρωπαϊκής περιοχής.
Μία από αυτές ήταν η Ελλάδα όπου καταγράφηκαν 3 κρούσματα. Μάλιστα και τα τρία αναφέρθηκαν τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες, δηλαδή από τις 10 Σεπτεμβρίου και μετά. Τις τέσσερις αυτές εβδομάδες αναφέρθηκαν σε 15 ευρωπαϊκές χώρες τα 211 από τα κρούσματα του τελευταίου τριμήνου.
Από τα κρούσματα αυτά μόνο το ένα προκλήθηκε από το νέο, επικίνδυνο στέλεχος clade 1b που έχει θορυβήσει τις παγκόσμιες υγειονομικές Αρχές. Το κρούσμα αυτό είχε επιβεβαιωθεί στη Σουηδία στα μέσα Αυγούστου.
Τα υπόλοιπα (συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών) έχουν προκληθεί από το ηπιότερο στέλεχος clade 2 του ιού mpox.
Ωστόσο, πλέον τα κρούσματα έχουν αυξηθεί και άλλο. Χθες, λ.χ., η Γερμανία ανέφερε το πρώτο της κρούσμα από το επικίνδυνο στέλεχος clade 1b. Και η Νορβηγία ανέφερε πως δύο άτομα στο Όσλο βρέθηκαν θετικά στο clade 2.
Διαβάστε ακόμα mpox: Εντοπίστηκε κρούσμα της νέας παραλλαγής του ιού στη Γερμανία
102 κρούσματα στην Ελλάδα
Με τα νέα περιστατικά, ανέρχονται πλέον σε 102 οι άνθρωποι που νόσησαν από mpox στην Ελλάδα από το 2022 έως σήμερα. Όπως εξηγεί ο ΕΟΔΥ, η νόσος mpox μεταδίδεται από άτομο σε άτομο μέσω:
- Της επαφής με δερματικές βλάβες/σωματικά υγρά του πάσχοντος και ιδιαίτερα σεξουαλικής επαφής ή/και με μολυσμένα αντικείμενα
- Αναπνευστικών σταγονιδίων κατόπιν παρατεταμένης στενής επαφής
Από τη στιγμή της έκθεσης έως την εκδήλωση συμπτωμάτων (χρόνος επώασης) μεσολαβούν συνήθως 6 έως 13 ημέρες. Ωστόσο έχουν αναφερθεί και περιπτώσεις με διακύμανση από 5 έως 21 ημέρες.
Ποιοι πρέπει να εμβολιάζονται
Για την προστασία από τον ιό mpox συνιστάται εμβολιασμός. Το εμβόλιο λέγεται Jynneos και συνιστάται σε ανθρώπους ηλικίας 18 ετών και άνω που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό mpox, διότι ανήκουν στις εξής ομάδες υψηλού κινδύνου:
Πριν την έκθεση
- Άνδρες που έχουν σεξουαλική επαφή με άνδρες (MSM), άνδρες που έχουν σεξουαλική επαφή με άνδρες και γυναίκες, άτομα τρανς, μη δυαδικά άτομα. Όλα τα άτομα από τις παραπάνω ομάδες θεωρούνται αυξημένου κινδύνου εάν έχουν πρόσφατο ιστορικό πολλαπλών ερωτικών συντρόφων ή έχουν νοσήσει από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα τους τελευταίους 3 μήνες.
- Επαγγελματίες υγείας και φροντίδας οι οποίοι εργάζονται σε χώρους ή σε συνθήκες με αυξημένο κίνδυνο έκθεσης στον ιό της ευλογιάς τύπου mpox. Μπορεί, λ.χ., να εργάζονται σε εργαστήρια, ειδικές μονάδες, εμβολιαστικά κέντρα, αποστολές σε περιοχές με αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό mpox κ.λπ.
- Συμμετέχοντες σε ανθρωπιστικές αποστολές, άτομα που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου, άτομα που επισκέπτονται συγγενείς και φίλους τα οποία ταξιδεύουν σε περιοχές των χωρών που είναι επηρεαζόμενες. Επίσης, άτομα που επιθυμούν να εμβολιαστούν για προσωπικούς λόγους καθώς και για ειδικές συνθήκες (πχ. μακρόχρονη παραμονή σε χώρες όπου αναφέρονται κρούσματα mpox) και που δεν περιλαμβάνονται στις προαναφερθείσες κατηγορίες.
Μετά την έκθεση
Μετά την έκθεση συνιστάται να εμβολιάζονται όσοι ήρθαν σε στενή σωματική επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα της νόσου mpox. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται και όσοι κατοικούν μαζί τους.
Το εμβόλιο πρέπει να χορηγείται το συντομότερο δυνατό – κατά προτίμηση εντός 4 ημερών από την έκθεση. Ωστόσο και εμβολιασμός μέχρι και 14 ημέρες μετά από την έκθεση συνιστάται, διότι μπορεί να παράσχει προστασία.
Εν τούτοις, εμβολιασμός γίνεται μόνον εφόσον δεν έχει αναπτύξει συμπτώματα ο άνθρωπος που ήρθε σε στενή επαφή με το κρούσμα.
Μεταξύ των ατόμων που ανήκουν στις προαναφερθείσες κατηγορίες, ιδιαιτέρως σημαντικός είναι ο εμβολιασμός των ανοσοκατεσταλμένων ανθρώπων.
Πού γίνεται εμβολιασμός
Σημειώνεται πως όσοι είχαν παλαιότερα εμβολιαστεί έναντι της κοινής ευλογιάς, δεν έχουν επαρκή προστασία. Γι’ αυτό τον λόγο συνιστάται ο εμβολιασμός τους έναντι της mpox (με δυο δόσεις εμβολίου).
Να σημειωθεί ότι δεν είναι απαραίτητο να δηλώνεται η συγκεκριμένη ομάδα στην οποία ανήκουν οι ενδιαφερόμενοι, όταν προσέρχονται για εμβολιασμό έναντι της νόσου. Ο εμβολιασμός αυτός διενεργείται σε συγκεκριμένα εμβολιαστικά κέντρα, τα οποία είναι:
Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης
- Ημέρες και ώρες επικοινωνίας: Τετάρτη 09:00-12:00
- Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2251-352510
Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ
- Ημέρες και ώρες επικοινωνίας: Τετάρτη 09:00-12:00
- Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2313-303333
Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου (ΠΑΓΝΗ)
- Ημέρες και ώρες επικοινωνίας: Δευτέρα-Παρασκευή 09:00-14:00
- Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2810-542107
Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων Ανδρέας Συγγρός
- Ημέρες και ώρες επικοινωνίας: Δευτέρα-Παρασκευή 09:00-14:00
- Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210-7295310 / 210-7265159
Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αττικόν
- Ημέρες και ώρες επικοινωνίας: Δευτέρα-Παρασκευή 09:00-14:00
- Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210-5831656
Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών «Παναγία η Βοήθεια»
- Ημέρες και ώρες επικοινωνίας: Τετάρτη-Πέμπτη 09:00-14:00
- Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2613-603689
Φωτογραφία: iStock