Νόσος Πάρκινσον: Βρήκαν νέα στοιχεία ότι αρχίζει από το έντερο

Νέα στοιχεία ότι η νόσος Πάρκινσον μπορεί να αρχίζει από το έντερο, ανακάλυψαν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Τζωνς Χόπκινς. Σε έρευνα με ποντίκια διαπίστωσαν πως μία παθολογική πρωτεΐνη που παίζει καθοριστικό ρόλο στη νόσο, μπορεί να εξαπλωθεί από το έντερο στον εγκέφαλο.

Τα νέα ευρήματα δίνουν ελπίδες για την επινόηση μιας θεραπείας που θα μπορεί να προλάβει ή να σταματήσει την εξέλιξή της.

Όπως εξηγούν οι ερευνητές, η νόσος Πάρκινσον χαρακτηρίζεται από συσσώρευση παθολογικής μορφής της πρωτεΐνης άλφα-συνουκλεΐνη στα κύτταρα του εγκεφάλου.

Καθώς συγκολλούνται μεταξύ τους τα μόρια της πρωτεΐνης, προκαλούν το θάνατο των νευρικών κυττάρων. Αυτό διαταράσσει την ικανότητα του ασθενούς να κινείται, να σκέφτεται καθαρά ή και να μιλάει. Όλα αυτά τα συμπτώματα παρατηρούνται στους ασθενείς με νόσο Πάρκινσον.

Κλειδί το πνευμονογαστρικό νεύρο

Τα νέα ευρήματα ενισχύουν μια θεωρία που αναδύθηκε το 2003, έπειτα από την παρατήρηση ότι η άλφα-συνουκλεΐνη συσσωρεύεται και στα τμήματα του εγκεφάλου που ελέγχουν το έντερο. Η παρουσία της άλφα-συνουκλεΐνης στα συγκεκριμένα τμήματα του εγκεφάλου συνάδει με ορισμένα από τα πρώιμα συμπτώματα της νόσου Πάρκινσον, όπως τη δυσκοιλιότητα.

Η θεωρία του 2003 πρεσβεύει ότι η παθολογική άλφα-συνουκλεΐνη αρχίζει στο έντερο. Από εκεί εξαπλώνεται στον εγκέφαλο μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου.

Το πνευμονογαστρικό νεύρο αρχίζει από το στέλεχος του εγκεφάλου (είναι μία δομή στην βάση του) και μεταφέρει μηνύματα σε διάφορα όργανα. Μεταξύ αυτών των οργάνων συμπεριλαμβάνονται το στομάχι και το λεπτό έντερο.

Για να ελέγξουν τη θεωρία αυτή, οι επιστήμονες του Τζωνς Χόπκινς έκαναν εγχύσεις άλφα-συνουκλεΐνης στο έντερο περισσότερων από 100 υγιών ποντικιών. Στη συνέχεια υπέβαλλαν σε εξετάσεις εγκεφάλου τα ποντίκια έναν, τρεις, επτά και δέκα μήνες μετά την έγχυση.

Καθώς περνούσε ο καιρός, η πρωτεΐνη άρχισε να συσσωρεύεται ολοένα περισσότερο στον εγκέφαλο των ζώων. Μάλιστα πρώτα συγκεντρωνόταν στο σημείο έναρξης του πνευμονογαστρικού νεύρου και από εκεί εξαπλωνόταν στον υπόλοιπο εγκέφαλο.

Μέσα σε ένα μήνα

Στην πραγματικότητα, στον ένα μήνα από την έγχυση η παθολογική άλφα-συνουκλεΐνη εντοπίστηκε σε διάφορες δομές του εγκεφαλικού στελέχους. Στους τρεις μήνες βρέθηκε και σε πιο απομακρυσμένα τμήματα, όπως η αμυγδαλή και ο μέσος εγκέφαλος. Στους επτά μήνες ήταν διάσπαρτη σε ακόμα περισσότερες περιοχές του εγκεφάλου.

Επιπλέον, καθώς εξαπλωνόταν η άλφα-συνουκλεΐνη στον εγκέφαλο των ζώων, εκείνα άρχισαν να παρουσιάζουν μείωση στα επίπεδα της ντοπαμίνης. Και επτά μήνες μετά την έγχυση, άρχισαν να πεθαίνουν τα εγκεφαλικά κύτταρα που παράγουν την ουσία.

Η ντοπαμίνη είναι μία βασική ουσία του εγκεφάλου, απαραίτητη για την επικοινωνία των νευρικών κυττάρων μεταξύ τους. Η μείωση των επιπέδων της προκαλεί τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της νόσου Πάρκινσον.

Μοιραία λοιπόν τα ποντίκια άρχισαν να παρουσιάζουν προβλήματα στην κινητικότητα, στη μνήμη και στη συμπεριφορά τους.

Ωστόσο, όταν οι ερευνητές έκαναν έγχυση της παθολογικής πρωτεΐνης σε ποντίκια με βλάβη στο πνευμονογαστρικό νεύρο, εκείνα δεν παρουσίασαν ανάλογα προβλήματα!

«Τα ευρήματα αυτά αποτελούν την πρώτη ερευνητική απόδειξη ότι όντως η νόσος Πάρκινσον μπορεί να αρχίζει από το έντερο και να εξαπλώνεται στον εγκέφαλο μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Ted Dawson, καθηγητής Νευρολογίας στο πανεπιστήμιο.

«Ταυτοχρόνως, όμως, υποδηλώνουν πως αν βρούμε έναν τρόπο να μπλοκάρουμε την οδό μετάδοσης της νόσου, πιθανώς μπορούμε να αποτρέψουμε την εκδήλωση της νόσου Πάρκινσον».

Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην ιατρική επιθεώρηση Neuron.