Τι ώρα μπαίνετε για ύπνο κάθε βράδυ; Αν απαντήσετε «εξαρτάται από τη μέρα», ξανασκεφθείτε το. Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει πως οι άνθρωποι με ακανόνιστο πρόγραμμα ύπνου διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν αθηροσκλήρωση με την πάροδο του χρόνου.
Η αθηροσκλήρωση είναι μία βλάβη που δημιουργείται όταν συσσωρεύονται λιπώδη ιζήματα στα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών. Τα ιζήματα αυτά δημιουργούν χαρακτηριστικές πλάκες (αθηρωματικές πλάκες), που προοδευτικά στενεύουν τον αυλό των αρτηριών.
Οι πλάκες εμποδίζοντας την ροή του αίματος (όπως συμβαίνει με το πουρί στους σωλήνες της ύδρευσης). Αν αποφραχθεί εντελώς μία αρτηρία, η συνέπεια μπορεί να είναι ένα έμφραγμα ή ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. Ο ίδιος κίνδυνος υπάρχει και αν διαφύγει από τη θέση κάποιο τμήμα της αθηρωματικής πλάκας και αποφράξει την αρτηρία.
Η νέα μελέτη έδειξε πως η αθηροσκλήρωση είναι συχνότερη σε όσους:
- Δεν μπαίνουν για ύπνο την ίδια ώρα κάθε βράδυ ή/και
- Δεν κοιμούνται εξίσου κάθε βράδυ, αλλά άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο
Η νέα μελέτη
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Journal of the American Heart Association. Συμμετείχαν 2.032 εθελοντές, ηλικίας 45 έως 84 ετών (μέση ηλικία: 68 έτη). Σχεδόν οι μισοί ήσαν άνδρες. Κατά την έναρξη της μελέτης, την περίοδο 2000-2002, κανένας τους δεν έπασχε από καρδιαγγειακή νόσο.
Μεταξύ 2010 και 2013 οι εθελοντές φορούσαν επί πέντε ημέρες συσκευές καταγραφής δραστηριότητας, οι οποίες έδειχναν πότε κοιμόντουσαν και πότε ήσαν ξύπνιοι. Συμπλήρωσαν επίσης επί επτά συνεχόμενες ημέρες ένα αναλυτικό ημερολόγιο ύπνου. Οι ερευνητές τους υπέβαλλαν επίσης σε μελέτη διαταραχών ύπνου, με την οποία διαγιγνώσκεται λ.χ. η υπνική άπνοια.
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη υποβάλλονταν επίσης σε ποικίλες εξετάσεις για αθηροσκλήρωση. Τέλος, παρείχαν λεπτομερείς πληροφορίες για τον τρόπο ζωής τους (π.χ. κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ, φυσική δραστηριότητα, ωράριο εργασίας κ.λπ.).
Τα ευρήματα
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, όσοι εθελοντές παρουσίαζαν απόκλιση άνω των 2 ωρών στη διάρκεια του ύπνου τους από εβδομάδα σε εβδομάδα, είχαν 40% περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν αθηροσκλήρωση των στεφανιαίων αρτηριών της καρδιάς.
Είχαν επίσης 12% περισσότερες πιθανότητες να έχουν αθηροσκλήρωση και στις καρωτίδες αρτηρίες του λαιμού. Αυτές τροφοδοτούν με αίμα τον εγκέφαλο.
Αντίστοιχα, όσοι συμμετέχοντες είχαν απόκλιση άνω των 90 λεπτών στην ώρα της νυκτερινής κατάκλισης, είχαν 43% περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν αθηροσκλήρωση στις στεφανιαίες αρτηρίες. Αντιθέτως, όσοι είχαν απόκλιση 30 λεπτών δεν διέτρεχαν τον κίνδυνο αυτό.
Ο καλής ποιότητας, επαρκής ύπνος είναι ένας από τους οκτώ πυλώνες για καλή υγεία, τονίζει η Αμερικανική Εταιρεία Καρδιάς (AHA). Στους ενήλικες συνιστώνται 7-9 ώρες ύπνου κάθε βράδυ για να έχουν:
- Βελτιωμένη εγκεφαλική λειτουργία
- Καλή επούλωση
- Μειωμένο κίνδυνο αναπτύξεως χρονίων νοσημάτων
Ωστόσο είναι σημαντικό να έχουν και ένα ωράριο στον ύπνο τους, το οποίο θα τηρούν απαρέγκλιτα καθημερινά. Το ωράριο πρέπει να τηρείται και τα Σαββατοκύριακα, τις αργίες και στις διακοπές.
Φωτογραφία: iStock