Ο πολύς ύπνος διπλασιάζει τον κίνδυνο εγκεφαλικού, προειδοποιούν οι επιστήμονες

Ο ύπνος είναι απαραίτητος για τη διαφύλαξη της υγείας, διότι στη διάρκειά του ο οργανισμός επιτελεί πολλές, σημαντικές λειτουργίες. Αν, όμως, κοιμάστε πάρα πολύ ή πολύ λίγο, από φάρμακο ο ύπνος γίνεται «φαρμάκι».

Αυτό υποδηλώνει μία νέα, διεθνής μελέτη η οποία εξέτασε τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου σε σχεδόν 5.000 ανθρώπους, οι μισοί εκ των οποίων είχαν πάθει εγκεφαλικό επεισόδιο.

Οι συμμετέχοντες που κοιμόντουσαν περισσότερες από 9 ώρες κάθε βράδυ, διέτρεχαν διπλάσιο κίνδυνο εγκεφαλικού σε σύγκριση με όσους κοιμόντουσαν 7 ώρες. Ωστόσο ο κίνδυνος ήταν ακόμα μεγαλύτερος σε όσους κοιμόντουσαν 5 ώρες ή λιγότερες.

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι οι ενήλικες χρειάζονται 7-8 ώρες ύπνο το βράδυ για να έχουν καλή υγεία και να λειτουργεί ομαλά ο οργανισμός τους την ημέρα. Μάλιστα ο ύπνος θεωρείται πλέον ένας από τους πυλώνες της υγείας. Με άλλα λόγια, είναι εξίσου σημαντικός με την υγιεινή διατροφή και με την φυσική δραστηριότητα.

Αλλεπάλληλες έρευνες, όμως, έχουν δείξει ότι περισσότεροι από ένας στους τρεις εξ ημών κοιμούνται λιγότερο. Περισσότεροι από ένας στους 20 εξ άλλου είναι… υπναράδες.

Η νέα μελέτη

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Neurology. Οι ερευνητές ενέταξαν στη μελέτη τους 4.496 εθελοντές από 32 χώρες του κόσμου. Από αυτούς:

• Οι 1.799 είχαν πάθει ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο
• Οι 439 είχαν πάθει αιμορραγικό εγκεφαλικό

Ισχαιμικό εγκεφαλικό είναι αυτό που οφείλεται στην διακοπή της ροής αίματος προς τον εγκέφαλο (π.χ. από έναν θρόμβο). Το αιμορραγικό εγκεφαλικό προκαλείται από ρήξη κάποιου αγγείου στον εγκέφαλο.

Οι συμμετέχοντες στη μελέτη είχαν μέση ηλικία 62 ετών. Οι δύο στους τρεις ήσαν άνδρες. Όλοι συμπλήρωσαν αναλυτικά ερωτηματολόγια στα οποία ανέφεραν αν ο ύπνος τους ήταν αδιατάρακτος ή όχι και πόσο διαρκούσε. Ανέφεραν επίσης εάν κοιμόντουσαν το μεσημέρι ή το απόγευμα, αν ροχάλιζαν και αν παρουσίαζαν επεισόδια άπνοιας.

Τα ευρήματα

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, από τους εθελοντές με ιστορικό εγκεφαλικού οι 151 κοιμόντουσαν περισσότερες από 9 ώρες κάθε βράδυ. Ο αντίστοιχος αριθμός στους υγιείς εθελοντές ήταν μόλις 84.

Επιπλέον, λιγότερες από 5 ώρες κάθε βράδυ κοιμόντουσαν:

• 162 από τους εθελοντές που είχαν πάθει εγκεφαλικό
• 43 από τους εθελοντές που δεν είχαν ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου

Με βάση αυτά τα ευρήματα οι ερευνητές υπολόγισαν ότι ο πολύς ύπνος σχεδόν διπλασιάζει τον κίνδυνο εγκεφαλικού. Αντίστοιχα, ο ελλιπής ύπνος τον τριπλασιάζει.

Η μελέτη έδειξε ακόμα πως κάθε είδους διαταραχή στον ύπνο αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού. Ειδικότερα:

• Η φτωχή ποιότητα τον αυξάνει κατά 52%
• Οι δυσκολίες στο να αποκοιμηθεί κάποιος τον αυξάνουν κατά 32%
• Η αφύπνιση τη νύχτα τον αυξάνει κατά 33%
• Το ροχαλητό τον αυξάνει κατά 91%
• Οι άπνοιες σχεδόν τον τριπλασιάζουν

Και ο μεσημεριανός ύπνος

Ακόμα και ο μεσημβρινός ύπνος φάνηκε να είναι επιζήμιος, ιδίως όταν είναι παρατεταμένος. Όσοι εθελοντές κοιμόντουσαν επί περισσότερο από 1 ώρα το μεσημέρι διέτρεχαν κατά 88% μεγαλύτερο κίνδυνο να πάθουν εγκεφαλικό.

«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι τα προβλήματα ύπνου πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν για την πρόληψη των εγκεφαλικών», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr. Christine-Eileen McCarthy, ειδικός σε θέματα ύπνου από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ιρλανδίας, στο Galway.

Η Dr. McCarthy επισήμανε ότι δεν είναι ακόμα σαφές με ποιους μηχανισμούς θα μπορούσε ο ύπνος να επηρεάζει τον κίνδυνο εγκεφαλικού. Είναι όμως τεκμηριωμένο ότι ο λιγοστός ύπνος αυξάνει τον κίνδυνο υπέρτασης, φλεγμονής και τύπου 2 διαβήτη. Και τα τρία είναι ισχυροί παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό, λέει.

Αντίστοιχα, ο υπερβολικός ύπνος ενδέχεται να είναι ένδειξη υποκείμενων παθολογιών, όπως η αναιμία, η κατάθλιψη και άλλα δεινά, που επίσης αυξάνουν τις πιθανότητες εγκεφαλικού.

Το πιο σοβαρό, όμως, είναι πως όσοι αντιμετωπίζουν πολλαπλά προβλήματα ύπνου, διατρέχουν πολλαπλάσιο κίνδυνο εγκεφαλικού. «Η μελέτη μας έδειξε πως όσοι έχουν πέντε ή περισσότερα από τα προβλήματα ύπνου που μελετήσαμε, έχουν πενταπλάσιες πιθανότητες εγκεφαλικού σε σύγκριση με όσους δεν έχουν κανένα», είπε η Dr. McCarthy. «Και αυτό είναι πάρα πολύ σοβαρό».

Φωτογραφία: iStock