Η μαστογραφία παραμένει ο «χρυσός κανόνας» για την πρόληψη και για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού, παρά την εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας.
«Οι υγιείς και ασυμπτωματικές γυναίκες πρέπει να κάνουν την πρώτη μαστογραφία σε ηλικία 35 ετών», λέει ο χειρουργός μαστού δρ Νικόλαος Π. Κοτσιφόπουλος, συνεργάτης του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ. «Αυτή είναι η λεγόμενη μαστογραφία αναφοράς», με την οποία θα συγκριθούν όλες οι επόμενες.
Η εξέταση πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε δύο χρόνια μετά την ηλικία των 40 ετών και κάθε χρόνο μετά τα 50 έτη εφ’ όσον:
- Δεν υπάρχουν παθολογικά ευρήματα
- Η γυναίκα δεν έχει οικογενειακό ή ατομικό ιστορικό καρκίνου του μαστού
Αντίστοιχα, σε όσες έχουν επιβαρυμένο ιστορικό η εξέταση πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο μετά τα 40. Επιπλέον, σε όσες φέρουν μετάλλαξη των ογκογονιδίων BRCA1 ή BRCA2, τα οποία σχετίζονται με τον καρκίνο του μαστού, συνιστάται ετήσια μαστογραφία από την ηλικία των 30 ετών.
«Εάν υπάρξουν μαστογραφικά ευρήματα, μπορεί να ζητηθεί και μαγνητική μαστογραφία, ιδίως στις γυναίκες ηλικίας 30-50 ετών», προσθέτει ο κ. Κοτσιφόπουλος. «Στις ηλικίες αυτές η πυκνότητα των μαστών είναι αυξημένη και μπορεί να χρειασθεί ο πρόσθετος έλεγχος».
Δυστυχώς, πολλές γυναίκες αποφεύγουν τον τακτικό έλεγχο των μαστών τους, συχνά διότι πιστεύουν δοξασίες οι οποίες αναδύθηκαν στο πέρασμα των χρόνων αλλά ουδεμία σχέση έχουν με την πραγματικότητα. Ο κ. Κοτσιφόπουλος εξηγεί ποια είναι η αλήθεια για μερικούς από τους κυριότερους μύθους γι’ αυτήν.
Μύθος πρώτος: Αν δεν έχω οικογενειακό ιστορικό, δεν κινδυνεύω από καρκίνο του μαστού
Η αλήθεια: Ο καρκίνος του μαστού συνήθως δεν είναι κληρονομούμενη νόσος. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα, μόλις το 5-10% των περιστατικών έχουν κληρονομική συνιστώσα. Στο σχεδόν 90% των περιπτώσεων ο καρκίνος του μαστού είναι σποραδικός, δηλαδή εκδηλώνεται σε γυναίκες δίχως οικογενειακό ιστορικό. Επομένως, ο προληπτικός έλεγχος είναι απαραίτητος σε όλες τις γυναίκες.
«Η εμφάνιση της νόσου σε κάποιο μέλος της οικογένειας (ιδίως στη μητέρα ή την αδελφή), πιθανώς σχετίζεται με γενετικά χαρακτηριστικά τα οποία αυξάνουν τον κίνδυνο», εξηγεί ο κ. Κοτσιφόπουλος.
Μύθος δεύτερος: Η μαστογραφία έχει πολλή ακτινοβολία και μπορεί να με βλάψει
Η αλήθεια: Η μαστογραφία έχει λιγότερη ακτινοβολία από όση ένα υπερατλαντικό αεροπορικό ταξίδι. Καμιά γυναίκα δεν θα έλεγε «όχι» σε ένα ταξίδι στην Αμερική ή τον Καναδά, γιατί να πει «όχι» σε μια σωτήρια εξέταση;
Μύθος τρίτος: Φοβάμαι ότι θα μου βρουν κάποιον όγκο
Η αλήθεια: Οι περισσότερες από τις βλάβες που εντοπίζονται κατά τον προληπτικό μαστογραφικό έλεγχο είναι καλοήθεις (μη-καρκινικές). Ακόμη όμως και αν πρόκειται για καρκίνο, το να εντοπιστεί και να αντιμετωπιστεί εγκαίρως είναι σωτήριο για τις ασθενείς.
Μύθος τέταρτος: Η μαστογραφία είναι επώδυνη
Η αλήθεια: Οι περισσότερες γυναίκες δεν νιώθουν πόνο, αλλά κυρίως δυσφορία κατά τη διενέργεια της εξέτασης. Ωστόσο η εξέταση έχει σύντομη διάρκεια και η δυσφορία που μπορεί να τη συνοδεύσει ακόμα μικρότερη.
Μερικές γυναίκες, όμως, αναφέρουν κάποια ενοχλήματα στο στήθος στη διάρκεια και μετά την εξέταση. Για όσες έχουν μεγάλη ευαισθησία στο στήθος και μικρή αντοχή στη δυσφορία, ένα απλό παυσίπονο μπορεί να βοηθήσει. Επιπλέον, ο/η τεχνολόγος που διενεργεί την εξέταση, μπορεί να βοηθήσει τη γυναίκα ώστε να κάνει την εμπειρία της μαστογραφίας πιο άνετη.
Φωτογραφία: iStock