Ο υγιεινός τρόπος ζωής μπορεί να προστατεύει από την άνοια ακόμα και τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό της νόσου, αναφέρει διεθνής ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής μία Ελληνίδα ερευνήτρια.
Στη σχετική μελέτη συμμετείχαν περισσότεροι από 196.000 εθελοντές. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο υγιεινός τρόπος ζωής μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας κατά το ένα τρίτο.
Το εύρημα αυτό ίσχυε τόσο για εκείνους με οικογενειακό ιστορικό άνοιας και επομένως υψηλό γενετικό κίνδυνο να νοσήσουν, όσο για εκείνους με μέσο ή χαμηλό γενετικό κίνδυνο άνοιας.
Οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ και άλλα ερευνητικά κέντρα, με επικεφαλής ερευνήτρια την δρα Ηλιάννα Λουρίδα, χαρακτήρισαν τα ευρήματά τους συναρπαστικά. Και πρόσθεσαν πως αποδεικνύουν ότι η άνοια δεν είναι αναπόφευκτη.
Τα νέα ευρήματα παρουσιάσθηκαν στο ετήσιο Διεθνές Συνέδριο της αμερικανικής Εταιρείας Νόσου Αλτσχάιμερ (AAIC 2019). Το συνέδριο πραγματοποιείται 14-18 Ιουλίου 2019 στο Λος Άντζελες.
Ο τρόπος ζωής
Στη μελέτη συμμετείχαν 196.383 άνδρες και γυναίκες, μέσης ηλικίας 64 ετών. Οι επιστήμονες τους παρακολούθησαν επί 8 χρόνια. Στο μεσοδιάστημα οι 1.769 από αυτούς εκδήλωσαν άνοια.
Οι ερευνητές χώρισαν τους εθελοντές σε ομάδες αναλόγως με τον τρόπο ζωής τους και με το οικογενειακό ιστορικό άνοιας.
Συνολικά, το 68% από αυτούς ακολουθούσαν έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Το σχεδόν 24% ακολουθούσαν έναν ενδιάμεσο τρόπο ζωής και το περίπου 8% έναν ανθυγιεινό.
Αντίστοιχα, το 20% είχαν ισχυρή γενετικό κίνδυνο για άνοια, το 60% ενδιάμεσο και το 20% χαμηλό. Ο γενετικός κίνδυνος αξιολογήθηκε με βάση αναλύσεις DNA που έγιναν στους εθελοντές.
Ο τρόπος ζωής των εθελοντών βαθμολογήθηκε από 0 έως 4, αναλόγως με το αν τηρούσαν ορισμένους βασικούς κανόνες που σχετίζονται με καλή καρδιαγγειακή υγεία:
- Δεν ήσαν νυν καπνιστές
- Έκαναν χαλαρή άσκηση 2,5 ώρες την εβδομάδα ή έντονη άσκηση επί 75 λεπτά την εβδομάδα
- Ακολουθούσαν μια ισορροπημένη διατροφή με περισσότερες από τρεις μερίδες φρούτα και την ημέρα, ψάρι δύο φορές την εβδομάδα και σπάνια κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος
- Έπιναν έως ένα-δύο ποτά την ημέρα
Όσοι εθελοντές τηρούσαν 3-4 από αυτούς τους κανόνες, θεωρήθηκε ότι ακολουθούσαν έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Όσοι τηρούσαν τους 2 ήταν οι ενδιάμεσοι, ενώ όσοι τηρούσαν 0-1 κανόνες ακολουθούσαν έναν ανθυγιεινό τρόπο ζωής.
Τα ευρήματα
Οι εθελοντές υψηλού γενετικού κινδύνου για άνοια που ακολουθούσαν ανθυγιεινό τρόπο ζωής, είχαν σχεδόν τριπλάσιες πιθανότητες να εκδηλώσουν άνοια, σε σύγκριση με εκείνους που είχαν χαμηλό γενετικό κίνδυνο και υγιεινό τρόπο ζωής.
Ωστόσο οι εθελοντές υψηλού κινδύνου που ζούσαν υγιεινά είχαν κατά 32% λιγότερες πιθανότητες άνοιας απ’ ό,τι εκείνοι που ζούσαν ανθυγιεινά.
Οι διαφορές αυτές πρακτικά σημαίνουν πως καταγράφηκαν:
- 18 περιστατικά άνοιας ανά 1.000 άτομα με υψηλό γενετικό κίνδυνο και ανθυγιεινό τρόπο ζωής
- 11 περιστατικά άνοιας ανά 1.000 άτομα με υψηλό γενετικό κίνδυνο και υγιεινό τρόπο ζωής
Οι διαφορές μοιάζουν μικρές, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι οι εθελοντές της μελέτης ήσαν σχετικά νέοι. Η άνοια είναι πολύ συχνότερη στην όγδοη και ένατη δεκαετία της ζωής.
Οι ερευνητές λένε πως η μείωση των κρουσμάτων άνοιας κατά το ένα τρίτο, θα είχε τεράστιο αντίκτυπο στους ηλικιωμένους. «Θα διασώζονταν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι από αυτήν», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr David Llewellyn, αναπληρωτής καθηγητής Νευροεποδημιολογίας στο Έξετερ.
Τα νέα ευρήματα, που δημοσιεύονται και στην ιατρική επιθεώρηση JAMA, συμφωνούν με εκείνα προγενέστερων μελετών. Ενδέχεται όμως να μην ισχύουν για τους ανθρώπους που εκδηλώνουν πρώιμη άνοια (πριν τα 50 τους χρόνια).