Η καρδιά είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ζωής σε άνδρες και γυναίκες. Ωστόσο δεν είναι ίδια στα δύο φύλα από ανατομικής, αλλά και λειτουργικής πλευράς, αναφέρει ένας ειδικός.
Όπως εξηγεί ο καρδιολόγος δρ Ιωάννης Παληός, διευθυντής του Τμήματος Μαγνητικής Τομογραφίας Καρδιάς στο Metropolitan Hospital, η γυναικεία και η ανδρική καρδιά έχουν ορισμένες διαφορές ως προς το μέγεθος. Διαφορές παρατηρούνται επίσης στον καρδιακό ρυθμό, στη φυσιολογία της, αλλά και στη συχνότητα και την εκδήλωση ορισμένων καρδιακών παθήσεων.
Το μέγεθος
Συνήθως, η καρδιά του άνδρα είναι λίγο μεγαλύτερη από αυτή της γυναίκας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι άνδρες έχουν συνήθως μεγαλύτερο σωματικό μέγεθος.
Το μέγεθος της γυναικείας καρδιάς είναι μικρότερο. Το ίδιο και οι καρδιακές κοιλότητες, (δηλαδή οι κόλποι και οι κοιλίες). Τα τοιχώματα της καρδιάς, εξ άλλου, είναι πιο λεπτά.
Παρά τις διαφορές αυτές, όμως, και η ανδρική και η γυναικεία καρδιά εκτελούν τη βασική λειτουργία τους, που είναι η παροχή αίματος με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά σε όλα τα όργανα και τα οστά του σώματος.
Ο καρδιακός ρυθμός
Σε γενικές γραμμές, οι γυναίκες έχουν λίγο υψηλότερο καρδιακό ρυθμό από τους άνδρες.
Η φυσιολογία
Ορισμένες αλλαγές ορμονών και άλλες φυσιολογικές διαφορές μπορεί να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η καρδιά. Παραδείγματος χάριν, οι ορμόνες του ανδρικού φύλου (π.χ. η τεστοστερόνη) μπορεί να επηρεάσουν την καρδιακή λειτουργία.
Η λειτουργία
Οι διαφορές στην ανατομία της γυναικείας με την ανδρική καρδιά, επεκτείνονται και σε διαφορές στη λειτουργικότητα. Η γυναικεία καρδιά συνήθως έχει μεγαλύτερη συχνότητα παλμών ανά λεπτό (χτυπά πιο γρήγορα από την ανδρική). Αντιδρά επίσης στο στρες άμεσα, κυρίως με αύξηση των παλμών.
Αντιθέτως, η ανδρική καρδιά έχει μικρότερη συχνότητα παλμών ανά λεπτό (χτυπά πιο αργά) και αντιδρά στο στρες κυρίως με αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
Επιπλέον, η γυναικεία καρδιά προστατεύεται έως την εμμηνόπαυση από τις ορμόνες του γυναικείου φύλου, τα οιστρογόνα. Στατιστικά φαίνεται πως οι νεότερες γυναίκες διατρέχουν χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου και καρδιαγγειακών επεισοδίων.
Οι άνδρες δεν διαθέτουν έχουν αυτή την προστασία. Έτσι, εμφανίζουν καρδιοπάθεια περίπου 10 χρόνια νωρίτερα σε σύγκριση με τις γυναίκες.
Ωστόσο, ο καρδιαγγειακός κίνδυνος αυξάνεται σημαντικά στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και εξισώνεται με τον κίνδυνο των ανδρών.
Τα καρδιακά συμπτώματα
Τα συμπτώματα που προκαλεί ένα πρόβλημα στην καρδιά επίσης μπορεί να είναι διαφορετικά μεταξύ των φύλων – και αυτό αποτελεί αντικείμενο μελέτης και αναφοράς στον κλινικό χώρο.
«Συχνά παρατηρείται παρανόηση των καρδιακών συμπτωμάτων από τις γυναίκες, οι οποίες συγχέουν τις πραγματικές ενδείξεις της καρδιακής νόσου», αναφέρει ο κ. Παληός, Τα εν λόγω συμπτώματα συμπεριλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
- Αίσθημα αδυναμίας
- Δύσπνοια
- Ζάλη
- Καρδιακή αρρυθμία
- Πονοκέφαλο
- Ναυτία
- Εφίδρωση
- Καταβολή
Τα συμπτώματα αυτά είναι άτυπα, διότι δεν συμπίπτουν με τις τυπικές καρδιακές εκδηλώσεως που όλοι περιμένουμε όταν υπάρχει καρδιακό πρόβλημα. Το γεγονός αυτό «προκαλεί εύκολη υποεκτίμηση είτε από την ίδια την ασθενή, είτε από τον γιατρό που την αντιμετωπίζει», επισημαίνει ο κ. Παληός.
Αντιθέτως, οι άνδρες με καρδιακό επεισόδιο έχουν πιο κλασικά συμπτώματα όπως ενδεικτικά:
- Ισχυρό θωρακικό πόνο
- Σφίξιμο ή κάψιμο στο θώρακα
- «Πλάκωμα» στο στήθος που ενδέχεται να αντανακλά στην περιοχή της πλάτης ή να επεκτείνεται προς το αριστερό άνω άκρο ή τον λαιμό.
Οι καρδιακές παθήσεις
Δεδομένα έχουν καταδείξει ότι ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος που σχετίζεται με τη στεφανιαία νόσο, είναι πιο συχνός στον ανδρικό πληθυσμό. Αντιθέτως, παρατηρούνται με μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες δύο άλλα προβλήματα στην καρδιά: το αίσθημα των έντονων παλμών και οι αρρυθμίες.
«Οι παραπάνω διαφορές στην αντίληψη και την εκδήλωση των καρδιακών συμπτωμάτων μεταξύ ανδρών και γυναικών αποτελούν αντικείμενο προσοχής και απαιτούν συνειδητοποίηση τόσο από τον ιατρικό κόσμο όσο και από το γενικό κοινό, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση και η θεραπεία των καρδιακών παθήσεων σε όλα τα άτομα ανεξαρτήτως φύλου», καταλήγει ο κ. Παληός.
Φωτογραφία: iStock