Οι επιπτώσεις στην Ελλάδα από ένα πιθανό πυρηνικό ατύχημα στην Ουκρανία

Ανησυχία έχει προκαλέσει τον τελευταίο καιρό το ενδεχόμενο ενός πυρηνικού ατυχήματος λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και οι συνέπειες που μπορεί να έχει στη ζωή και την υγεία όχι μόνο των κατοίκων της περιοχής αλλά και πιο απομακρυσμένων κρατών όπως η Ελλάδα.

Οι ιατροί της Ιατρικής Σχολής και του Τμήματος Φυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Σταυρούλα Πάσχου (επίκουρη καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας), Παντελής Καραΐσκος (καθηγητής Ιατρικής Φυσικής), Ευστάθιος Στυλιάρης (αναπληρωτής καθηγητής Πυρηνικής Φυσικής), Σοφία Χατζηιωάννου (καθηγήτρια Πυρηνικής Ιατρικής), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνος Δημόπουλος (καθηγητής Θεραπευτικής-Αιματολογίας-Ογκολογίας και πρύτανης ΕΚΠΑ) διευκρινίζουν κάποια σημαντικά σημεία.

Στην Ουκρανία υπάρχουν όντως πυρηνικές εγκαταστάσεις, οι οποίες απειλούνται στη φάση αυτή. Μέχρι σήμερα δεν έχει τεθεί κάποιο θέμα πυρηνικής ασφάλειας. Τα επίπεδα ραδιενέργειας αναφέρονται ως φυσιολογικά, σύμφωνα με συνεχείς ανακοινώσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (IAEA) και τις χαμηλές τιμές ραδιενέργειας περιβάλλοντος που καταγράφονται σε πραγματικό χρόνο.

Φυσικά, είναι απαραίτητη η συνεχής εγρήγορση και παρακολούθηση της κατάστασης. Και αυτό διότι δεν μπορεί να αποκλειστεί η έστω ελάχιστη πιθανότητα πυρηνικού ατυχήματος εν μέσω πολέμου.

Ποια μέτρα μπορεί να χρειασθούν στην Ελλάδα

Στην περίπτωση ενός τέτοιου ατυχήματος, που όλοι απευχόμαστε, θα απαιτηθούν επείγοντα μέτρα προστασίας από την ραδιενέργεια για τους κατοίκους της Ουκρανίας και των γειτονικών περιοχών. Η Ελλάδα βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση από την Ουκρανία. Επομένως, τα περισσότερα από τα σχετικά μέτρα δεν θα απαιτηθούν για τη χώρας μας.

Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης εξαιτίας σοβαρού ατυχήματος σε πυρηνική εγκατάσταση εκτός συνόρων της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, αυτό που πιθανόν θα χρειαστεί στην περίπτωση της Ελλάδας είναι ένα εκτεταμένο πρόγραμμα ελέγχων σε τρόφιμα και ζωοτροφές.

Είναι επίσης ενδεχόμενος ο περιορισμός στην κατανάλωση συγκεκριμένων προϊόντων, τα οποία έχουν παραχθεί σε περιοχές κοντά στην περιοχή της πυρηνικής εγκατάστασης.

Όχι στα χάπια ιωδίου

Λόγω της απόστασης, όμως, δεν θα χρειαστούν πιο δραστικά μέτρα, όπως η χορήγηση χαπιών ιωδίου. Το τελευταίο διάστημα έχει παρατηρηθεί ότι πολλοί συμπολίτες μας σπεύδουν να προμηθευτούν προληπτικά χάπια ιωδίου ή άλλα σκευάσματα ιωδίου που κυκλοφορούν στη χώρα μας ως συμπληρώματα διατροφής.

Αυτό το μέτρο δεν θα χρειαστεί, διότι η Ελλάδα βρίσκεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από την Ουκρανία, τονίζουν οι ειδικοί του ΕΚΠΑ. Αναλόγως με τη σοβαρότητα του ατυχήματος, προφυλακτική χορήγηση ιωδίου θα μπορούσε να συστήνεται σε απόσταση έως και 20 ή 100 χιλιομέτρων από το πυρηνικό εργοστάσιο. Επομένως αφορά μόνο τον πληθυσμό κοντά στη συγκεκριμένη περιοχή.

Επιπλέον, η αυθαίρετη και αλόγιστη λήψη χαπιών ιωδίου μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες στον θυρεοειδή αδένα. Μπορεί π.χ. να εμφανιστεί υπερθυρεοειδισμός, μία κατάσταση επιζήμια για την υγεία μας.

Η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας έχει εκδώσει σχετική ανακοίνωση, με τις θέσεις της οποίας έχουν συμφωνήσει η Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία,  η Ελληνική Εταιρεία Πυρηνικής Ιατρικής και Μοριακής Απεικόνισης και η Ένωση Φυσικών Ιατρικής Ελλάδος, καταλήγουν οι ειδικοί του ΕΚΠΑ.

Φωτογραφία: iStock