Εάν ξαφνικά παρουσιάσετε περίεργα συμπτώματα στα μάτια, όπως αδυναμία να υπολογίσετε σωστά τις αποστάσεις ή να ξεχωρίσετε τα κινητά από τα σταθερά αντικείμενα, προσέξτε. Ενδέχεται να έχετε μία διαταραχή που είναι προάγγελος της νόσου Αλτσχάιμερ.
Αυτό αναφέρουν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο (UCSF), οι οποίοι σε μελέτη που πραγματοποίησαν διαπίστωσαν πως τα περίεργα συμπτώματα στην όραση προειδοποιούν για την ανάπτυξη άνοιας αργότερα στη ζωή.
Τα συμπτώματα αυτά είναι χαρακτηριστικά μιας νευροεκφυλιστικής διαταραχής που ονομάζεται οπίσθια φλοιϊκή ατροφία (prosterior cortical atrophy ή PCA). Η διαταραχή αυτή προκαλεί ξαφνικά δυσκολίες στην εκτέλεση δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την όραση. Οι πάσχοντες μπορεί επίσης:
- Να δυσκολεύονται ξαφνικά να γράψουν
- Να κρίνουν εάν ένα αντικείμενο κινείται ή είναι στατικό
- Να εντοπίσουν ένα αντικείμενο που τους έπεσε στο πάτωμα για να το σηκώσουν
Όλ’ αυτά συμβαίνουν παρότι οι οφθαλμολογικές εξετάσεις δεν εντοπίζουν κάποιο πρόβλημα στην όρασή τους. Ωστόσο, ένας στους 20 ασθενείς με νόσο Αλτσχάιμερ έχει τέτοιου είδους περίεργα συμπτώματα πριν παρουσιάσει απώλεια μνήμης.
Επιπλέον, η ανάπτυξη αυτών των συμπτωμάτων σχεδόν πάντοτε αποτελεί προάγγελο άνοιας, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Η νέα μελέτη
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση The Lancet Neurology. Όπως γράφουν οι ερευνητές, η οπίσθια φλοιϊκή ατροφία είναι ένα σχετικά σπάνιο σύνδρομο. Την εκδηλώνει κατά μέσον όρο το 5% των ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ. Ωστόσο το ποσοστό αυτό είναι 7% στους ασθενείς με πρώιμη (πριν τα 65 έτη) μορφή της νόσου.
Για να εξακριβώσουν πόσο αξιόπιστος δείκτης άνοιας είναι η ατροφία αυτή, οι επιστήμονες εξέτασαν τους ιατρικούς φακέλους περισσότερων από 1.000 πασχόντων από αυτήν. Οι ασθενείς προέρχονταν από 36 ερευνητικά κέντρα σε 16 χώρες του κόσμου.
Το πρώτο εύρημα ήταν πως η οπίσθια φλοιϊκή ατροφία εκδηλώνεται σχετικά νωρίς στη ζωή. Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν τα 59 έτη. Οι πάσχοντες παρουσίαζαν δυσκολίες σε δραστηριότητες όπως:
- Η αντιγραφή απλών διαγραμμάτων
- Η αξιολόγηση της θέσης ενός αντικειμένου
- Ο εντοπισμός με τα μάτια τους περισσότερων από ένα αντικείμενο ταυτοχρόνως
Αντιμετώπιζαν επίσης εκφύλιση της ικανότητας εκτέλεσης μαθηματικών πράξεων και της ικανότητας ανάγνωσης.
Η έκβαση
Στο 94% των περιπτώσεων, οι πάσχοντες από την ατροφία αυτή εκδήλωσαν αργότερα νόσο Αλτσχάιμερ. Το υπόλοιπο 6% ανέπτυξαν άλλα είδη άνοιας, όπως η άνοια με σωμάτια Lewy.
Οι επιστήμονες του UCSF λένε πως το ποσοστό 94% έχει μεγαλύτερη προγνωστική αξία απ’ ό,τι η απώλεια μνήμης. Στην πραγματικότητα, μόνο το 70% των ανθρώπων με απώλεια μνήμης αναπτύσσουν τελικά άνοια!
Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι πολλοί πάσχοντες από την οπίσθια φλοιϊκή ατροφία αρχικά δεν αντιμετώπιζαν νοητικά προβλήματα. Ωστόσο μέσα σε 4 χρόνια, είχαν ήπιας έως μετρίας βαρύτητας ελλείμματα:
- Στη μνήμη
- Τις εκτελεστικές λειτουργίες του εγκεφάλου
- Τη συμπεριφορά
- Την ομιλία
- Τις γλωσσικές δεξιότητες
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν πως η αυξημένη ενημέρωση για την ατροφία αυτή, μπορεί να οδηγήσει σε πρωιμότερη ανίχνευση της νόσου Αλτσχάιμερ. Όταν, δηλαδή, οι υπάρχουσες θεραπείες γι’ αυτήν είναι πιο αποδοτικές, δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Renaud La Joie, επίκουρος καθηγητής Νευρολογίας στο UCSF.
Φωτογραφία: iStock