Οστεοπόρωση: Τι είναι, πώς θα καταλάβετε ότι ξεκινάει και πότε να κάνετε τεστ οστικής πυκνότητας
Τα οστά είναι ζωντανοί ιστοί, που συνεχώς διασπώνται και αντικαθίστανται. Η οστεοπόρωση εμφανίζεται, όταν η δημιουργία νέου οστού δεν συμβαδίζει με την “απομάκρυνση” των παλαιών οστών.
Πλήττει άνδρες και γυναίκες όλων των φυλών. Αλλά οι γυναίκες, ιδίως οι ηλικιωμένες και εκείνες που βρίσκονται μετά την εμμηνόπαυση, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
Οστεοπόρωση: Συμπτώματα
Συνήθως δεν υπάρχουν συμπτώματα στα πρώιμα στάδια της οστικής απώλειας. Αλλά από τη στιγμή που τα οστά θα έχουν αποδυναμωθεί αρκετά από την οστεοπόρωση, μπορεί να έχετε τα ακόλουθα:
- Πόνο στην πλάτη, που προκαλείται από κάποιο κάταγμα ή σύμπτυξη σπονδύλου
- Απώλεια ύψους με την πάροδο του χρόνου
- Κύφωση
- Κάποιο κάταγμα οστού που συμβαίνει πολύ πιο εύκολα από ό,τι αναμενόταν
Οστεοπόρωση: Αίτια
Τα οστά σας είναι σε μια σταθερή διαδικασία ανανέωσης. Όταν είστε νέοι, το σώμα σας δημιουργεί το νέο οστό γρηγορότερα από ό,τι διασπάται το παλαιό οστό και έτσι αυξάνεται η οστική σας μάζα. Οι περισσότεροι άνθρωποι φθάνουν στη μέγιστη οστική μάζα τους μέχρι τα 22-23 χρόνια τους. Καθώς γερνούν, η οστική μάζα χάνεται ταχύτερα από ό,τι παράγεται.
Το πόσο πιθανό είναι να αναπτύξετε οστεοπόρωση εξαρτάται εν μέρει από το πόσο οστική μάζα δημιούργησε ο οργανισμός σας στα νιάτα σας. Όσο περισσότερη οστική μάζα έχετε, τόσο περισσότερο οστό που έχετε “στην τράπεζα” και τόσο λιγότερο πιθανό είναι να αναπτύξετε οστεοπόρωση καθώς μεγαλώνετε.
Τεστ οστικής πυκνότητας: Τι είναι και σε ποια ηλικία να το κάνετε
Το τεστ οστικής πυκνότητας, όπως μαρτυράει το όνομά του, βοηθάει στον υπολογισμό της μάζας και της πυκνότητας των οστών σας, καθώς και της πιθανότητας να υποστείτε κάταγμα από την οστεοπόρωση.
Το αμερικανικό Εθνικό Ίδρυμα Οστεοπόρωσης συνιστά να κάνετε μέτρηση οστικής πυκνότητας του ισχίου και της σπονδυλικής στήλης από ένα ειδικό μηχάνημα DXA για τη διάγνωση της οστεοπόρωσης. DXA σημαίνει διπλή ενεργειακή απορρόφηση ακτίνων Χ (Double X-ray Absorptiometry).
Μπορείτε να μάθετε αν έχετε οστεοπόρωση με ένα τεστ οστικής πυκνότητας. Μπορεί να το ακούσετε και ως τεστ μέτρησης της οστικής μάζας. Η διαδικασία προϋποθέτει την χρήση ενός μηχανήματος για τη μέτρηση της πυκνότητας των οστών σας. Το μηχάνημα υπολογίζει την ποσότητα οστού στο ισχίο, στη σπονδυλική στήλη και -μερικές φορές- σε άλλα οστά. Το αποτέλεσμα του τεστ οστικής πυκνότητας θα βοηθήσει το γιατρό σας να βγάλει συμπεράσματα και να σας προτείνει τρόπους να προστατέψετε τα οστά σας από την οστεοπόρωση.
Ποιοι πρέπει να κάνουν το τεστ οστικής πυκνότητας
Το αμερικανικό Εθνικό Ίδρυμα Οστεοπόρωσης λέει ότι το τεστ οστικής πυκνότητα πρέπει να το κάνετε αν:
- είστε γυναίκα ηλικίας 65 ετών και άνω
- είστε άνδρα ηλικίας 70 ετών και άνω
- είστε 50 ετών και άνω και είχατε κάποιο κάταγμα οστού
- είστε γυναίκα στην εμμηνόπαυση με παράγοντες κινδύνου για οστεοπόρωση
- είστε μετεμμηνοπαυσιακή γυναίκα κάτω των 65 ετών με παράγοντες κινδύνου για οστεοπόρωση
- είστε άνδρας 50-69 ετών με παράγοντες κινδύνου για οστεοπόρωση
Ένα τεστ οστικής πυκνότητας μπορεί επίσης να είναι απαραίτητο εάν έχετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:
- κάνατε ακτινογραφία σπονδυλικής στήλης που έδειξε κάταγμα ή απώλεια οστικής μάζας
- έχετε πόνο στην πλάτη με πιθανό κάταγμα στα οστά της σπονδυλικής σας στήλης
- έχετε χάσει 1,3 εκατοστά και πάνω σε ύψος μέσα σε ένα έτος
- έχετε συνολική απώλεια ύψους 4 εκατοστά από το αρχικό σας ύψος
Πόσο συχνά πρέπει να κάνετε τεστ οστικής πυκνότητας
Τα άτομα που παίρνουν φάρμακο για την οστεοπόρωση θα πρέπει να επαναλάβουν το τεστ οστικής πυκνότητας κάθε 1-2 χρόνια. Μετά την έναρξη μιας νέας ιατρικής θεραπείας για την οστεοπόρωση, πολλοί γιατροί θα συστήσουν να το επαναλάβετε μετά από ένα χρόνο.
Πηγές: http://www.nof.org, http://www.mayoclinic.org, http://www.health24.com