Όταν οι κόλλες και οι βενζίνες γίνονται ναρκωτικά!
Του Μιχάλη Χατζηγιάννη Πνευμονολόγου
Τα ευρύτερα γνωστά ως εισπνεόμενα ναρκωτικά ή εισπνεόμενες πτητικές ουσίες, αποτελούν μείζον πρόβλημα ακόμη και στην εποχή μας. Παλιά πιστεύαμε ότι αφορούν τον φτωχό «τρίτο κόσμο» . Δυστυχώς, το πρόβλημα έχει μεταφερθεί εδώ και καιρό στη χώρα και τη γειτονιά μας. Πρόκειται για ουσίες σε αέρια μορφή που απορροφώνται από τη μύτη (σνιφάρισμα) ή το στόμα μέσω της εισπνοής.
Ως εισπνεόμενες χρησιμοποιούνται συνήθως οι παρακάτω ουσίες:
βενζίνη, κόλλες, καθαριστικά λεκέδων, διαλυτικά χρωμάτων, διαλύτες, καθαριστικά βερνικιών ή διασταλτικοί παράγοντες στα σπρέι (υπάρχουν πάνω από 1000 ουσίες καθημερινής οικιακής χρήσης που δυνητικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν!).
Σχεδόν κάθε σπίτι διαθέτει πολλές υγρές ή αέριες ουσίες που μπορούν να αποβούν ιδιαίτερα επικίνδυνες.
Οι χρήστες των παραπάνω ουσιών είναι συνήθως μικρά παιδιά, ηλικίας από 9 έως 12 ετών, τα οποία αρέσκονται στην οσμή των εν λόγω ουσιών και σταδιακά αποκτούν εθισμό.
Τα άτομα που τις χρησιμοποιούν συνήθως το κάνουν βρέχοντας με αυτές ένα πανί ή μια πλαστική σακούλα και στη συνέχεια εισπνέοντας τους ατμούς τοποθετώντας το πανί ή τη σακούλα στο στόμα ή στη μύτη.
Τα περισσότερα από αυτά τα προϊόντα έχουν παρόμοια αποτελέσματα με αυτά των αναισθητικών, επιβραδύνουν, δηλαδή, τις λειτουργίες του σώματος. Μετά από ένα αρχικό «φτιάξιμο», και την απώλεια αναστολών έρχεται η υπνηλία, η αίσθηση ότι το κεφάλι είναι ανάλαφρο και η ταραχή.
Τα χημικά απορροφώνται πολύ γρήγορα μέσω των πνευμόνων, εισέρχονται στη κυκλοφορία του αίματος και φθάνουν άμεσα τον εγκέφαλο και σε άλλα όργανα, προκαλώντας, κάποιες φορές, μη αναστρέψιμη σωματική και διανοητική βλάβη.
Η εισπνοή τέτοιων ουσιών βλάπτει σοβαρά και τη ψυχική υγεία, καθώς μπορεί να προκαλέσει χρόνια προβλήματα αυτοσυγκέντρωσης και συντονισμού, επηρεάζοντας συναισθήματα, σκέψεις, κρίσεις και τον τρόπο που αντιλαμβάνεται ο χρήστης τα πράγματα, όπως επίσης και εγκεφαλικές βλάβες.
Η χρήση των εισπνεόμενων ουσιών μπορεί να προκαλέσει βλάβη στην καρδιά, τους πνεύμονες, στα νεφρά, στον εγκέφαλο, στο συκώτι, στον μυελό των οστών και σε άλλα όργανα. Οι εισπνεόμενες ουσίες στερούν από το σώμα το οξυγόνο και αναγκάζουν την καρδιά να χτυπά ακανόνιστα και πολύ γρήγορα.
Οι χρήστες μπορεί να νιώσουν ναυτία, να εμφανισθούν ανεξέλεγκτες ρινορραγίες και να χάσουν την αίσθηση ακοής ή όσφρησης. Επίσης, συχνότατες είναι οι παροξύνσεις του βρογχικού άσθματος με όλες τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν αυτές.
Η χρόνια χρήση μπορεί να οδηγήσει σε φθορά κυρίως των αναπνευστικών μυών και μειωμένο μυϊκό τόνο, ενώ τα δηλητηριώδη χημικά προκαλούν στις μεγαλύτερες ηλικίες, βαθμιαία βλάβες στους πνεύμονες όπως Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, πνευμονική ίνωση καθώς και μόνιμες βλάβες στο ανοσοποιητικό σύστημα με την καταστροφή των μακροφάγων, με αποτέλεσμα συχνές και βαριές λοιμώξεις κυρίως του αναπνευστικού.
Σε μια και μόνο πολιτεία των ΗΠΑ ο ετήσιος μέσος όρος εισαγωγής στις πρώτες βοήθειες ήταν πάνω από 3.800 άτομα ενώ παρέμειναν στο νοσοκομείο πάνω από 450 άτομα λόγω δηλητηρίασης από εισπνεόμενες ουσίες, σύμφωνα με στατιστικές του 2008.
Ο χρήστης εισπνεόμενων ουσιών κινδυνεύει από το Σύνδρομο Αιφνιδίου Θανάτου ο οποίος μπορεί να επέλθει είτε την πρώτη είτε την εκατοστή φορά που χρησιμοποιεί μια εισπνεόμενη ουσία, επειδή μπορεί αυτή ανά πάσα στιγμή να επιφέρει άτακτους και ταχείς καρδιακούς παλμούς (ταχυαρρυθμία), και να οδηγήσει σε καρδιακή ανακοπή – καρδιοαναπνευστική κατάρρευση και θάνατο μέσα σε λίγα λεπτά.
Το 22% των χρηστών εισπνεόμενων ουσιών οι οποίοι πέθαναν από το Σύνδρομο Αιφνίδιου Θανάτου, δεν είχε ιστορικό προηγούμενης χρήσης εισπνεόμενων ουσιών – έκαναν χρήση για πρώτη φορά.
Ο θάνατος από ασφυξία, επίσης μπορεί να συμβεί και λόγω της αντικατάστασης του οξυγόνου στους πνεύμονες από τη χημική ουσία, και στη συνέχεια, στο κεντρικό νευρικό σύστημα, οπότε σταματά η αναπνοή.
Μιχάλης Χατζηγιάννης
Πνευμονολόγος – Μυτιλήνη
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Θανατηφόρο κοκτέιλ η χρήση κοκαΐνης και κρακ!