Όταν μισείτε το σώμα σας…Όλες οι επιπτώσεις!

Της Χριστίνας Ι. Μπουντούρη

Γενικού – Οικογενειακού Ιατρού

Οι περιπτώσεις των διατροφικών διαταραχών αυξάνονται καθημερινά με ολοένα και περισσότερους ανθρώπους να αναζητούν εξειδικευμένη ιατρική βοήθεια.

Οι συχνότερες από αυτές είναι η βουλιμία και η νευρική ανορεξία, οι οποίες είναι πραγματικές, σύνθετες και καταστροφικές καταστάσεις που μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες στην υγεία και στην καθημερινότητα του ασθενούς.

Δεν αποτελούν επιλογή του τρόπου ζωής, ούτε τάση της μόδας.

Η αιτιολογία τους θεωρείται πολύπλοκη και δεν έχει πλήρως κατανοηθεί, αλλά γενετικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες φαίνεται ότι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο.

Για την κατανόηση των διατροφικών διαταραχών καλό θα ήταν να διευκρινίσουμε τι είναι η κανονική διατροφή. Κανονική διατροφή δεν είναι το πόσο τρώτε ή τι τροφές καταναλώνετε, αλλά η στάση σας απέναντι στο φαγητό. Όταν τρώτε χωρίς να αισθάνεστε ενοχές, τρώτε όταν είστε πεινασμένοι και σταματάτε όταν αισθάνεστε κορεσμό τότε έχετε μια θετική και φυσιολογική διατροφή.

Επίσης φυσιολογικό είναι να περιορίζετε ή να αυξάνετε την ποσότητα μερικές φορές και να τρώτε περισσότερο από τα φαγητά που σας αρέσουν και λιγότερο από αυτά που δεν σας αρέσουν.

Αυτό που δεν είναι κανονικό δεν αφορά τόσο τις πράξεις (π.χ. παράλειψη γευμάτων, περιορισμός τροφής, υπερφαγία), αλλά το σκεπτικό πίσω από αυτή τη συμπεριφορά, πόσο συχνά συμβαίνει και την αίσθηση που έχετε τρώγοντας με αυτόν τον τρόπο.

Με ένα απλό παράδειγμα θα καταλάβετε ότι η φυσιολογική και μη συμπεριφορά μπορεί να φαίνονται παρόμοιες, αλλά έχουν μία ουσιώδη διαφορά στον τρόπο σκέψης.

Για παράδειγμα, ένα πρωί αργείτε να ξυπνήσετε και φεύγετε από το σπίτι χωρίς να φάτε πρωινό, γιατί φοβάστε ότι θα αργήσετε στη δουλειά.

Στη δουλειά πεινάτε πολύ και παραγγέλνετε ένα μεγάλο σάντουιτς και τρώτε ένα γεύμα μεγαλύτερο από το συνηθισμένο, χωρίς καν να το σκεφτείτε. Αυτή είναι μία φυσιολογική συμπεριφορά.

Από την άλλη πλευρά η κολλητή σας παραλείπει το πρωινό επειδή αισθάνεται χοντρή και πιστεύει ότι είναι ισχυρή και έχει τον έλεγχο στη διατροφή της.

Και αυτή η συμπεριφορά την χαροποιεί ιδιαίτερα. Κατά τη διάρκεια της ημέρας όταν πεινάσει προσπαθεί σκληρά να μην φάει, αλλά όταν δεν μπορεί πλέον να αντισταθεί τρώει ένα σνακ, αλλά γεμίζει ενοχές και αισθάνεται αδύναμη που έχασε τον έλεγχο. Αυτό ΔΕΝ είναι κανονική διατροφή.

Η εικόνα του σώματος αποτελεί κύρια ανησυχία για τους νέους, αλλά μπορεί να απασχολεί επίσης έντονα άτομα όλων των ηλικιών.

Είναι η αντίληψη που έχει το άτομο για την εξωτερική του εμφάνιση και περιλαμβάνει τις σκέψεις και τα συναισθήματα που προκύπτουν από αυτή την αντίληψη. Τα συναισθήματα αυτά μπορεί να είναι θετικά, αρνητικά ή και τα δύο.

Θετική εικόνα για το σώμα υπάρχει όταν το άτομο αποδέχεται, εκτιμά και σέβεται το σώμα του. Η προσέγγιση αυτή είναι σημαντική, γιατί είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την αποφυγή ανάπτυξης διατροφικής διαταραχής.

Η αρνητική εικόνα δημιουργείται όταν το άτομο έχει αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα για το σώμα του με αποτέλεσμα να εμφανίζει έντονη δυσαρέσκεια. Συχνά συνυπάρχει με χαμηλή αυτοπεποίθηση και αισθήματα ανεπάρκειας και αποτυχίας.

Τα άτομα αυτά μπορεί να έχουν εμμονή να αλλάξουν το σώμα τους και συχνά χρησιμοποιούν ανθυγιεινές πρακτικές.

Οι πρακτικές αυτές (διατροφή, άσκηση) συνήθως δεν επιφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα (είτε σωματικά, είτε συναισθηματικά) και οδηγούν σε έντονα συναισθήματα απογοήτευσης, ντροπής και ενοχής αυξάνοντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο ανάπτυξης διατροφικής διαταραχής.

Η δυσαρέσκεια είναι μια εσωτερική διαδικασία, αλλά μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους εξωτερικούς παράγοντες, όπως η οικογένεια, οι φίλοι και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Τα ΜΜΕ αποτελούν σημαντικό παράγοντα, καθώς βομβαρδίζουν το κοινό με εικόνες αναληθείς, δυσεύρετες και ιδιαίτερα στυλιζαρισμένες με χαρακτηριστικά που έχουν κατασκευαστεί από γιατρούς, στυλίστες και ομάδες ψηφιακής χειραγώγησης, τα οποία δεν μπορούν να επιτευχθούν στην πραγματική ζωή.

Οι παρακάτω παράγοντες αυξάνουν τις πιθανότητες για να υιοθετήσει κάποιος αρνητική εικόνα για το σώμα του.

Η εικόνα του σώματος συχνά διαμορφώνεται κατά την εφηβεία, αλλά η δυσαρέσκεια μπορεί να παρουσιαστεί και τα επόμενα χρόνια και να επηρεάσει άτομα όλων των ηλικιών.

Τα έφηβα κορίτσια αναπτύσσουν πιο συχνά αρνητική εικόνα για το σώμα τους σε σχέση με τα αγόρια.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια το ποσοστό της δυσαρέσκειας στους άντρες αρχίζει να πλησιάζει εκείνο των γυναικών.

Τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, όπως η τελειομανία, οι υψηλές προσδοκίες, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, αλλά και η κατάθλιψη αυξάνουν τον κίνδυνο.

Τα πειράγματα και ο σχολιασμός από την οικογένεια και τους φίλους σχετικά με το βάρος, παρόλο που μπορεί να γίνονται για πλάκα ή να εκφράζουν ανησυχία, αυξάνουν τις πιθανότητες το άτομο να εμφανίσει δυσαρέσκεια για το σώμα του ανεξάρτητα από τον πραγματικό του σωματότυπο.

Χριστίνα Ι. Μπουντούρη

Γενικός – Οικογενειακός Ιατρός

www.bountouri.gr

email: cbountouri@gmail.com

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Τελικά τι έχω κρυολόγημα ή αλλεργία;

Όταν πονούν τα νεφρά: Δείτε τα πρώτα συμπτώματα

Πέντε tips για να διώξτε το καθημερινό άγχος!

Οικογενειακός γιατρός: Αυτός ο άγνωστος!