Η αρθρίτιδα είναι μία από τις συχνότερες παθήσεις, καθώς προσβάλλει εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Δυστυχώς, όμως, επικρατούν πολλοί μύθοι γι’ αυτήν που δυσχεραίνουν την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι μόνο από οστεοαρθρίτιδα πάσχουν περισσότερα από 528 εκατομμύρια άνθρωποι. Το περίπου 73% εξ αυτών έχουν ηλικία άνω των 55 ετών και το 60% είναι γυναίκες.
Ωστόσο με τον ιατρικό όρο αρθρίτιδα «περιγράφονται περισσότεροι από 100 διαφορετικοί τύποι φλεγμονωδών νόσων των αρθρώσεων», διευκρινίζει η Dr. Amara Ezeonyeji, ρευματολόγος στα νοσοκομεία του Πανεπιστημίου St George’s στο Λονδίνο. «Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ο πόνος, η δυσκαμψία, η διόγκωση και η μειωμένη κινητικότητα της άρθρωσης που προσβάλλουν».
Όπως εξηγεί, η οστεοαρθρίτιδα είναι με διαφορά η πιο συχνή μορφή της νόσου, που προκαλείται από την φθορά των αρθρώσεων με την πάροδο του χρόνου. Άλλες συχνές μορφές είναι:
- Η ρευματοειδής αρθρίτιδα (είναι μία αυτοάνοση πάθηση)
- Η ψωριασική αρθρίτιδα (σχετίζεται με την ψωρίαση στο δέρμα)
- Η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα (προσβάλλει κυρίως αρθρώσεις στην σπονδυλική στήλη)
- Η ουρική αρθρίτιδα (παλαιότερα λεγόταν ποδάγρα, οφείλεται στη συσσώρευση κρυστάλλων ουρικού οξέος στις αρθρώσεις ιδίως των άκρων)
«Συνολικά ένας στους έξι ανθρώπους ζουν με τον πόνο, την κόπωση και την αναπηρία που προκαλούν αυτές οι ρευματικές παθήσεις. Ο αντίκτυπος είναι τεράστιος, διότι επηρεάζουν την εργασία, την οικογένεια και κάθε άλλη πλευρά της καθημερινής ζωής», τονίζει η κυρία Deborah Alsina, εκτελεστική διευθύντρια του βρετανικού οργανισμού Versus Arthritis.
Οι δύο ειδικοί ξεδιάλυναν προσφάτως στον βρετανικό Independent ορισμένες απόψεις για την αρθρίτιδα που είναι μεν καλά εδραιωμένες, αλλά δεν έχουν επιστημονική βάση.
Μύθος 1: Προσβάλλει μόνο ηλικιωμένους
Η αλήθεια: Είναι πιο συχνή στους ηλικιωμένους, αλλά προσβάλλει άτομα όλων των ηλικιών, ακόμα και παιδιά. Η οστεοαρθρίτιδα που σχετίζεται με τη φυσική φθορά των αρθρώσεων καθώς μεγαλώνουμε, διαγιγνώσκεται πλέον ακόμα και σε 30άρηδες. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΠΟΥ, δε, το 27% των πασχόντων από αυτήν έχουν ηλικία κάτω των 55 ετών.
Μύθος 2: Το «σπάσιμο» (κρακ) των δακτύλων είναι επικίνδυνο
Η αλήθεια: Ο ήχος που ακούγεται όταν μερικοί άνθρωποι πιέζουν τις αρθρώσεις των δακτύλων στα χέρια τους οφείλεται σε απελευθέρωση της πίεσης σε αυτές και χαλάρωση των παρακείμενων μυών, αναφέρει η Dr. Ezeonyeji. Δεν υπάρχει καμία επιστημονική απόδειξη ότι η κίνηση αυτή σχετίζεται με την ανάπτυξη αρθρίτιδας.
Μύθος 3: Οφείλεται στην αναπόφευκτη φθορά του χρόνου
Η αλήθεια: Όπως προαναφέρθηκε, η μόνη μορφή που σχετίζεται με την φθορά του χρόνου είναι η οστεοαρθρίτιδα. Ωστόσο υπεισέρχονται και άλλοι παράγοντες που την ευνοούν (π.χ. παχυσαρκία, καθιστική ζωή). Με την διατήρηση φυσιολογικού βάρους και τη συστηματική γυμναστική, μειώνεται ο κίνδυνος αναπτύξεώς της. Όσον αφορά τα άλλα είδη αρθρίτιδας, αυτά δεν σχετίζονται καν με τον χρόνο.
Μύθος 4: Το κρύο και η υγρασία προκαλούν αρθρίτιδα
Η αλήθεια: Μπορεί να εντείνουν τον πόνο, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν την αιτία έναρξης της νόσου, όποιας μορφής κι αν είναι.
Μύθος 5: Η άσκηση την επιδεινώνει
Η αλήθεια: Ισχύει ακριβώς τον αντίθετο. Η καθιστική ζωή και η έλλειψη κίνησης είναι αυτή που επιδεινώνει τη δυσκαμψία και τον πόνο. Όσο κι αν σας είναι δύσκολο, προσπαθήστε σιγά-σιγά να κινείστε ολοένα περισσότερο. Η χρήση των αρθρώσεων δυναμώνει τους μυς και ενισχύει την αιμάτωσή τους. Και τα δύο καταπραΰνουν τα συμπτώματα και διατηρούν τις αρθρώσεις σε καλύτερη κατάσταση για περισσότερο καιρό. Αν είστε αγύμναστοι ή έχετε ήδη αρθρίτιδα, συμβουλευθείτε τον γιατρό σας πριν αρχίσετε να γυμνάζεστε.
Μύθος 6: Δεν είναι σοβαρή
Η αλήθεια: Εξαρτάται για ποιο είδος αρθρίτιδας μιλάμε. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα, λ.χ., δεν έχει εκδηλώσεις μόνο στις αρθρώσεις. Μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα σε πολλά άλλα όργανα, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται:
- Οι πνεύμονες
- Η καρδιά
- Τα μάτια
Μύθος 7: Δεν υπάρχει θεραπεία
Η αλήθεια: Δεν υπάρχει τρόπος ίασης. Ωστόσο υπάρχουν πολλές θεραπείες που βοηθούν τους πάσχοντες από τις περισσότερες συχνές μορφές. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται φάρμακα, φυσιοθεραπεία, χειρουργικές επεμβάσεις, ασκήσεις, βοηθήματα κ.λπ. Συνιστώνται επίσης αλλαγές στον τρόπο ζωής (π.χ. αδυνάτισμα, διακοπή του καπνίσματος) που μπορεί να αμβλύνουν τα συμπτώματά τους.
Μύθος 8: Η αρθρίτιδα μπορεί να εξαφανιστεί με ειδικό εξοπλισμό
Η αλήθεια: Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι τα βραχιόλια από χαλκό ή από μαγνητικά υλικά καταπραΰνουν τα συμπτώματά τους. Δεν υπάρχουν όμως αντικειμενικές επιστημονικές μελέτες που να τεκμηριώνουν αυτούς τους ισχυρισμούς.
Μύθος 9: Ορισμένα τρόφιμα καταπολεμούν την αρθρίτιδα
Η αλήθεια: Υπάρχουν ισχυρισμοί ότι οι τομάτες την επιδεινώνουν και ότι το ξύδι την καταπραΰνει. Ωστόσο οι ισχυρισμοί αυτοί δεν υποστηρίζονται από επαρκή επιστημονικά δεδομένα. Αν όμως βλέπετε πως πονάτε περισσότερο ή λιγότερο αναλόγως με τη διατροφή σας, προτιμότερο είναι να «ακούσετε» το σώμα σας, συνιστά η κυρία Alsina.
Φωτογραφία: iStock