«Παγκοσμίως, η σήψη είναι μία από τις πιο κοινές θανατηφόρες ασθένειες και είναι επίσης μία από τις ελάχιστες παθήσεις που βάλλουν με την ίδια ένταση αναπτυσσόμενες και αναπτυγμένες περιοχές», παρατηρεί ο Αναπλ. Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Ε. Ι. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης και ένας από τους συντονιστές της Ελληνικής Ομάδας Μελέτης της Σήψης κατά τη διάρκεια πρόσφατης Συνέντευξης Τύπου με αφορμή τη διοργάνωση εκδήλωσης για την Παγκόσμια Ημέρα κατά της νόσου στο χώρο των Προπυλαίων του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η εκδήλωση θα περιλαμβάνει διανομή ενημερωτικού εντύπου από εθελοντές και προβολή σχετικού οπτικοακουστικού υλικού από γιγαντοοθόνη. «Στον αναπτυγμένο κόσμο, η συχνότητα εμφάνισης της σήψη αυξάνεται δραματικά, με ετήσιο ρυθμό της τάξης του 5-13% την τελευταία δεκαετία, και πλέον αφαιρεί περισσότερες ζωές από το σύνολο των θανάτων του καρκίνου του εντέρου και του μαστού. Όταν γίνεται ταχεία διάγνωση και θεραπεία, σώζονται ζωές.»
Ποιοί βρίσκονται σε κίνδυνο
Παρά την πρόοδο της σύγχρονης ιατρικής στα εμβόλια, τα αντιβιοτικά και την εντατική θεραπεία, η σήψη παραμένει η κύρια αιτία θανάτου από λοίμωξη με τη νοσοκομειακή θνητότητα να κυμαίνεται ανάμεσα σε 30-60%.
Στον αναπτυσσόμενο κόσμο, η σήψη ευθύνεται για 60-80% των θανάτων ετησίως. Προσβάλλει περισσότερα από 6 εκατομμύρια νεογνά και παιδιά, επίσης πάνω από 100.000 γυναίκες προσβάλλονται από σήψη κατά τη διάρκεια της κύησης και του τοκετού. «Οι ομάδες υψηλού κινδύνου περιλαμβάνουν ανθρώπους άνω των 60 ετών, άτομα που πάσχουν από χρόνιες νόσους ή/και υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία, νεογνά και τις μητέρες τους και ανθρώπους που δεν έχουν εμβολιαστεί έναντι κοινών νοσημάτων όπως η γρίπη ή η πνευμονιοκοκκική πνευμονία», σύμφωνα με τον Καθηγητή Εντατικής Θεραπείας του Πανεπιστημίου Αθηνών Απόστολο Αρμαγανίδη «Η σήψη εξελίσσεται ραγδαία και είναι πάντα το αποτέλεσμα μίας λοίμωξης. Η πλειοψηφία του κοινού αγνοεί ότι οι θάνατοι από λοιμώξεις –για παράδειγμα από, H1N και ελονοσία– προκαλούνται από τη σήψη.»
Αύξηση της συχνότητας εμφάνισης της σήψης
Σε όλες τις χώρες που διαθέτουν στοιχεία σχετικά με τις νοσηλείες που αφορούν στη σήψη, ο αριθμός των περιστατικών αυξάνεται σταθερά. Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων υπολογίζει ότι ο αριθμός των νοσηλευόμενων με σήψη αυξήθηκε από 621.000 το 2000 σε 1.141.000 το 2008. Σύμφωνα με τα δεδομένα της Ελληνικής Ομάδας Μελέτης της Σήψης υπολογίζεται ότι στη χώρα μας 100.000 ασθενείς προσβάλλονται κάθε χρόνο. Από αυτούς 25-30% πεθαίνουν.
Πώς θα μειωθεί το ποσοστό των θανάτων;
Απαραίτητες προϋποθέσεις είναι:
· Έγκαιρη αναγνώριση του ασθενούς: τα πρώιμα σημεία της σήψης είναι η χαμηλή αρτηριακή πίεση, οι πολλές και γρήγορες αναπνοές και η «μπερδεμένη» ομιλία
· Βοήθεια από την Πολιτεία σε δύο τομείς: α) την αύξηση του νοσηλευτικού προσωπικού στο χώρο των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών των Νοσοκομείων. Η αντιμετώπιση του ασθενούς πρέπει να γίνεται εντός της πρώτης ώρας από την προσέλευσή του στο νοσοκομείο, και β) αύξηση του αριθμού των κλινών Εντατικής Θεραπείας.
«Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σήψης έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι η σήψη αποτελεί το μόνο νόσημα στην Ιατρική για το οποίο δεν έχει καμιά θέση ο περιορισμός των οικονομικών δαπανών. Αποτελεί ένα νόσημα από το οποίο απόλυτα νέοι και υγιείς μπορούν να οδηγηθούν αιφνιδίως στο θάνατο», τονίζει ο Αναπλ. Καθηγητής Ε. Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης.
Η Ελληνική Ομάδα Μελέτης της Σήψης δραστηριοποιείται από το Μάιο του 2006 και αποτελεί τη συνεργασία 85 κλινικών τόσο πανεπιστημιακών όσο και του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Σκοπός της Ομάδας είναι η συλλογή κλινικών στοιχείων από τους ασθενείς. Η ανάλυση αυτών των στοιχείων έχει επιτρέψει την έκδοση κατευθυντηρίων οδηγιών για τη διάγνωση και τη θεραπευτική αντιμετώπιση των ασθενών κατά τα έτη 2008, 2011 και 2014. Τα δελτία αυτά διανεμήθηκαν δωρεάν σε όλα τα Νοσοκομεία της χώρας. Παράλληλα η Ομάδα έχει μέχρι σήμερα δημοσιεύσει 25 εργασίες σε περιοδικά του διεθνούς ιατρικού τύπου με υψηλό δείκτη απήχησης. Συντονιστές της Ομάδας είναι ο Καθηγητής Παθολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών Χαράλαμπος Γώγος και ο Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ευάγγελος Γιαμαρέλλος-Μπουρμπούλης.