Παγκόσμια Ημέρα Υπέρτασης σήμερα (17 Μαΐου) και το θέμα της εφέτος είναι «Μετρήστε με ακρίβεια την αρτηριακή πίεση, ελέγξτε την και ζήστε περισσότερο» (Measure Your Blood Pressure Accurately, Control It, Live Longer).
Η επιλογή του θέματος δεν είναι τυχαία. Όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καρδιολογίας (ESC), η υπέρταση είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για την υγεία μας. Μεταξύ 1990 και 2019 διπλασιάστηκε ο αριθμός των ανθρώπων που ζούσαν με υπέρταση. Από 650 εκατομμύρια έφτασαν στο 1,3 δισεκατομμύρια παγκοσμίως.
Ωστόσο μόνο ο ένας στους πέντε υπερτασικούς ασθενείς (το 21%) ρυθμίζουν την πίεσή τους, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Σχεδόν οι μισοί (το 46%) δεν γνωρίζουν καν ότι έχουν αυξημένη αρτηριακή πίεση. Έτσι, μόνο τέσσερις στους δέκα (το 42%) κάνουν θεραπεία γι’ αυτήν, η οποία όμως συχνά δεν είναι επιτυχημένη.
Η υπέρταση, όμως, είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Αν αφεθεί ανεξέλεγκτη, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για έμφραγμα, εγκεφαλικό, καρδιακή ανεπάρκεια, νεφρική νόσο και πολλά άλλα προβλήματα υγείας.
Έχει λοιπόν ζωτική σημασία να μετράμε συχνά την πίεσή μας. Το σπίτι είναι ο ιδανικός χώρος για να αρχίσουμε να το κάνουμε αυτό, αλλά και για να την παρακολουθούμε τακτικά. Ωστόσο η σωστή μέτρηση της πιέσεως έχει πολλά μυστικά, αναφέρουν επιστήμονες από τα Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ.
Τι επηρεάζει την πίεση
Την πίεσή μας και κατ’ επέκτασιν την μέτρησή της μπορούν να επηρεάσουν πολλά πράγματα, λένε. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται τα εξής:
- Η νευρικότητα για τη μέτρηση. Η νευρικότητα αυτή είναι μία από τις αιτίες της λεγόμενης υπέρτασης της λευκής μπλούζας. Με τον όρο αυτό περιγράφεται το γεγονός ότι ένας άνθρωπος έχει φυσιολογική πίεση όταν τη μετράει στο σπίτι και υψηλή όταν κάνει τη μέτρηση ο γιατρός. Υπολογίζεται ότι ένας στους τρεις ενήλικες έχει αυτού του είδους την υπέρταση.
- Ό,τι ήπιατε, φάγατε ή κάνατε πριν τη μέτρηση. Αν καπνίσετε, πιείτε αλκοόλ ή καφεΐνη, ή κουραστείτε σωματικά λίγο πριν τη μέτρηση, η πίεσή σας μπορεί να είναι αυξημένη.
- Ο τρόπος που κάθεστε. Αν κάθεστε με σταυρωμένα πόδια και το χέρι «στον αέρα», αντί να στηρίζεται σε ένα τραπέζι φαγητού μπροστά σας, η πίεση μπορεί να είναι αυξημένη.
Η σωστή μέτρηση της πιέσεως έχει ζωτική σημασία, τονίζουν οι ειδικοί. Αν η μέτρηση δείξει χαμηλότερη πίεση απ’ ό,τι στ’ αλήθεια έχετε, μπορεί να αποκομίσετε ψευδές αίσθημα ασφαλείας. Αν δείξει υψηλότερη πίεση από την αληθινή, μπορεί να οδηγηθείτε σε θεραπεία που δεν χρειάζεστε.
Πώς να κάνετε σωστή μέτρηση
Για να κάνετε σωστά την μέτρηση, τα CDC συνιστούν τα εξής:
- Μην φάτε και μην πιείτε τίποτα 30 λεπτά πριν μετρήσετε την πίεση
- Αδειάστε την ουροδόχο κύστη σας πριν την μέτρηση
- Καθίστε ακίνητοι σε μία αναπαυτική καρέκλα, που θα στηρίζει την πλάτη σας, για τουλάχιστον 5 λεπτά πριν από τη μέτρηση
- Βεβαιωθείτε ότι τα πέλματα και των δύο ποδιών σας θα πατούν καλά στο έδαφος. Μην κάθεστε σταυροπόδι.
- Φροντίστε να καθίσετε μπροστά στο τραπέζι της κουζίνας ή στην τραπεζαρία, ώστε να στηρίξετε πάνω το χέρι σας
- Το χέρι όπου θα μετρήσετε την πίεση πρέπει να βρίσκεται στο ύψος του θώρακά σας
- Βεβαιωθείτε ότι το πιεσόμετρο αγγίζει το γυμνό δέρμα σας. Μην το βάζετε ποτέ πάνω από τα ρούχα σας.
- Βεβαιωθείτε ότι το πιεσόμετρο μπράτσου έχει σωστού μεγέθους περιχειρίδα (είναι το υφασμάτινο τμήμα που τυλίγεται γύρω από το μπράτσο σας). Άλλο μέγεθος χρειάζεται ένας πολύ αδύνατος άνθρωπος και άλλο ένας παχύσαρκος. Στο εμπόριο υπάρχουν πιεσόμετρα με διαφόρων μεγεθών περιχειρίδες για να βρείτε αυτή που σας ταιριάζει.
- Να μην μιλάτε όταν μετράτε την πίεσή σας
Για να παρακολουθείτε σωστά την πίεσή σας, πρέπει να την μετράτε την ίδια ώρα κάθε μέρα. Πρέπει επίσης να κάνετε τουλάχιστον δύο μετρήσεις, με χρονική απόσταση 1-2 λεπτών η μία από την άλλη.
Φωτογραφία: iStock