Όλα τα ‘χαμε, αυτό μας έλειπε. Μετά την πανδημία που προκάλεσε ο κορωνοϊός, τη γρίπη των πτηνών που αποδεκατίζει πτηνά και θηλαστικά, και τα κάθε είδους νοσήματα που μεταδίδουν τα κουνούπια, τώρα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προειδοποιεί ότι και η χολέρα εξαπλώνεται ραγδαία.
Μάλιστα έχει φτάσει σε τέτοιο επίπεδο κρουσμάτων ώστε ο ΠΟΥ έχει ανεβάσει το επίπεδο του εσωτερικού συναγερμού στο 3, που σημαίνει ότι ο παγκόσμιος κίνδυνος είναι «πολύ υψηλός».
Τα προκαταρκτικά δεδομένα του για το 2023 δείχνουν ανησυχητική αύξηση των κρουσμάτων και των θανάτων από χολέρα σε πολλές περιοχές του κόσμου. Και το 2024, όμως, δεν μπήκε καλά. Μόνο τον Ιανουάριο καταγράφηκαν 40.900 κρούσματα και 775 θάνατοι σε 17 χώρες τεσσάρων περιοχών:
- Της Αφρικής
- Της Ανατολικής Μεσογείου
- Της Αμερικής
- Της Νοτιοανατολικής Ασίας
Τα περισσότερα κρούσματα του 2024 έχουν έως στιγμής Ζάμπια και Ζιμπάουε. Στη Ζάμπια έχουν ήδη ξεπεράσει τις 12.000, με 467 ασθενείς να έχουν χάσει τη ζωή τους. Στην Ζιμπάμπουε έχουν αναφερθεί περισσότερα από 6.700 κρούσματα και 156 θάνατοι.
Το 2023
Το 2023 ήταν 30 οι χώρες που κατέγραψαν πολλά περιστατικά. Οι εννέα από αυτές είχαν περισσότερα από 10.000 κρούσματα η κάθε μία. Η ήπειρος που προσεβλήθη περισσότερο ήταν η Αφρική, όπου 17 χώρες ανέφεραν επιδημίες. Τις περισσότερες είχαν η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Μαλάουι και η Μοζαμβίκη.
Ωστόσο η χολέρα προκάλεσε τους περισσότερους θανάτους στο Μαλάουι. Είχε το 26% των παγκόσμιων θανάτων εξαιτίας της. Αιθιοπία, Ζιμπάμπουε και Κένυα είχαν μερικές από τις μεγαλύτερες επιδημίες.
Στην Ανατολική Μεσόγειο, οκτώ χώρες ανέφεραν επιδημίες. Μεγάλους αριθμούς κρουσμάτων είχαν το Αφγανιστάν και η Συρία.
Όσον αφορά την αμερικανική ήπειρο, η Αϊτή αντιμετώπισε μία μεγάλη επιδημία. Στη Νοτιοανατολική Ασία, μικρότερης έκτασης επιδημίες αναφέρθηκαν στην Ινδία, το Μπαγκλαντές και τις Φιλιππίνες.
Και έλλειψη εμβολίων
Ο ΠΟΥ τονίζει ότι ο σταθερός αριθμός των χωρών που ανέφεραν κρούσματα τον Ιανουάριο υπογραμμίζει τις συνεχιζόμενες προκλήσεις που δημιουργεί η χολέρα. Υποδηλώνει επίσης ότι έχει ζωτική σημασία να συνεχιστεί η λήψη μέτρων.
Τα πρωταρχικά είναι η βελτίωση των συστημάτων ύδρευσης και υγιεινής, τονίζει. Πρέπει επίσης να ενημερωθεί ο κόσμος για τους τρόπους μετάδοσης και προστασίας.
Σημαντικό είναι να γίνουν και εμβολιασμοί του πληθυσμού. Δυστυχώς αυτοί καθυστερούν λόγω της έλλειψης εμβολίων. Είναι ενδεικτικό ότι το 2023 ζήτησαν 76 εκατομμύρια δόσεις 14 χώρες του κόσμου, αλλά έλαβαν μόνο τις μισές. Η έλλειψη αυτή αποτελεί έναν από τους λόγους για τους οποίους ο ΠΟΥ διατηρεί το επίπεδο του συναγερμού στο 3.
Τι είναι η χολέρα
Η χολέρα είναι οξεία διαρροϊκή νόσος, αναφέρει ο Εθνικός Οργανισμός Δημοσίας Υγείας (ΕΟΔΥ). Οφείλεται στην προσβολή του εντέρου από την εντεροτοξίνη που παράγει το βακτήριο Vibrio cholera (δονάκιο της χολέρας).
Στις περισσότερες περιπτώσεις η νόσος είναι ασυμπτωματική ή ήπια. Σοβαρή μορφή εμφανίζει το 5-10% των ασθενών. Αυτή χαρακτηρίζεται από:
- Έντονη υδαρή διάρροια
- Εμέτους
- Μυϊκές κράμπες
Εάν η σοβαρή χολέρα δεν αντιμετωπισθεί θεραπευτικά, η γρήγορη απώλεια σωματικών υγρών μπορεί να οδηγήσει σε:
- Αφυδάτωση
- Υπογλυκαιμία στα παιδιά
- Οξείδωση
- Κυκλοφορική καταπληξία
- Σοβαρές ηλεκτρολυτικές διαταραχές
- Οξεία νεφρική ανεπάρκεια
- Κώμα
Σε περιπτώσεις σοβαρής αφυδάτωσης ο θάνατος μπορεί να προκύψει σε μερικές ώρες και η θνητότητα μπορεί να φτάσει στο 50%. Με την κατάλληλη και έγκαιρη ενυδάτωση των ασθενών, όμως, η θνητότητα είναι μικρότερη από 1%.
Πώς μεταδίδεται
Η χολέρα μεταδίδεται μέσω της κατανάλωσης μολυσμένης τροφής ή νερού. Το νερό συνήθως μολύνεται από τα κόπρανα των ασθενών και ύστερα μπορεί να μολύνει άμεσα ή έμμεσα τα τρόφιμα.
Η τροφή μπορεί επίσης να μολυνθεί από λερωμένα χέρια κατά την προετοιμασία γεύματος ή όταν καταναλώνεται
Για τη μετάδοση της χολέρας έχουν ενοχοποιηθεί ποτά, παγάκια, εμφιαλωμένα μπουκάλια νερού που παρασκευάζονται με μολυσμένο νερό, ωμά ή ατελώς μαγειρεμένα θαλασσινά (κυρίως οστρακοειδή). Σε ενδημικές περιοχές η χολέρα απαντάται πιο συχνά σε περιοχές με ανεπαρκή παροχή νερού και ελλιπείς υγειονομικές συνθήκες
Φωτογραφία: iStock