Φαντασθείτε έναν άνδρα που κάθεται απέναντι από έναν γιατρό, ο οποίος του εξηγεί ότι «έχετε έναν επιθετικό καρκίνο» και πως, σαν να μην ήταν αυτό αρκετό, «φαίνεται να έχει απλωθεί αλλού».
Φαντασθείτε το σοκ αυτού του ανθρώπου, που ακούει επίσης ότι «θα το παλέψουμε όμως όσο μπορούμε».
Σκηνές σαν κι αυτή ήταν πολύ συνηθισμένες πριν από λίγες δεκαετίες, όταν η διάγνωση του καρκίνου συνήθως γινόταν καθυστερημένα και οι θεραπευτικές επιλογές ήταν περιορισμένες.
Μοιραία, λοιπόν, ο κόσμος είχε μάθει να θεωρεί ότι η διάγνωση του καρκίνου ισοδυναμεί με θανατική καταδίκη. Και αυτή την άποψη, πολλοί εξακολουθούν να την έχουν και σήμερα.
Ωστόσο, η «επάρατη νόσος» όπως πολλοί επιμένουν να την αποκαλούν, μόνο επάρατη δεν είναι πια. Τουλάχιστον για τις πιο συχνές μορφές καρκίνου, αλλά και για μερικές σπανιότερες για τις οποίες όμως έχει γίνει πολλή έρευνα.
Η πρόοδος στη διάγνωση και στη θεραπεία είναι τόσο μεγάλη, ώστε πιθανότερο είναι πλέον να ιαθεί ένας ασθενής με καρκίνο, παρά να πεθάνει εξαιτίας του.
Αυτό τονίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ο οποίος σε ανακοίνωση που εξέδωσε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου (4 Φεβρουαρίου) τόνισε ότι υπάρχουν πλέον όλα τα απαιτούμενα όπλα για να μειωθεί η επίπτωσή του και να βελτιωθεί η επιβίωση και η ποιότητα ζωής των ασθενών που ζουν με αυτόν.
«Ξέρουμε πια τις κύριες αιτίες του», δήλωσε ο δρ Ετιέν Κρουγκ, διευθυντής στο Τμήμα Διαχείρισης Μη Μεταδιδόμενων Νόσων, Αναπηρίας, Βίας και Πρόληψης Τραυματισμών του ΠΟΥ. «Η καταπολέμησή τους θα οδηγήσει στην αποφυγή πάρα πολλών νέων κρουσμάτων. Και η ενίσχυση της αντίδρασης των συστημάτων Υγείας θα εξασφαλίσει πρωιμότερη διάγνωση και καλύτερη πρόσβαση στις θεραπείες από εξειδικευμένο προσωπικό, διασώζοντας έτσι εκατομμύρια ζωές».
Λιγότεροι θάνατοι στα προηγμένα κράτη
Ο ΠΟΥ αναφέρει ότι κάθε χρόνο πεθαίνουν 8,8 εκατομμύρια άνθρωποι από καρκίνο. Ωστόσο το 70% αυτών των θανάτων (ή τα 6,16 εκατομμύρια) καταγράφονται στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, όπου δεν υπάρχουν επαρκείς υποδομές για την αντιμετώπισή του.
Η διαφορά ανάμεσα στις εύπορες και στις φτωχές χώρες είναι ιδιαίτερα εμφανής στους καρκίνους της παιδικής ηλικίας.
Το ποσοστό επιβίωσης των παιδιών είναι πάνω από 80% στις εύπορες χώρες. Στις φτωχές όμως δύσκολα φθάνει το 20%, υπογραμμίζει ο διεθνής οργανισμός.
Η ακτινοθεραπεία
Ακόμα πιο εντυπωσιακή είναι η παγκόσμια διαφορά σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στην ακτινοθεραπεία.
Η ακτινοθεραπεία αποτελεί μία από τις κύριες μεθόδους καταπολέμησης του καρκίνου και ενδείκνυται για το 52% όλων των πασχόντων. Ωστόσο το 90% των καρκινοπαθών στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος δεν έχουν πρόσβαση στην ακτινοθεραπεία.
Επιπλέον, ακόμα και στις προηγμένες χώρες δεν έχουν όλοι οι ασθενείς πρόσβαση σε μια προηγμένη μορφή ακτινοθεραπείας, την ακτινοθεραπεία διαμορφούμενης έντασης (Intensity Modulated Radiotherapy – IMRT), σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ακτινοθεραπείας & Ογκολογίας (ESTRO).
Επιζεί το 65%
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, στις ανεπτυγμένες χώρες το 65% των ανθρώπων που διαγιγνώσκονται με καρκίνο ξεπερνούν το ορόσημο της 5ετίας από τη διάγνωση, που σηματοδοτεί την ίαση.
Υπολογίζεται ότι παγκοσμίως περισσότεροι από 35 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν νικήσει τον καρκίνο και πολλοί από αυτούς πριν από δεκαετίες.
Στις ΗΠΑ, λ.χ., ο αριθμός των επιζησάντων υπολογίζεται σε 15,5 εκατομμύρια, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας (ASCO). Ο αντίστοιχος αριθμός το 1971 ήταν 3 εκατομμύρια άνθρωποι.
Από τους σημερινούς επιζήσαντες, το 40% είχαν διαγνωστεί με καρκίνο πριν από μία δεκαετία και το 17% πριν από 20 χρόνια.
Οι περισσότεροι επιζήσαντες έπασχαν από συχνούς καρκίνους. Το 23% από καρκίνο του μαστού, το 21% από καρκίνο του προστάτη και το 9% από καρκίνο του παχέος εντέρου. Υπάρχουν όμως και πολλοί που έπασχαν από πιο σπάνιους καρκίνους, όπως των ωοθηκών ή το μελάνωμα στο δέρμα.
Πού οφείλεται η πρόοδος
Η αύξηση στον αριθμό των επιζησάντων οφείλεται σε σημαντικές βελτιώσεις σε τέσσερις βασικούς τομείς:
- Στον προληπτικό έλεγχο (τσεκάπ) που εντοπίζει τον καρκίνο νωρίς. Στην κατηγορία αυτή ανήκει η μαστογραφία για τον καρκίνο μαστού και η εξέταση PSA για τον καρκίνο προστάτη. Αλλά και η κολονοσκόπηση για τον καρκίνο παχέος εντέρου και το τεστ Παπ για τον καρκίνο τραχήλου της μήτρας.
- Στις κλασικές θεραπείες, όπως οι χειρουργικές τεχνικές και η ακτινοθεραπεία.
- Στη διαχείριση των παρενεργειών των θεραπειών, που επιτρέπει να τηρείται το πρόγραμμα της θεραπείας.
- Στην ανάπτυξη νέων θεραπειών, όπως οι στοχευμένες θεραπείες και η ανοσοθεραπεία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
Παχυσαρκία, διαβήτης: Δύο σοβαρές, κρυφές αιτίες του καρκίνου
Καρκίνος: Αυξανόμενες ελπίδες για τους ασθενείς με μεταστάσεις
Καρκίνοι κεφαλής & τραχήλου: Τι αλλάζει με την ανοσοθεραπεία