Παλιό φάρμακο για τον διαβήτη μπορεί να προστατεύει από την άνοια

Ένα παλιό, φθηνό φάρμακο για τον διαβήτη που λαμβάνουν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο μπορεί να μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο να εκδηλώσουν άνοια, σύμφωνα με μία νέα μελέτη.

Το φάρμακο λέγεται πιογλιταζόνη και δρα μειώνοντας την αντίσταση των ιστών στην ινσουλίνη. Χορηγείται στους πάσχοντες από τύπου 2 διαβήτη σε συνδυασμό με άλλα αντιδιαβητικά φάρμακα για να ελέγξει τα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα τους.

Ο διαβήτης έχει συσχετισθεί εδώ και χρόνια με αυξημένο κίνδυνο αναπτύξεως άνοιας. Η συσχέτιση αποδίδεται στις βλάβες που προκαλεί το αυξημένο σάκχαρο στον εγκέφαλο, αλλά και στην υπέρταση που συχνά το συνοδεύει.

Η νέα μελέτη, όμως, έδειξε ότι η πιογλιταζόνη μπορεί να δράσει προστατευτικά. Μάλιστα όσο περισσότερο καιρό την λάμβαναν οι διαβητικοί ασθενείς, τόσο πιο προστατευμένοι ήσαν.

Το μεγαλύτερο όφελος αποκόμιζαν όσοι είχαν ιστορικό καρδιοπάθειας ή εγκεφαλικού πριν αναπτύξουν σακχαρώδη διαβήτη.

Η νέα μελέτη

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Neurology. Επιστήμονες από το Ιατρικό Κολλέγιο του Πανεπιστημίου Yonsei, στη Σεούλ, ανέλυσαν στοιχεία από μία κορεατική βάση δεδομένων τα οποία αφορούσαν ασθενείς με νεοδιαγνωσμένο διαβήτη.

Συνολικά επρόκειτο για 91.218 ανθρώπους, ηλικίας άνω των 50 ετών, οι οποίοι διαγνώστηκαν μεταξύ 2004 και 2012. Τα στοιχεία αφορούσαν την πορεία της υγείας τους έως το 2017.

Οι 3.467 από τους ασθενείς αυτούς λάμβαναν πιογλιταζόνη. Κανείς τους δεν έπασχε από άνοια την εποχή που είχε διαγνωστεί με διαβήτη.

Στο πέρασμα του χρόνου, το 8% όσων λάμβαναν το φάρμακο εκδήλωσε άνοια. Το αντίστοιχο ποσοστό σε όσους ακολουθούσαν άλλη αντιδιαβητική αγωγή ήταν 10%.

Αφού οι ερευνητές έλαβαν υπ’ όψιν άλλους παράγοντες κινδύνου για άνοια, κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η πιογλιταζόνη μείωνε κατά 16% τις πιθανότητες αναπτύξεως άνοιας. Τέτοιοι παράγοντες είναι:

• Η υπέρταση
• Το κάπνισμα
• Η καθιστική ζωή

Η διάρκεια λήψης και η κατάσταση της υγείας

Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι η διάρκεια λήψης του φαρμάκου επίσης ήταν σημαντική για την προστασία από την άνοια. Όσοι εθελοντές το λάμβαναν επί 1-2 χρόνια, διέτρεχαν κατά 22% μικρότερο κίνδυνο. Όσοι όμως το λάμβαναν επί 4 χρόνια ή περισσότερα, είχαν κατά 37% λιγότερες πιθανότητες άνοιας.

Ωστόσο ο παράγοντας που συσχετιζόταν ισχυρότερα απ’ όλους με την προστασία από την άνοια ήταν η υποκείμενη κατάσταση της υγείας. Στην πραγματικότητα, ο κίνδυνος ήταν μειωμένος:

• Κατά 54% στους διαβητικούς ασθενείς με ιστορικό καρδιοπάθειας
• Κατά 43% στους διαβητικούς ασθενείς με ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου

«Η άνοια αρχίζει πολλά χρόνια πριν διαγνωστεί. Ίσως λοιπόν υπάρχει ένα περιθώριο παρέμβασης πριν εξελιχθεί», δήλωσε o επιβλέπων ερευνητής Dr Eosu Kim, καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Yonsei. «Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε εξατομικευμένα την πιογλιταζόνη για την πρόληψη της άνοιας σε διαβητικούς ασθενείς με ιστορικό καρδιοπάθειας ή εγκεφαλικού».

Ωστόσο πρόσθεσε πως δεν μπορούν να λάβουν όλοι οι ασθενείς με διαβήτη πιογλιταζόνη. Και αυτό διότι στις ανεπιθύμητες ενέργειές της συμπεριλαμβάνονται προβλήματα όπως αύξηση του σωματικού βάρους, απώλεια οστικής μάζας (οστεοπόρωση) και συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.

Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι η πιογλιταζόνη δεν προστατεύει από την άνοια άτομα χωρίς διαβήτη, κατέληξε.

Φωτογραφία: iStock