Παλμοί καρδιάς: Οι φυσιολογικές τιμές ανά ηλικία και τι να προσέχετε

Οι παλμοί της καρδιάς είναι ένα από τα ζωτικά σημεία που ελέγχει ο γιατρός σε κάθε επίσκεψή μας σε αυτόν. Η μέτρηση μπορεί να γίνει κλινικά ή με τη βοήθεια ιατρικών συσκευών (π.χ. πιεσόμετρο, οξύμετρο) και παρέχει σημαντικές πληροφορίες για την υγεία και την φυσική μας κατάσταση.

Η υγιής καρδιά δεν κτυπά μονότονα σαν ρολόι. Επιταχύνει και επιβραδύνει τη λειτουργία της για να προσαρμόζεται στις ανάγκες του οργανισμού σε οξυγόνο, αναλόγως με τις δραστηριότητες της ημέρας.

Οι «φυσιολογικοί» καρδιακοί παλμοί διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Όταν όμως είναι ασυνήθιστα υψηλοί ή χαμηλοί μπορεί να υποδηλώνουν κάποιο υποκείμενο πρόβλημα υγείας.

Η μέτρησή τους συνήθως γίνεται σε κατάσταση ηρεμίας. Αυτό σημαίνει ότι (πρέπει να) έχουν περάσει 5-10 λεπτά που είμαστε καθιστοί και ήρεμοι. Ωστόσο μόνη της η μέτρηση αυτή δεν αρκεί για να γίνει διάγνωση διότι ο καρδιακός παλμός μπορεί να επηρεαστεί από πολλούς παράγοντες, αναφέρουν ειδικοί από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Τέτοιοι παράγοντες είναι λ.χ.:

• Το στρες
• Το άγχος
• Οι ορμόνες
• Η λήψη φαρμάκων
• Η φυσική κατάσταση

Η ηλικία επίσης επηρεάζει τους καρδιακούς παλμούς, συμπληρώνουν επιστήμονες από το Βρετανικό Ίδρυμα Καρδιάς (BHF). Το ίδιο και ο τρόπος ζωής, όπως το κάπνισμα, η άσκηση και η κατανάλωση αλκοόλ.

Ταχυκαρδία και βραδυκαρδία

Όταν οι καρδιακοί παλμοί σε κατάσταση ηρεμίας είναι πάρα πολλοί (ταχυκαρδία), στις πιθανές αιτίες συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων:

• Μη φυσιολογικά ορμονικά επίπεδα
• Υπερθυρεοειδισμός (υπερλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα)
• Αναιμία
• Διαταραχή του καρδιακού ρυθμού
• Λοιμώξεις

Αντίστοιχα, όταν οι καρδιακοί παλμοί είναι πολύ λίγοι (βραδυκαρδία) και δεν είστε αθλητές, χρειάζονται έλεγχο από τον γιατρό, κυρίως αν έχετε και συμπτώματα όπως κόπωση και τάση λιποθυμίας.

Οι φυσιολογικές τιμές σε κάθε ηλικία

Πόσοι πρέπει, όμως, να είναι οι παλμοί της καρδιάς μας για να θεωρούνται φυσιολογικοί; Η Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής (NLM) των ΗΠΑ παραθέτει τις φυσιολογικές τιμές ανά ηλικία και ξεχωριστά για τους αθλητές. Να ποιες είναι:

• Νεογέννητα μωρά (έως 1 μηνός) = 70 έως 190 παλμοί το λεπτό
• Βρέφη 1-11 μηνών = 80 έως 160 παλμοί το λεπτό
• Νήπια 1-2 ετών = 80 έως 130
• Παιδιά 3-4 ετών = 80 έως 120
• Παιδιά 5-6 ετών = 75 έως 115
• Παιδιά 7-9 ετών = 70 έως 110 παλμοί το λεπτό
• Παιδιά 10 ετών και άνω, έφηβοι και ενήλικες όλων των ηλικιών = 60 έως 100
• Αθλητές σε άριστη φυσική κατάσταση = 40 έως 60 παλμοί το λεπτό

Τι να προσέξετε

Για τον μέσο άνθρωπο το να έχει παλμούς κάτω από 60 το λεπτό είναι ανησυχητικό και χρειάζεται έλεγχο από τον γιατρό. Αυτό όμως δεν ισχύει για όσους παίρνουν φάρμακα όπως οι βήτα-αποκλειστές (ή βήτα-αναστολείς) που μειώνουν τους καρδιακούς παλμούς, διευκρινίζει η Αμερικανική Εταιρεία Καρδιάς (ΑΗΑ).

Ούτε ισχύει για τους αθλητές των οποίων η καρδιά, που είναι μυς, βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση και επιτελεί το έργο της με ελάχιστη προσπάθεια. Αντιθέτως, οι καρδιακοί παλμοί δεν επηρεάζονται ιδιαίτερα από την χαμηλή ή μέτρια άσκηση.

Αντίστοιχα, αν έχετε μονίμως πάνω από 90 παλμούς το λεπτό, μιλήστε με τον γιατρό σας. Μπορεί να βρίσκεστε εντός των φυσιολογικών ορίων, αλλά ίσως υποκρύπτουν κάτι για την υγεία ή την φυσική κατάστασή σας.

Φωτογραφία: iStock