Τη Μεγάλη Εβδομάδα πολλοί άνθρωποι ακολουθούν μια διατροφική πρακτική που περιλαμβάνει αυστηρή νηστεία μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο που ακολουθείται από έντονη κρεοφαγία και τις άλλες πατροπαράδοτες διατροφικές επιλογές του Πάσχα. Πώς μπορούν οι ασθενείς με διαβήτη να συμμετέχουν στο κλίμα των ημερών αυτών, χωρίς να βλάψουν τον εαυτό τους και τη θεραπεία τους;
Η νηστεία κατά τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας από διατροφικής απόψεως είναι κατά κάποιον τρόπο ένα νόμισμα με δύο όψεις, αναφέρουν οι κ.κ. Ανδρέας Μελιδώνης, διευθυντής του Διαβητολογικού Κέντρου και Κάρολος Παπαλαζάρου, κλινικός διατροφολόγος-διαιτολόγος στο θεραπευτήριο Μετροπόλιταν Hospital.
Αφ’ ενός αποτελεί καλή ευκαιρία για αποτοξίνωση από τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Αφ’ ετέρου αποτελεί αιτία για κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας αμυλούχων τροφίμων (ζυμαρικά, πατάτες, ψωμί κ.λπ.) που μπορεί να επηρεάσουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Γι’ αυτό το λόγο, οι ασθενείς με διαβήτη πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί.
Συστάσεις για τη νηστεία…
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι κατά την περίοδο της νηστείας οι ασθενείς με διαβήτη πρέπει:
- Να συνεχίσουν να μετρούν την ποσότητα των αμυλούχων τροφίμων στα γεύματά τους, αποφεύγοντας να τα καταστήσουν το κυρίως πιάτο τους. Πρέπει, λ.χ., να αποφύγουν να καταναλώσουν ένα μεγάλο πιάτο γαριδομακαρονάδα, αλλά μπορούν να φάνε γαρίδες ψητές με ένα φλιτζάνι πατατοσαλάτα ή χταπόδι με ένα φλιτζάνι μακαρονάκι κοφτό. Επίσης θα ήταν προτιμότερο να καταναλώσουν μια μερίδα μη αμυλούχων λαχανικών (π.χ. αγκινάρες) αντί για μια μερίδα αμυλούχων όπως ο αρακάς.
- Να στραφούν σε εναλλακτικές πηγές πρωτεΐνης (λ.χ. όσπρια, λαχανικά όπως τα μανιτάρια, υποκατάστατα γαλακτοκομικών όπως το γάλα και το γιαούρτι σόγιας). Τα θαλασσινά (π.χ. καλαμάρι, σουπιά, γαρίδες κ.λπ.) επίσης αποτελούν καλές πηγές πρωτεΐνης. Πρέπει όμως να αποφεύγονται σε μεγάλες ποσότητες, κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε χοληστερόλη.
- Να μην παραλείπουν τις μετρήσεις σακχάρου. Τις ημέρες αυτές είναι πιθανόν να διαταραχθεί η καθημερινότητά ως προς το ωράριο των γευμάτων ή τη σωματική άσκηση. Αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και να οδηγήσει σε επεισόδια υπεργλυκαιμίας ή υπογλυκαιμίας.
- Να μην παραλείπουν τα ενδιάμεσα γεύματα. Το δεκατιανό και το απογευματινό σνακ συμβάλλουν στη ρύθμιση των επιπέδων του σακχάρου. Μια μερίδα φρούτου είναι η καλύτερη επιλογή για σνακ.
…και για το πασχαλινό τραπέζι
Ένας ασθενής με διαβήτη, για να επιτύχει μια καλύτερη πορεία της νόσου του, έχει μάθει να ζει με μικρούς διατροφικούς περιορισμούς. Έχει επίσης μάθει να ακολουθεί ένα συγκεκριμένο διατροφικό πλάνο στο πλαίσιο της μεσογειακής διατροφής.
Ένα διατροφικά πιο «ελεύθερο» πασχαλινό τραπέζι που πραγματοποιείται μια φορά τον χρόνο, δεν θα επηρεάσει όλη αυτή την προσπάθεια.
Επομένως, μπορεί να καταναλώσει ό,τι υπάρχει στο τραπέζι και τον ευχαριστεί, αρκεί να:
- Μην υπάρχουν συννοσηρότητες όπως χρόνια νεφρική ανεπάρκεια ή υπερουριχαιμία (δηλαδή αυξημένο ουρικό οξύ)
- Μην γίνουν υπερβολές στις ποσότητες αμυλούχων τροφίμων (πίτες, πατάτες, ψωμί).
Μια καλή πρακτική για τους ασθενείς με διαβήτη ειδικά την ημέρα του Πάσχα είναι να συνοδέψουν το κρέας που θα καταναλώσουν με άφθονη σαλάτα. Οι φυτικές ίνες των λαχανικών δεσμεύουν μέρος της χοληστερόλης των τροφών. Ταυτοχρόνως μειώνουν το γλυκαιμικό φορτίο του γεύματος, οδηγώντας σε πιο ομαλή αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Όσον αφορά το αλκοόλ, επιτρέπονται 2 μονάδες αλκοόλης κατά τη διάρκεια του γεύματος. Αυτές αντιστοιχούν κατά προσέγγιση σε ένα (1) από τα εξής:
- 2 ποτήρια κρασί ή
- 2 κουτάκια μπύρα ή
- 2 σφηνάκια τσίπουρο
Σε περίπτωση επιθυμίας για κάποιο γλυκό, αυτό θα ήταν προτιμότερο να καταναλωθεί προς το απόγευμα με κάποια χρονική διαφορά από το γεύμα. Ιδανικά, καλό θα είναι να προτιμηθεί κάποιο γλυκό με στέβια.
Τέλος, ένας μεγάλος περίπατος μετά το φαγητό μπορεί να συμβάλλει στην πέψη Αν γίνεται συστηματικά, βοηθεί και στην αποφυγή των επιπλέον κιλών.
«Συμπερασματικά, η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα που ακολουθεί μπορεί και πρέπει να αποτελέσει μια άσκηση πίστης, υπομονής και πλήρους συμμόρφωσης στις διατροφικές επιλογές που ωφελούν την υγεία», καταλήγουν οι δύο ειδικοί.
Φωτογραφία: iStock