Τα άτομα που παρουσιάζουν άπνοια στη διάρκεια του ύπνου μπορεί να διατρέχουν ιδιαιτέρως αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν επίμονη COVID (long COVID), εάν τους μολύνει ο κορωνοϊός, προειδοποιούν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.
Οι επιστήμονες εξέτασαν δεδομένα από εκατοντάδες χιλιάδες ενήλικες και παιδιά, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο αυξημένος κίνδυνος αφορά τους ενήλικες. Για αδιευκρίνιστους λόγους, δε, περισσότερο φαίνεται ότι κινδυνεύουν οι γυναίκες.
Ανεξαρτήτως φύλου, όμως, η αύξηση του κινδύνου δεν είναι αμελητέα. Αν μάλιστα ένα άτομο με άπνοια έχει και άλλα υποκείμενα νοσήματα, ο κίνδυνος για long COVID αυξάνεται έως και 75%.
Η αποφρακτική υπνική άπνοια είναι μία δυνητικά επικίνδυνη διαταραχή. Κατ’ αυτήν, διακόπτεται η αναπνοή για 10 δευτερόλεπτα ή περισσότερο, πολλές φορές στη διάρκεια του ύπνου.
Η εμμένουσα ή long COVID είναι επίμονα συμπτώματα που έχουν προκληθεί από τον κορωνοϊό και μπορεί να ταλαιπωρούν τον ασθενή επί μήνες ή ακόμα και χρόνια. Υπολογίζεται ότι περισσότερο από το 6% των ασθενών που νόσησαν από κορωνοϊό, υποφέρουν για καιρό από προβλήματα, όπως:
- «Θολωμένο» μυαλό
- Κόπωση
- Κατάθλιψη
- Διαταραχές ύπνου
Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι οι ασθενείς με άπνοια τείνουν να εκδηλώνουν πιο βαριά νόσο, όταν τους μολύνει ο κορωνοϊός. Υπολογίζεται ότι ένας στους οκτώ ενήλικες πάσχουν από υπνική άπνοια, αλλά η συντριπτική πλειονότητα δεν κάνουν θεραπεία γι’ αυτήν.
Η νέα μελέτη
Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Sleep. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, εξέτασαν τους ιατρικούς φακέλους ασθενών από τρεις βάσεις δεδομένων:
- Την PCORnet που περιείχε δεδομένα για 330.000 ενήλικες
- Την N3C που περιείχε δεδομένα για 1,7 εκατομμύρια ενήλικες
- Την PEDSnet που περιείχε δεδομένα για 102.000 παιδιά.
Οι ασθενείς είχαν διαγνωστεί με COVID-19 μεταξύ Μαρτίου 2020 και Φεβρουαρίου 2022. Όπως έδειξαν οι ιατρικοί φάκελοί τους, τα παιδιά με άπνοια δεν φάνηκε να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για long COVID. Ωστόσο οι ενήλικες με υπνική άπνοια είχαν από 12% έως και 75% περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν επίμονα συμπτώματα μετά το τέλος της οξείας COVID-19.
Η αύξηση του κινδύνου παρέμενε σημαντική ακόμα και όταν οι ερευνητές συνυπολόγισαν άλλους παράγοντες κινδύνου για long COVID, όπως:
- Η παχυσαρκία
- Η υπέρταση
- Ο σακχαρώδης διαβήτης
- Η βαρύτητα της αρχικής COVID
Τα υποκείμενα νοσήματα
Γιατί όμως υπήρχε τόσο μεγάλη απόκλιση στις πιθανότητες αναπτύξεως long COVID; Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η διαφορά μεταξύ του 12% και του 75% εξηγείται εν μέρει από τα υποκείμενα νοσήματα που είχαν οι ασθενείς. Όσοι εκτός από την άπνοια, είχαν και άλλα υποκείμενα νοσήματα, διέτρεχαν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν long COVID.
Ρόλο μπορεί να παίζει και η μεθοδολογία με την οποία έγινε η ανάλυση σε κάθε βάση δεδομένων, αλλά και ο διαφορετικός ορισμός της long COVID που χρησιμοποιήθηκε.
«Ο αληθινός κίνδυνος πιστεύω ότι είναι περίπου στη μέση», δήλωσε η επιβλέπουσα ερευνήτρια Dr. Lorna Thorpe, καθηγήτρια Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. «Θα χρειασθούμε, όμως, περαιτέρω μελέτες για να το επαληθεύσουμε αυτό».
Τα δεδομένα από την μεγαλύτερη βάση δεδομένων, την NC3, έδειξαν ακόμα ότι οι γυναίκες με υπνική άπνοια έχουν περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν long COVID, σε σύγκριση με τους άνδρες. Στην πραγματικότητα, οι πιθανότητές τους είναι αυξημένες κατά 89% και 59% αντιστοίχως.
Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν που οφείλεται αυτό. Ενδέχεται όμως να σχετίζεται (και) με το γεγονός ότι οι γυναίκες συνήθως διαγιγνώσκονται με άπνοια με μεγαλύτερη καθυστέρηση απ’ ό,τι οι άνδρες.
Φωτογραφία: iStock