Πέθανε ηλικιωμένος από ευλογιά της Αλάσκας: Τι είναι η νόσος και τι προκαλεί

  • Ρούλα Τσουλέα
ευλογιά
Είχε αναγνωριστεί για πρώτη φορά το 2015 σε έναν ενήλικα. Είναι ζωονόσος που μεταδίδουν μικρά θηλαστικά.

Ένας ηλικιωμένος άνδρας έγινε ο πρώτος άνθρωπος στον κόσμο που πέθανε όταν κόλλησε ευλογιά της Αλάσκας – μία ιογενή λοίμωξη που πολύ πρόσφατα ανακάλυψαν οι επιστήμονες.

Ο άνδρας καταγόταν από την χερσόνησο Kenai, στα νότια της Αλάσκας. Νοσηλευόταν στο νοσοκομείο και πέθανε στα τέλη Ιανουαρίου 2024, ανακοίνωσε το Υπουργείο Υγείας αυτής της αμερικανικής πολιτείας.

Ο ηλικιωμένος λάμβανε φάρμακα που εξασθενούν το ανοσοποιητικό σύστημα (ανοσοκατασταλτικά). Το γεγονός αυτό πιθανώς συνέβαλλε στη σοβαρότητα της ευλογιάς που εκδήλωσε.

Ο θανών είναι ο ένας από τους μόλις επτά ανθρώπους που έχουν εκδηλώσει ευλογιά της Αλάσκας. Η νόσος προκαλείται από έναν ιό του γένους Orthopoxvirus. Στο ίδιο γένος ανήκει και ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων (mpox) αλλά και της κοινής ευλογιάς (variola) που έβλαψε επί αιώνες την ανθρωπότητα, έως ότου εκριζώθηκε τη δεκαετία του 1970 με τη βοήθεια των εμβολίων.

Η ευλογιά της Αλάσκας αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά το 2015 σε έναν ενήλικα με χαρακτηριστικό τοπικό εξάνθημα και διογκωμένους λεμφαδένες.

Τόσο αυτός, όσο και οι έξι επόμενοι ασθενείς (μεταξύ αυτών και παιδιά) ζούσαν στην περιοχή του Φέρμπανκς. Εκδήλωσαν ήπια μορφή της νόσου και δεν χρειάσθηκαν θεραπεία.

Τι είναι η ευλογιά της Αλάσκας

Ο ιός της ευλογιάς της Αλάσκας (AKPV) ως φαίνεται κυκλοφορεί στα μικρά θηλαστικά αυτής της πολιτείας. Έχει εντοπιστεί, λ.χ., στα κοκκινόραχα ποντίκια του αγρού (red-backed voles) και σε μυγαλές (shrews), σύμφωνα με το Υπουργείο Δημοσίας Υγείας της Αλάσκας.

Οι πάσχοντες από τη νόσο είχαν μία ή περισσότερες πληγές στο δέρμα. Αρκετοί νόμιζαν αρχικά ότι τους είχε τσιμπήσει μία αράχνη ή άλλο έντομο. Αργότερα όμως παρουσίασαν και άλλα συμπτώματα όπως:

  • Διόγκωση των λεμφαδένων
  • Πόνους στους μυς ή τις αρθρώσεις

Τα συμπτώματα αυτά υποχώρησαν στους έξι από τους επτά χωρίς θεραπεία, σε περίπου 2 εβδομάδες.

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι εκτός από τα αυτά τα περιστατικά υπάρχουν και άλλα, τα οποία όμως πέρασαν απαρατήρητα.

Από τον Σεπτέμβριο

Ο ηλικιωμένος που πέθανε δεν ήταν σίγουρος πως είχε μολυνθεί. Ανέφερε, όμως, ότι φρόντιζε μία αδέσποτη γάτα στην αυλή του σπιτιού του και εκείνη κάποια στιγμή τον γρατζούνισε. Την ευλογιά της Αλάσκας εκδήλωσε μετά από αυτό το συμβάν και πίστευε ότι αυτή ήταν η πηγή της μόλυνσής του.

Τον περασμένο Σεπτέμβριο ο άτυχος άνδρας είχε παρουσιάσει ένα κόκκινο εξόγκωμα στην δεξιά μασχάλη του. Ο γιατρός του χορήγησε αντιβιοτικά, αλλά η κατάστασή του επιδεινωνόταν. Σταδιακά ανέπτυξε εντεινόμενο πόνο στην περιοχή του εξογκώματος και στον σύστοιχο ώμο, καθώς και έντονη κόπωση.

Όταν επηρεάστηκε το εύρος κινήσεως του δεξιού χεριού του, μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο του Άνκορατζ. Εκεί ενημέρωσε τους γιατρούς πως είχε και δερματικές βλάβες, οι οποίες έμοιαζαν με εκείνες της ευλογιάς της Αλάσκας.

Αν και αρχικά ανταποκρίθηκε σε ενδοφλέβια αγωγή που του έγινε, οι δερματικές πληγές αργούσαν να επουλωθούν. Επιπλέον, εκδήλωσε νεφρική ανεπάρκεια και άλλες συστηματικές επιπλοκές, που τελικά του κόστισαν τη ζωή.

Φωτογραφία: iStock