Iatropedia

Πέτρες στη χολή: Μύθοι και αλήθειες

In vertebrates, the gallbladder is a small hollow organ where bile is stored and concentrated before it is released into the small intestine. In humans, the pear-shaped gallbladder lies beneath the liver, although the structure and position of the gallbladder can vary significantly among animal species.

Ένα πολύ συχνό πρόβλημα στις ημέρες μας είναι η ανεύρεση λίθων στη “χολή”, τυχαία ή μετά από κάποιο σύμπτωμα που μας ταλαιπωρεί (πόνο, πυρετό, φλεγμονή κλπ). Πιο σωστά, πρόκειται για πάθηση στην οποία έχουμε παρουσία λίθων (χολόλιθων) εντός της χοληδόχου κύστης, καθώς “χολή” είναι ένα υγρό το οποίο παράγεται στο συκώτι και είναι απαραίτητο για την πέψη και απορρόφηση των τροφών.

γράφει ο Ανδρέας Μπακογιάννης, γενικός χειρουργός με εξειδίκευση σε λαπαροσκοπικές επεμβάσεις

Η χοληδόχος κύστη είναι η αποθήκη αυτού του υγρού που βρίσκεται στην κάτω επιφάνεια του συκωτιού. Οι πέτρες λοιπόν ανευρίσκονται στην χοληδόχο κύστη, αλλά έχει επικρατήσει λέγοντας “χολή” να εννοούμε την χοληδόχο κύστη.

Η πάθηση είναι συχνότερη στις γυναίκες. Η μεγάλη ερώτηση την οποία όλοι οι ασθενείς έχουν είναι: “Γιατρέ βρέθηκαν πέτρες στην χολή μου-πρέπει να χειρουργηθώ;”. Η απάντηση είναι ότι δεν χρειάζεται χειρουργική θεραπεία-χειρουργείο σε κάθε περίπτωση χολολιθίασης, αλλά σε συγκεκριμένους ασθενείς, συνήθως στις περιπτώσεις που οι πέτρες προκαλούν κάποιο σύμπτωμα, δηλαδή έχουμε συμπτωματική χολολιθίαση.

Για αυτόν τον λόγο είναι απαραίτητη η εκτίμηση του ασθενούς με χολολιθίαση από τον χειρουργό ώστε να αποφασιστεί σωστά και υπεύθυνα ποιος ασθενής χρειάζεται χειρουργείο και ποιος όχι.

Συμπτωματική χολολιθίαση

Είναι η περίπτωση χολολιθίασης η οποία προκαλεί συμπτώματα:
α) περιοδικός πόνος άνω δεξιάς κοιλίας-κολικός χοληφόρων
β) δυσπεπτικά ενοχλήματα
γ) φλεγμονή στη χοληδόχο κύστη-χολοκυστίτιδα
δ) φλεγμονή στο πάγκρεας-παγκρεατίτιδα

Στις περιπτώσεις που έχουμε ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω συμπτώματα και έχουν βρεθεί πέτρες στη “χολή”, τότε θα πρέπει να προχωρήσουμε σε χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης. Ένα άλλο συνηθισμένο ερώτημα είναι: “ Γιατρέ δεν μπορούμε να αφαιρέσουμε μόνο τις πέτρες και να μην αφαιρέσουμε την “χολή”;”. Η αλήθεια είναι ότι πολύ παλιά είχε δοκιμαστεί αυτή η μέθοδος και δεν είχε ικανοποιητικά αποτελέσματα καθώς οι ασθενείς ξαναεμφάνιζαν πέτρες πολύ σύντομα. Θεωρείται ότι η ίδια η “χολή” ευθύνεται σε κάποιο ποσοστό για την εμφάνιση των λίθων και η αποδεκτή σήμερα και μόνη χειρουργική θεραπεία της χολολιθιάσεως είναι η χολοκυστεκτομή-δηλαδή η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης μαζί με τις πέτρες.

Ένα άλλο ερώτημα που μου θέτουν συχνά οι ασθενείς μου είναι εάν η αφαίρεση της “χολής” θα τους δημιουργήσει κάποιο άλλο πρόβλημα. Η απάντηση είναι ότι η χολοκυστεκτομή δεν έχει καμιά αρνητική επίπτωση στην μετέπειτα υγεία, ζωή και δραστηριότητα του ασθενούς. Η διατροφή και η δραστηριότητα τους δεν περιορίζεται σε τίποτα, το αντίθετο μάλιστα: τρώνε πλέον φαγητά τα οποία προηγουμένως θα τους δημιουργούσαν πόνο ή άλλα προβλήματα.

Η χολοκυστεκτομή διενεργείται στις μέρες μας λαπαροσκοπικά, δηλαδή με την  βοήθεια μιας ειδικής μικρής κάμερας η οποία εισάγεται στην κοιλία του ασθενούς από μια μικρή οπή και με την οποία ο χειρουργός βλέπει την χοληδόχο κύστη και τα υπόλοιπα κοιλιακά όργανα. Τα εργαλεία για την διενέργεια της χολοκυστεκτομής εισάγονται στην κοιλία από 2 έως 3 πολύ μικρές οπές στο κοιλιακό τοίχωμα οι οποίες επουλώνονται πολύ
γρήγορα και δεν αφήνουν σχεδόν κανένα σημάδι. Ο ασθενής λαμβάνει εξιτήριο στις πιο πολλές περιπτώσεις την ίδια ημέρα της επέμβασης και επιστρέφει τάχιστα στη συνηθισμένη δραστηριότητά του.

Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής συνοψίζονται παρακάτω:

1. Ελάχιστο χειρουργικό τραύμα (δυο τομές 1 εκ. και δυο τομές 0,5 εκ.).
2. Ταχεία ανάρρωση.
3. Μηδαμινή απώλεια αίματος.
4. Ταχεία έξοδος από το νοσοκομείο.
5. Ταχεία επάνοδος στην εργασία.
6. Ελαχιστοποίηση μετεγχειρητικού πόνου.
7. Ελαχιστοποίηση μετεγχειρητικών επιπλοκών σχετικών με το τραύμα (διαπύηση, διάσπαση, κήλη, χρόνιος πόνος).
8. Ελαχιστοποίηση πιθανότητας ανάπτυξης ενδοκοιλιακών μετεγχειρητικών συμφύσεων.