Οι νεφροί των ανδρών είναι πιο ευάλωτοι από τους γυναικείους στην ανάπτυξη ασθενειών και στους τραυματισμούς, αλλά έως πρότινος ο λόγος αυτής της διαφοράς παρέμενε άγνωστος. Τώρα, επιστήμονες από την Καλιφόρνια πιστεύουν ότι βρήκαν την αιτία, αλλά και τρόπο να προστατεύσουν τους άνδρες.
Όπως αναφέρουν στην επιστημονική επιθεώρηση Developmental Cell, το κλειδί είναι οι ορμόνες του φύλου και ιδίως η τεστοστερόνη. Αυτή όχι μόνο άγει τις διαφορές μεταξύ των φύλων, αλλά μπορεί να αξιοποιηθεί για να αυξηθεί η ανθεκτικότητα των ανδρικών νεφρών.
Η σχετική έρευνα διεξήχθη από επιστήμονες της Ιατρικής Σχολής Keck του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας. Μελετώντας ποντίκια, οι επιστήμονες αναγνώρισαν περισσότερα από 1.000 γονίδια με διαφορετικά επίπεδα λειτουργίας στους νεφρούς των αρσενικών και των θηλυκών ζώων.
Οι διαφορές ήταν πιο εμφανείς στα γονίδια που ρυθμίζουν τα επονομαζόμενα εγγύς εσπειραμένα σωληνάρια (proximal tubules). Τα σωληνάρια αυτά είναι δομές της μονάδας φιλτραρίσματος των νεφρών. Είναι υπεύθυνα για την επαναπορρόφηση όλων σχεδόν των συστατικών που διηθούν (φιλτράρουν) οι νεφροί, όπως:
- Τα αμινοξέα
- Η γλυκόζη (σάκχαρο)
- Οι χαμηλού μοριακού βάρους πρωτεΐνες
Τα εγγύς εσπειραμένα σωληνάρια παίζουν επίσης ρόλο στη ρύθμιση της ισορροπίας οξέων και βάσεων (οξεοβασική ισορροπία) στον οργανισμό. Η ισορροπία αυτή είναι απαραίτητη για καλή υγεία.
Ο ρόλος της τεστοστερόνης
Η νέα μελέτη έδειξε ότι οι διαφορές στη δραστηριότητα των νεφρικών γονιδίων εκδηλώνονταν καθώς τα ζώα έμπαιναν στην εφηβεία. Επιπλέον, κορυφώνονταν καθώς έμπαιναν στην σεξουαλική ωριμότητα. Αυτό υποδηλώνει ότι τη ρύθμιζαν οι ορμόνες του φύλου.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν πως όταν στείρωναν τα αρσενικά ποντίκια πριν την εφηβεία, οι νεφροί τους γίνονταν πιο ανθεκτικοί. Αυτό οφειλόταν στο ότι μειωνόταν η τεστοστερόνη στον οργανισμό τους. Όταν, στη συνέχεια, τους χορηγούσαν τεστοστερόνη, οι νεφροί τους ξαναγίνονταν ευάλωτοι.
Η έρευνα έδειξε επίσης πως ο θερμιδικός περιορισμός επί τρεις μήνες, επίσης μείωνε σημαντικά την τεστοστερόνη, καθιστώντας πιο ανθεκτικούς τους νεφρούς.
Για να εξακριβώσουν εάν τα ίδια γονίδια ευθύνονται για τις διαφορές μεταξύ των φύλων και στους ανθρώπους, οι επιστήμονες ανέλυσαν δείγματα νεφρών από βιοψίες ανδρών και γυναικών. Όπως διαπίστωσαν, υπήρχαν ορισμένα γονίδια κοινά με εκείνα που απομονώθηκαν στα ποντίκια.
«Πρέπει να γίνουν πολλές ακόμα έρευνες για τις σχετιζόμενες με το φύλο διαφορές στη λειτουργία που έχουν οι νεφροί σε άνδρες και γυναίκες. Είναι όμως σημαντικό να συνεχίσουμε, δεδομένης της διαφορετικής έκβασης των ανδρών και των γυναικών με νεφρική νόσο και βλάβες», δήλωσε ο επιβλέπων ερευνητής Dr. Andrew McMahon, καθηγητής Βιολογίας Βλαστοκυττάρων & Αναγεννητικής Ιατρικής στη Σχολή Keck.
Φωτογραφία: iStock