Πιθανός αυξημένος κίνδυνος άνοιας από την μακροχρόνια χρήση πολύ κοινών φαρμάκων

Μια μελέτη, που δημοσιεύθηκε διαδικτυακά στο περιοδικό Neurology, αναφέρει ότι δημοφιλή φάρμακα για την παλινδρόμηση οξέος (αναστολείς αντλίας πρωτονίων – PPIs) συνδέθηκαν με υψηλότερο κίνδυνο για άνοια.

Η συσχέτιση υπήρχε σε άτομα που έπαιρναν το φάρμακο για τουλάχιστον τεσσεράμισι χρόνια.

Οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων λειτουργούν προκαλώντας τα κύτταρα που σχηματίζουν οξύ στο στομάχι να μειώσουν την ποσότητα του οξέος που παράγουν.

Η άνοια είναι ένας γενικός όρος, που αναφέρεται σε καταστάσεις όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ, όπου συμβαίνουν μη φυσιολογικές αλλαγές στον εγκέφαλο, οι οποίες επηρεάζουν την ικανότητα των ανθρώπων να σκέφτονται. Η άνοια μπορεί να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στην καθημερινή λειτουργία και συμπεριφορά των ανθρώπων.

Οι συγγραφείς σημειώνουν, ωστόσο, ότι αυτή η μελέτη δεν αποδεικνύει ότι τα φάρμακα παλινδρόμηση οξέος προκαλούν άνοια. Υποδεικνύει απλώς ότι ίσως να υπάρχει κάποιο είδος συσχέτισης μεταξύ των δύο.

Πώς οι ερευνητές διερεύνησαν την πιθανή συσχέτιση μεταξύ των φαρμάκων για την παλινδρόμηση οξέος και της άνοιας

Στην μελέτη συμμετείχαν 5.712 άτομα, ηλικίας 45 ετών και άνω. Κανείς δεν είχε άνοια όταν ξεκίνησε η μελέτη.

Οι ερευνητές εξέτασαν ποια φάρμακα έπαιρναν οι συμμετέχοντες κατά τη διάρκεια επισκέψεων μελέτης και ετήσιων τηλεφωνικών κλήσεων, διαπιστώνοντας ότι το 26% από αυτούς είχε λάβει PPI.

Οι συμμετέχοντες στην μελέτη χωρίστηκαν στις ακόλουθες τέσσερις ομάδες:

1. όσοι δεν είχαν πάρει PPI
2. όσοι τα είχαν πάρει μέχρι και 2,8 χρόνια
3. αυτοί που τα είχαν πάρει για 2,8 έως 4,4 χρόνια
4. όσοι τα είχαν πάρει για περισσότερα από 4,4 χρόνια

Στη συνέχεια, οι ομάδες παρακολουθήθηκαν για διάμεσο όρο 5,5 ετών. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, το 10% των ανθρώπων εμφάνισε άνοια.

Εξετάζοντας εκείνους που έλαβαν PPI για περισσότερα από 4,4 χρόνια, υπήρχαν 24 περιπτώσεις άνοιας ανά 1.000 άτομα-έτη μεταξύ της ομάδας που έλαβε PPI. Αυτό ήταν σε σύγκριση με 19 περιπτώσεις ανά 1.000 άτομα-έτη στην ομάδα που δεν είχε πάρει ποτέ PPI.

Αφότου ελήφθησαν υπόψη διάφοροι δημογραφικοί παράγοντες και παράγοντες υγείας, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι χρήστες PPI που έπαιρναν τα φάρμακα για περισσότερα από 4,4 χρόνια είχαν 33% υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν άνοια σε σύγκριση με εκείνους που δεν πήραν ποτέ τα φάρμακα.

Ωστόσο, δεν βρήκαν καμία συσχέτιση σε εκείνους τους ανθρώπους που έλαβαν PPI για μικρότερο χρονικό διάστημα.

Πώς τα φάρμακα για την παλινδρόμηση οξέος μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη άνοιας

Ο δρ. Thanu Jey, διευθυντής και ιδρυτής του MediBrace, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, τόνισε ότι αυτή δεν αποδεικνύει σχέση αιτίας-αποτελέσματος, κάτι που υπογραμμίζουν και οι ίδιοι οι ερευνητές.

“Αυτά τα αποτελέσματα πρέπει να επιβεβαιωθούν και χρειάζεται περισσότερη μελέτη για την κατανόηση των υποκείμενων μηχανισμών”, είπε χαρακτηριστικά.

Ο δρ. Jey πρόσθεσε, ωστόσο, ότι το φαινόμενο μπορεί να έχει κάποια σχέση με τον τρόπο με τον οποίο οι PPI επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο απορροφώνται τα θρεπτικά συστατικά.

“Οι PPI μπορεί να αλλάξουν την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, ιδίως με την μείωση των επιπέδων της βιταμίνης Β12. Αυτή είναι απαραίτητη για την υγεία του εγκεφάλου, κάτι που θα μπορούσε να είναι μια εξήγηση γι’ αυτήν τη σύνδεση. Οι PPI μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε αύξηση του σχηματισμού της πρωτεΐνης βήτα-αμυλοειδούς, η οποία συνδέεται με τη νόσο του Αλτσχάιμερ”, εξήγησε.

Όμως, θα μπορούσε να είναι απλώς μια σύμπτωση, σύμφωνα με τον δρ. Robert Alesiani, επικεφαλής Φαρμακοθεραπείας στο Tabula Rasa HealthCare.

Σύμφωνα με τον δρ. Alesiani, οι PPIs συνταγογραφούνται αρκετά ευρέως, ειδικά μεταξύ των ηλικιωμένων. Ενώ περίπου το 18% του γενικού πληθυσμού χρησιμοποιεί PPI, ο αριθμός αυτός τριπλασιάζεται στο 55% μέχρι την ηλικία των 65 ετών:

“Καθώς η πλειονότητα όλων των ασθενών με άνοια διαγιγνώσκεται μετά την ηλικία των 65 ετών και μπορεί κανείς να υποθέσει κανείς ότι περισσότεροι από τους μισούς από αυτούς τους ασθενείς λαμβάνουν επίσης PPI, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κάποιος που έχει διαγνωστεί με άνοια, μετά την ηλικία των 65 ετών, να λαμβάνει επίσης φάρμακα PPI. Δεν σημαίνει ότι οι PPI ευθύνονται για την άνοια”.

Ο δρ. Alesiani συνέχισε λέγοντας ότι οι ηλικιωμένοι έχουν επίσης συχνά συννοσηρότητες, όπως προβλήματα με την καρδιά, τους πνεύμονες, τα νεφρά και τον μεταβολισμό.

“Πολλές από αυτές τις ασθένειες μπορεί να απαιτούν φάρμακα για θεραπεία, μερικά από τα οποία θα μπορούσαν να αυξήσουν τον αυξημένο κίνδυνο άνοιας”, είπε.

Πηγή: https://www.healthline.com

φωτό: iStock