Ποιες εγχειρήσεις αυξάνουν τον κίνδυνο για θρόμβωση και πνευμονική εμβολή

Η παραμονή στο νοσοκομείο αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για φλεβική θρομβοεμβολή, η οποία αποτελεί κύρια αιτία θανάτου στην Ευρώπη και στη χώρα μας, αναφέρουν Έλληνες επιστήμονες.

Η κατάσταση αυτή χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη θρόμβου αίματος σε φλέβα βαθιά μέσα στο σώμα (συνήθως στο πόδι). Όταν ο θρόμβος αποσπασθεί από τη θέση του, μπορεί μέσω της κυκλοφορίας του αίματος να φθάσει στον πνεύμονα. Αν εγκατασταθεί σε κάποιο σημείο της πνευμονικής αρτηρίας, διακόπτει τη ροή αίματος, προκαλώντας πνευμονική εμβολή.

Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (όπως λέγεται επιστημονικά ο θρόμβος σε εσωτερική φλέβα) μαζί με την πνευμονική εμβολή αποκαλούνται φλεβική θρομβοεμβολή (ή φλεβική θρομβοεμβολική νόσος).

Υπολογίζεται ότι περισσότερο από το 60% των περιστατικών φλεβικής θρόμβωσης συμβαίνουν στη διάρκεια ή εντός 90 ημερών από τη νοσηλεία σε νοσοκομείο. Πολύ συχνά τα περιστατικά αυτά εξελίσσονται σε πνευμονική εμβολή. Τον μεγαλύτερο κίνδυνο για φλεβική θρομβοεμβολή διατρέχουν:

• Οι ασθενείς με μειωμένη κινητικότητα λόγω κατάκλισης ή ανάρρωσης
• Οι ασθενείς που νοσηλεύονται λόγω χειρουργικής επέμβασης ή σοβαρού τραυματισμού

Ορισμένες χειρουργικές επεμβάσεις και ιατρικές διαδικασίες επίσης αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο, κατά τον κ. Δημήτρη Ρίχτερ, διευθυντή της Β’ Καρδιολογικής Κλινικής στην Ευρωκλινική Αθηνών και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ινστιτούτου Μελέτης και Εκπαίδευσης στη Θρόμβωση & την Αντιθρομβωτική Αγωγή (Ι.Μ.Ε.Θ.Α.).  Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται:

• Ορθοπεδικές χειρουργικές επεμβάσεις (π.χ. ολική αρθροπλαστική ισχίου ή γόνατος)
• Μείζονες γενικές χειρουργικές επεμβάσεις (ιδίως όσες αφορούν την κοιλιακή χώρ, την πύελο, το ισχίο ή τα πόδια)
• Μεγάλες γυναικολογικές επεμβάσεις
• Ουρολογικές εγχειρήσεις
• Νευροχειρουργικές επεμβάσεις
• Καρδιοθωρακικές εγχειρήσεις
• Μείζονες αγγειοχειρουργικές επεμβάσεις
• Χημειοθεραπεία για τη θεραπεία του καρκίνου

Τι μπορείτε να κάνετε

«Εάν εσείς ή ένα αγαπημένο σας πρόσωπο πρόκειται να υποβληθείτε σε κάποια από αυτές τις επεμβάσεις ή σε χημειοθεραπεία, ζητήστε αξιολόγηση του κινδύνου φλεβικής θρομβοεμβολής», συνιστά ο κ. Ρίχτερ. «Συζητήστε επίσης με τον γιατρό σας για την πρόληψή της».

Για να αποφευχθεί η φλεβική θρομβοεμβολή, ο ασθενής πρέπει κατά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο να αξιολογείται για τον κίνδυνο που διατρέχει. Αναλόγως με το αποτέλεσμα της αξιολόγησης πρέπει εν συνεχεία να υποβληθεί στις κατάλληλες διαδικασίες πρόληψης και θεραπείας, επισημαίνει ο κ. Αλέξανδρος Τσελέπης, καθηγητής Βιοχημείας-Κλινικής Χημείας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, απερχόμενος πρόεδρος του ΙΜΕΘΑ.

«Η φλεβική θρομβοεμβολή αποτελεί κύρια αιτία ενδονοσοκομειακών θανάτων παγκοσμίως», τόνισε ο νέος πρόεδρος του Ι.Μ.Ε.Θ.Α. Μιλτιάδης Ματσάγκας, καθηγητής Αγγειοχειρουργικής στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλίας. «Δυστυχώς, όμως, πολλοί υψηλού κινδύνου νοσηλευόμενοι ασθενείς δεν λαμβάνουν θρομβοπροφύλαξη, ενώ σε άλλους η διάγνωση της θρομβοεμβολής καθυστερεί, καθώς προεξάρχει η νόσος για την οποία εισήλθαν στο νοσοκομείο».

Η προστασία από τις φλεβικές θρομβώσεις (θρομβοπροφύλαξη) συνίσταται σε:

• Χορήγηση των κατάλληλων αντιθρομβωτικών φαρμάκων
• Εφαρμογή ελαστικών καλτσών
• Κατάλληλη κινητοποίηση του ασθενούς εντός του νοσοκομείου ή του κέντρου αποκατάστασης

Οι ειδικοί από το Ι.Μ.Ε.Θ.Α. έκαναν τις προαναφερθείσες επισημάνσεις σε συνέντευξη Τύπου που διοργανώθηκε με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Θρόμβωσης, στις 13 Οκτωβρίου.

Φωτογραφία: iStock