Από το δέρμα μέχρι τα μαλλιά και από τις πληγές μέχρι και τα δάκρυα, η εξωτερική μας εμφάνιση μπορεί να μαρτυρά πολλά για την υγεία μας
Υπάρχει, όμως, ένα σημείο του σώματός μας που συχνά παραβλέπουμε: τα πόδια.
Τα πόδια συνδέονται με νεύρα με τον εγκέφαλο, ώστε να μπορούμε να στεκόμαστε, να ισορροπούμε και να κουνάμε τα δάχτυλά μας.
Διατρέχονται επίσης από αιμοφόρα αγγεία, που τα συνδέουν με την καρδιά.
Η εικόνα και η λειτουργία των ποδιών μας μπορεί, λοιπόν, να υποδηλώνει ιογενείς λοιμώξεις, παθήσεις του καρδιαγγειακού συστήματος ακόμα και νευρολογικές διαταραχές.
Νόσος χεριών, ποδιών και στόματος
Οι λοιμώξεις τείνουν να επηρεάζουν διαφορετικά μέρη του σώματος.
Η ιλαρά ξεκινά συνήθως από το πρόσωπο ή το στόμα, ως μικρές κηλίδες που μοιάζουν με κόκκους ζάχαρης.
Η ποικιλόχρους πιτυρίαση, ένας τύπος μυκητιασικής λοίμωξης, τείνει να ξεκινά και να παραμένει στον κορμό.
Οι λόγοι για τους οποίους τείνουν να επηρεάζουν τις περιοχές αυτές δεν είναι απόλυτα κατανοητοί.
Η νόσος χεριών, ποδιών και στόματος ξεκινά ακριβώς σε αυτές τις περιοχές. Προκαλείται από έναν ιό που είναι γνωστός ως κοξάκι (coxsackie) και τείνει να εκδηλώνεται με ροζ-κόκκινες κηλίδες (εξάνθημα) που μπορεί να κάνουν φυσαλίδες. Το όνομα είναι λίγο λάθος: το εξάνθημα μπορεί επίσης να εμφανιστεί και στους γλουτούς.
Η συγκεκριμένη νόσος είναι μια κοινή παιδική ασθένεια πολύ μεταδοτική. Ευτυχώς, είναι επίσης συνήθως βραχύβια, αφού μπορεί να καθαρίσει και χωρίς θεραπεία μετά από μερικές ημέρες.
Καρδιά, αγγεία και πόδια
Το κυκλοφορικό σύστημα παρέχει αίμα σε κάθε μέρος του σώματός μας — από την κορυφή του κεφαλιού μέχρι τις άκρες των δακτύλων των ποδιών. Στα άκρα αυτά, τα αιμοφόρα αγγεία, όπως και τα κλαδιά του δέντρου, φτάνουν πολύ μικρότερα σε μέγεθος μετά τις διακλαδώσεις στο υπόλοιπο σώμα.
Όλοι έχουμε βιώσει σε κάποια φάση πόσο ενοχλητικά είναι τα παγωμένα πόδια, ειδικά όταν περπατάμε ξυπόλητοι στο σπίτι ή όταν κάνει περισσότερο κρύο. Είναι φυσιολογικό τα πόδια να τα αισθανόμαστε κρύα στο άγγιγμα, αλλά δεν πρέπει να αλλάζουν χρώμα (να γίνονται μπλε), ούτε να πονούν από το κρύο.
Η αλλαγή χρώματος και ο πόνος μπορεί να υποδεικνύουν ένα φαινόμενο που ονομάζεται σύνδρομο των μπλε δακτύλων. Μπορεί να προκληθεί από μικροσκοπικές μάζες που ονομάζονται μικροεμβολές, που αποτελούνται από μάζες χοληστερόλης. Οι εμβολές αυτές περνούν εύκολα μέσα από μεγάλα αγγεία, αλλά δύσκολα από τα μικρότερα.
Φτάνοντας στα μικρότερα αγγεία των ποδιών, τελικά κολλάνε, διακόπτοντας την παροχή αίματος. Οι ιστοί στη συνέχεια στερούνται οξυγόνου, με αποτέλεσμα τα πόδια να αλλάζουν χρώμα και να πονάνε.
Σε σοβαρές περιπτώσεις, το σύνδρομο των μπλε δακτύλων μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο του ιστού, διάσπαση και γάγγραινα, η οποία μπορεί να απαιτεί ακρωτηριασμό των δακτύλων των ποδιών — ή ακόμη και ολόκληρου του ποδιού.
Ποια είναι η υποκείμενη αιτία των μικροσκοπικών αυτών μαζών χοληστερόλης; Πιθανότατα ανευρύσματα και αθηροσκλήρωση.
Ωστόσο, υπάρχουν και άλλα σημάδια στα πόδια που μπορεί να δείχνουν καρδιαγγειακή νόσο. Κόκκινα οιδήματα στα πόδια (και στα χέρια) μπορεί να υποδηλώνουν μια λοίμωξη της καρδιάς που ονομάζεται βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα.
Το σημείο Babinski
Τα δάχτυλα των ποδιών μπορούν επίσης να σηματοδοτήσουν προβλήματα με το νευρικό σύστημα.
Το σημείο Babinski είναι μια απλή εξέταση που περιλαμβάνει το χάιδεμα του πέλματος του ποδιού με ένα όργανο με αμβλύ άκρο για να ελεγχθεί η απόκριση των δακτύλων. Αυτό είναι το πελματιαίο αντανακλαστικό. Κανονικά, όταν ενεργοποιείται το αντανακλαστικό αυτό, τα δάχτυλα των ποδιών πρέπει να λυγίζουν προς τα κάτω (προς το πέλμα).
Αν το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού δείχνει προς τα πάνω και τα μικρότερα δάχτυλα του ποδιού πάνε προς τα έξω, τότε έχουμε εκτατικό πελματιαίο αντανακλαστικό – γνωστό και ως σημείο Babinski, από τον νευρολόγο Joseph Babinski που το περιέγραψε πρώτος.
Το αντανακλαστικό αυτό είναι φυσιολογικό σε μωρά, των οποίων το νευρικό σύστημα αναπτύσσεται και δεν είναι ικανά για όλες τις κινητικές λειτουργίες ενός ενήλικα. Στους ενήλικες, ωστόσο, η εύρεση του σημείου Babinski είναι άλλη ιστορία. Συνηθέστερα, σημαίνει ότι ένα εγκεφαλικό διαταράσσει το φυσιολογικό κύκλωμα του εγκεφάλου που ελέγχει τα πόδια.
Άλλες αιτίες είναι η σκλήρυνση κατά πλάκας και (σπάνια) τοξικότητα από φάρμακα. Σε μερικούς, κατά τα άλλα υγιείς, ανθρώπους, όμως, το σημείο Babinski μπορεί να παρατηρηθεί κατά τη διάρκεια του βαθύ ύπνου.
Πέραν αυτών, καταστάσεις που μπορεί να επηρεάσουν τα πόδια είναι και ο διαβήτης, η νεφρική ανεπάρκεια, ακόμα και οι διαταραχές του θυρεοειδούς. Ως εκ τούτου, αποτελούν σημαντικούς δείκτες της υγείας μας, γι’ αυτό και οι τακτικοί έλεγχοι είναι απαραίτητοι — και αναζητήστε ιατρική συμβουλή εάν παρατηρήσετε πόνο, αλλαγή χρώματος ή εξανθήματα.
Φωτογραφία: iStock
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Καρκίνος του στομάχου: Έγκαιρη διάγνωση με μια απλή έκπλυση του στόματος