Καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα αντιμετωπίζει όλο και περισσότερες προκλήσεις από άγνωστα βακτήρια και ιούς, ο εμβολιασμός στους ηλικιωμένους δεν είναι τόσο αποτελεσματικός όσο στους νεότερους και νέοι παθογόνοι μικροοργανισμοί μπορούν να επιβληθούν τρομακτικά γρήγορα.
Μελέτη που διεξήχθη σε ποντίκια από την Ιατρική του Στάνφορντ και τα Εργαστήρια Rocky Mountain του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των ΗΠΑ και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, παρέχει ενδείξεις ότι ίσως μια μέρα είναι δυνατόν να αναζωογονηθεί το ανοσοποιητικό σύστημα των ηλικιωμένων με μια θεραπεία που ρυθμίζει τη σύνθεση ενός τύπου ανοσοποιητικού κυττάρου.
Τα κύτταρα, στα οποία στόχευσαν οι ερευνητές, είναι ένα υποσύνολο των λεγόμενων αιμοποιητικών βλαστικών κυττάρων ή HSC, που δημιουργούν όλους τους άλλους τύπους κυττάρων του αίματος και του ανοσοποιητικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των Β και Τ λεμφοκυττάρων. Καθώς γερνάμε, τα HSC αρχίζουν να ευνοούν την αυξημένη παραγωγή άλλων ανοσοποιητικών κυττάρων (μυελοειδή κύτταρα) έναντι των λεμφοκυττάρων και αυτή η μετατόπιση εμποδίζει την ικανότητά μας να αντιδρούμε πλήρως σε νέες ιικές ή βακτηριακές απειλές και καθιστά την αντίδρασή μας στον εμβολιασμό πολύ λιγότερο ισχυρή από εκείνη των νεότερων ανθρώπων.
Δείτε επίσης: Κάπνισμα: Οι επιπτώσεις του στο ανοσοποιητικό μπορεί να διαρκέσουν χρόνια [μελέτη]
Επίσης, τροφοδοτεί τη χρόνια φλεγμονή, η οποία επιταχύνει τη γήρανση και αυξάνει τον κίνδυνο ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία, όπως οι καρδιακές παθήσεις, ο καρκίνος και ο διαβήτης τύπου 2.
Τι έδειξε η θεραπεία με τα αντισώματα
Οι επιστήμονες ανέπτυξαν αντισώματα , ή πρωτεΐνες που αναγνωρίζουν και επιτίθενται σε ορισμένα κύτταρα, για να στοχεύσουν τα συγκεκριμένα βλαστοκύτταρα. Στη συνέχεια, δοκίμασαν τη θεραπεία σε έξι ποντίκια ηλικίας μεταξύ 18 και 24 μηνών, η οποία είναι περίπου ίση με ηλικία 56 έως 70 ετών στους ανθρώπους.
Μια εβδομάδα μετά τη λήψη μιας ένεσης αντισώματος, τα ποντίκια είχαν περίπου 38% λιγότερα από αυτά τα ανώμαλα βλαστοκύτταρα, σε σύγκριση με έξι τρωκτικά της ίδιας ηλικίας που δεν έλαβαν τη θεραπεία. Είχαν, επίσης, σημαντικά μεγαλύτερες ποσότητες δύο τύπων λευκών αιμοσφαιρίων, καθοριστικής σημασίας για την αναγνώριση και την καταπολέμηση των παθογόνων, καθώς και χαμηλότερα επίπεδα φλεγμονής.
Η θεραπεία με ένα αντίσωμα που δόθηκε κατά την έρευνα, το οποίο στόχευε να καταστρέψει τα γηρασμένα κύτταρα, βελτίωσε σημαντικά την ικανότητα στο ανοσοποιητικό σύστημα των ηλικιωμένων ζώων να αντιμετωπίσει ένα νέο ιό, καθώς και να ανταποκριθεί στον εμβολιασμό, επιτρέποντάς τους να καταπολεμήσουν μια νέα απειλή μήνες αργότερα.
Μπορεί να εφαρμοστεί αυτή η θεραπεία στον άνθρωπο;
«Αν μπορέσουμε να αναζωογονήσουμε το γηράσκον ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως κάναμε στα ποντίκια, αυτό θα μπορούσε να είναι σωτήριο όταν εμφανιστεί το επόμενο παγκόσμιο παθογόνο», επισημαίνει ο Ίρβινγκ Βάισμαν, καθηγητής Παθολογίας και Εξελικτικής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ και ένας από τους επικεφαλής συγγραφείς της έρευνας. Ο Βάισμαν ήταν ο πρώτος που απομόνωσε τα HSC σε ποντίκια και ανθρώπους στα τέλη της δεκαετίας του 1980.
Χρειάζονται προκλινικές και κλινικές μελέτες για να διαπιστωθεί αν αυτή η προσέγγιση μπορεί να είναι εφικτή στον άνθρωπο. Πάντως, σε συνοδευτικό άρθρο που δημοσιεύεται στο Nature, οι Γιάσαρ Αρφάτ Κασού και Ρόμπερτ Σάινερ από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο, προειδοποιούν ότι η αύξηση της παραγωγής λεμφοειδών κυττάρων σε ηλικιωμένους ενήλικες θα μπορούσε ενδεχομένως να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης όγκων (όπως λευχαιμία), οι οποίοι έχει αποδειχθεί ότι καταστέλλονται από τη μειωμένη λεμφική παραγωγή.
«Ωστόσο, η επιβάρυνση από τον αυξημένο κίνδυνο λεμφογενούς λευχαιμίας θα μπορούσε να αντισταθμιστεί από τη μεγαλύτερη προστασία από λοιμώξεις και τον μειωμένο κίνδυνο άλλων καρκίνων, που θα προέκυπτε από την ενισχυμένη ανοσολογική επιτήρηση», προσθέτουν.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠE / Φωτογραφία iStock