Η δυνατότητα να τοποθετηθεί με ασφάλεια ένα υλικό στο ανθρώπινο οστό και να έχει ένα εύλογο χρονικό προσδόκιμο επιτυχούς λειτουργίας, έχει τώρα γίνει πραγματικότητα με την χρήση των οστεοενσωματούμενων εμφυτευμάτων όπως ανακαλύφθηκε από τον πρωτοπόρο καθηγητή P.I. Branemark στην Σουηδία πριν από περίπου 40 χρόνια.
Τα κλειδιά στη θεραπεία με εμφυτεύματα είναι:
- η χρήση του τιτανίου υψηλής καθαρότητας που είναι εξαιρετικά βιοσυμβατό με το κόκαλο,
- το σχήμα τους,
- η εξειδικευμένη τεχνική τοποθέτησης.
«Αυτός ο τύπος του εμφυτεύματος είναι εκ φύσεως πολύ διαφορετικός από τους τύπους που έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν με αμφίβολα αποτελέσματα. Οι αρχικές μελέτες του Branemark ήταν σε ασθενείς χωρίς καθόλου δόντια και παρολ’ αυτά τα ποσοστά επιτυχίας ήταν αρκετά υψηλά. Γενικά με αυτό τον τύπο θεραπείας αναμένουμε πάνω από 90% ποσοστό επιτυχίας σε βάθος 15ετίας», αναφέρει ο χειρουργός οδοντίατρος Μιχάλης Καλαϊτζάκης.
Παράγοντες επιτυχίας ενός εμφυτεύματος
Σύμφωνα με τον ειδικό, πολλοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν το ποσοστό επιτυχίας των εμφυτευμάτων, ειδικά τα ατομικά χαρακτηριστικά του κάθε ασθενή. Παρακάτω ο οδοντίατρος κ. Καλαϊτζάκης παραθέτει μια σύντομη σύνοψη με τους σημαντικότερους παράγοντες.
Προτείνεται σε κάθε ασθενή να πάρει λίγο χρόνο και να ενημερωθεί όσο το δυνατόν περισσότερο σχετικά με τις θεραπευτικές επιλογές που είναι διαθέσιμες για τη δική του περίπτωση:
- Η ποσότητα και η ποιότητα του οστού. Όσο περισσότερο οστό υπάρχει διαθέσιμο γύρω από την περιοχή που θα τοποθετηθεί το εμφύτευμα, τόσο καλύτερα για την ασφάλεια του. Η ποιότητα του οστού, το πόσο γερό και υγιές είναι, επίσης παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη βιολογική του σταθερότητα.
- Ο αριθμός των εμφυτευμάτων που χρησιμοποιούνται για να αποκαταστήσουν μια περιοχή χαμένων δοντιών, πρέπει να είναι επαρκής ώστε να ανταπεξέλθει στα αντίστοιχα λειτουργικά φορτία της μάσησης. Για παράδειγμα, αν τοποθετηθεί μια μεγάλη γέφυρα πολλών δοντιών πάνω σε δύο μόνο εμφυτεύματα, είναι πιθανό τα εμφυτεύματα αυτά να μην αντέξουν το βάρος της μάσησης και να σπάσουν ή να χαλαρώσουν από το κόκκαλο και να χαθούν.
- Η γενική υγεία του ασθενή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, ειδικά το κάπνισμα και τα μεταβολικά νοσήματα. Αναλυτικά, το κάπνισμα είναι πολύ βλαβερό γιατί αφενός παρεμποδίζει την ομαλή επούλωση των εμφυτευμάτων μετά τη χειρουργική τοποθέτηση τους και αφετέρου επιβαρύνει διαρκώς την υγεία των ούλων γενικά (άρα και των ούλων γύρω από τα εμφυτεύματα) γιατί μειώνει την άμυνα τους απέναντι στα παθογόνα μικρόβια. Το κάπνισμα θεωρείται ο Νο1 κίνδυνος για την απώλεια εμφυτευμάτων. Από διατροφική άποψη, τα σωστά ρυθμισμένα επίπεδα της χοληστερίνης καθώς και της βιταμίνης D φαίνεται σε όλο και περισσότερες μελέτες ότι παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στη λειτουργική και αισθητική μακροβιότητα των εμφυτευμάτων. Τα οστά μας επιβάλλεται να βρίσκονται διαρκώς σε καλή κατάσταση αν θέλουμε να κρατήσουμε γερά τα δόντια μας και τα εμφυτεύματα μας. Καταστάσεις που απασχολούν τη γενική υγεία του οργανισμού όπως οστεοπόρωση, διαβήτης και άλλα μεταβολικά και αιματολογικά νοσήματα, επιβάλλεται να παρακολουθούνται και να ρυθμίζονται δια βίου. Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε ότι η φυσική άσκηση είναι απαραίτητη για όλους μας.
- Η κατάσταση των υπολοίπων δοντιών καθώς και το επίπεδο στοματικής υγιεινής επηρεάζουν τα εμφυτεύματα. Η παρουσία χαλασμένων δοντιών που αποτελούν εστίες μικροβίων ή που δεν λειτουργούν καλά στη μάσηση, θα επιβαρύνει τα εμφυτεύματα λόγω μικροβιακής μόλυνσης ή/και υπερφόρτισης – και οι δυο σημαντικοί λόγοι απώλειας εμφυτεύματος. Η καθημερινή στοματική υγιεινή είναι απαραίτητο να είναι σχολαστική.
- Τα εμφυτεύματα δεν συγχωρούν αμέλεια καθημερινής φροντίδας, παρουσία πλάκας και πέτρας και ανάπτυξη παθογόνων μικροβίων στο περιβάλλον τους. Λεπτομερές βούρτσισμα των δοντιών με καθαρή οδοντόβουρτσα και φθοριούχο οδοντόκρεμα, καθώς επίσης και χρήση μεσοδόντιων μέσων καθαρισμού (νήμα, μεσοδόντια βουρτσάκια), είναι απαραίτητες ενέργειες που πρέπει να επαναλαμβάνονται καθημερινά πρωί και βράδυ.
- Μεγάλη σημασία, ειδικά στις μέρες μας με τον ιδιαίτερα στρεσογόνο τρόπο ζωής, έχει ο έλεγχος των παραλειτουργικών δυνάμεων που αναπτύσσονται στις γνάθους με το σφίξιμο ή τρίξιμο των δοντιών, που ονομάζεται βρουξισμός. Υπολογίζεται ότι το 90% του παγκόσμιου πληθυσμού κάνει βρουξισμό μικρού ή μεγάλου βαθμού. Κατά τον βρουξισμό αναπτύσσονται δυνάμεις και τάσεις διάτμησης μεταξύ των δοντιών, πολλαπλάσιες των φυσιολογικών, οι οποίες είναι σε θέση να προκαλέσουν εκτεταμένες δομικές φθορές στα δόντια, τα εμφυτεύματα και τις προσθετικές εργασίες. Είναι σημαντικό να διαγνωσθεί έγκαιρα η παραλειτουργική τάση που μπορεί να έχει ένα στόμα και να ληφθούν άμεσα τα ανάλογα μέτρα πρόληψης και προστασίας με την χρήση κατάλληλου νάρθηκα, ενώ και ο ασθενής πρέπει να είναι προετοιμασμένος να αντιμετωπίσει πρόωρες φθορές και αποτυχίες στη θεραπεία του.
- Τακτικές επισκέψεις στο ιατρείο με συχνότητα που θα υποδείξει ο οδοντίατρος σας ανάλογα με τις ανάγκες σας, οι οποίες καθορίζονται από την έκταση της οδοντιατρικής/εμφυτευματικής θεραπείας και τη βιολογική επικινδυνότητα του στόματος – περιοδοντολογική κατάσταση, τάση τερηδονισμού, βρουξισμό. Οι ασθενείς που πάσχουν από περιοδοντίτιδα ή που τα δόντια τους χαλάνε γρήγορα, πρέπει να επισκέπτονται τον οδοντίατρο τρεις με τέσσερις φορές τον χρόνο. Όσοι δεν έχουν τόσο υψηλούς παράγοντες κινδύνου, ένας απλός καθαρισμός δοντιών δύο φορές τον χρόνο (κάθε έξι μήνες), είναι αρκετός. Ο πλήρης κλινικός και ακτινογραφικός έλεγχος των εμφυτευμάτων και η προσεκτική ρύθμιση της σύγκλισης ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, είναι παρά πολύ σημαντικά για την ορθή παρακολούθηση και καλή συντήρηση τους ώστε να παραμείνουν στο στόμα για πολλά χρόνια.