Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι μία από τις συχνότερες μορφές κακοήθους νόσου, αλλά ευτυχώς υπάρχουν τρόποι για να μειώσουμε τον κίνδυνο εκδήλωσής του.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Παγκοσμίου Παρατηρητηρίου Καρκίνου (GCO), ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο δεύτερος συχνότερος στη χώρα μας. Ετησίως υπολογίζεται ότι προκαλεί 7.895 περιστατικά, που αντιστοιχούν στο 12,2% όλων των διαγνώσεων καρκίνου.
Είναι επίσης η δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου από κακοήθη όγκο. Ετησίως κοστίζει τη ζωή σε περισσότερους από 3.400 ανθρώπους.
Τι κάνουμε, όμως, για να προστατευθούμε από αυτόν; «Όταν οι άνθρωποι είναι υγιείς, σπανίως σκέφτονται την πρόληψη», λέει ο Dr. Vi Chiu, διευθυντής των προγραμμάτων Γαστρεντερικής Ογκολογίας και Μοριακής Ακριβείας στο Ερευνητικό & Κλινικό Ινστιτούτο The Angeles του Ιατρικού Κέντρου Cedars-Sinai, στο Λος Άντζελες.
«Ωστόσο ισχύει απολύτως το γνωμικό ότι η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία. Έχουμε τα μέσα για να προστατευθούμε από τον καρκίνο του παχέος εντέρου και πρέπει να τα χρησιμοποιούμε».
Ο Dr. Chiu τονίζει ότι έξι είναι οι τρόποι για να μειώσουμε τον κίνδυνο. Να τι συνιστά:
Προσέξτε τη διατροφή σας
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου σχετίζεται σε σημαντικό βαθμό με τη διατροφή. Μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένα τρόφιμα δρουν προστατευτικά εναντίον του. Αυτά είναι:
- Φρούτα
- Λαχανικά
- Δημητριακά ολικής αλέσεως (π.χ. βρώμη, καφέ ρύζι, ψωμί ολικής αλέσεως κ.λπ.)
Αντιθέτως, προσπαθήστε να τρώτε μικρή ποσότητα από μοσχάρι, χοιρινό και αρνί και ακόμα λιγότερα επεξεργασμένα κρεατικά, όπως τα λουκάνικα.
Η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης D επίσης είναι σημαντική. Μεγάλη διεθνής μελέτη έδειξε πως ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι συχνότερος σε άτομα με έλλειψη αυτής της βιταμίνης.
Να κάνετε τακτικά τσεκ απ
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου μπορεί να αντιμετωπιστεί επιτυχώς, εάν διαγνωστεί εγκαίρως. Οι ενήλικες μέσου κινδύνου για την ανάπτυξή του, πρέπει να αρχίζουν το τσεκ απ στην ηλικία των 45 ετών. Όσοι όμως διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο πρέπει να αρχίσουν τις προληπτικές εξετάσεις:
- Στα 40 τους χρόνια ή
- Δέκα χρόνια πριν την ηλικία κατά την οποία διαγνώστηκε με τη νόσο ο νεότερος συγγενής τους
Υψηλού κινδύνου θεωρούνται όσοι έχουν συγγενή πρώτου βαθμού (γονείς, παππούδες, αδέλφια) με καρκίνο παχέος εντέρου.
Οι τρεις εξετάσεις με τις οποίες ανιχνεύεται ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι:
- Η κολονοσκόπηση. Γίνεται μία φορά κάθε 10 χρόνια σε όσους δεν διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου.
- Η ανοσοχημική εξέταση κοπράνων (FIT) που ανιχνεύει αίμα στα κόπρανα. Γίνεται μία φορά τον χρόνο
- Η εξέταση FIT-DNA, που συνδυάζει την FIT με μία άλλη εξέταση, η οποία ανιχνεύει αλλοιωμένο DNA στα κόπρανα. Γίνεται κάθε τρία χρόνια
Η πιο αξιόπιστη είναι η κολονοσκόπηση, τονίζει ο Dr. Chiu, προσθέτοντας πως την συνιστά ισχυρά έναντι των υπολοίπων τεστ.
Χάστε τα περιττά σας κιλά
Τα υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο στο παχύ έντερο, τονίζει ο Dr. Chiu.
Να γυμνάζεστε συστηματικά
Η συστηματική γυμναστική μπορεί να προστατεύει από τον καρκίνο του παχέος εντέρου επειδή μειώνει τη φλεγμονή στο σώμα. Τονώνει επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα, εφ’ όσον δεν είναι σε σημείο εξαντλήσεως.
Περιορίστε το αλκοόλ
Ή φροντίστε να το αποφεύγετε εντελώς, συνιστά ο ειδικός. Όπως εξηγεί, το αλκοόλ είναι τοξικό για το έντερο και μπορεί να του προκαλέσει βλάβες. Οι βλάβες αυτές οδηγούν σε φλεγμονή και εξασθένηση της ανοσίας του, με συνέπεια να αναπτυχθεί ο καρκίνος του παχέος εντέρου.
Για να προστατευθείτε, μην υπερβαίνετε το ένα ποτό την ημέρα. Ένα ποτόισούται με ένα από αυτά που ακολουθούν:
- 350 ml μπύρα με 5% περιεκτικότητα σε αλκοόλ ή
- 150 ml κρασί με 12% περιεκτικότητα σε αλκοόλ ή
- 45 ml από άλλα ποτά (π.χ. ουΐσκι, τσίπουρο κ.λπ.) με περιεκτικότητα 40% σε αλκοόλ
Μην καπνίζετε
Πολλές μελέτες έχουν συσχετίσει τον καρκίνο του παχέος εντέρου με το κάπνισμα. Μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2020 στην Βρετανική Επιθεώρηση Καρκίνου (British Journal of Cancer) έδειξε ότι, σε σύγκριση με όσους ποτέ δεν κάπνισαν:
- Οι καπνιστές διατρέχουν κατά 59% μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν τον εν λόγω καρκίνου
- Οι πρώην καπνιστές διατρέχουν κατά 19% μεγαλύτερο κίνδυνο
Ωστόσο όσοι είχαν κόψει το κάπνισμα τουλάχιστον 20 χρόνια πριν από την ένταξή τους στη μελέτη, δεν είχαν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου.
Φωτογραφία: iStock