Πως θα καταλάβουμε ότι έχουμε καταρράκτη;

18.04.2013 | 06:00

O καταρράκτης είναι μια ιδιαίτερα συχνή πάθηση του οφθαλμού που συναντούμε σε άτομα συνήθως άνω των 60 ετών και που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την όραση. Πως θα καταλάβουμε ότι έχουμε καταρράκτη; Πως βλέπει κάποιος με καταρράκτη; Μπορεί να θεραπευτεί; και εάν ναι πως; Στο επιστημονικό άρθρο που θα διαβάσετε θα ενημερωθείτε πλήρως για την πάθηση των ματιών που λέγεται καταρράκτης

Του Αρχιμήδη Β. Κοσκοσά

Χειρουργού Οφθαλμίατρου

Για να κατανοήσουμε τι είναι ο καταρράκτης, είναι χρήσιμο να καταλάβουμε με απλό τρόπο πως λειτουργεί ο οφθαλμός.

Φανταστείτε ότι το μάτι έχει το σχήμα μίας μπάλας (εικόνα 1). Το φως εισέρχεται από μπροστά μέσω της κόρης και καταλήγει στο πίσω μέρος του ματιού, στον αμφιβληστροειδή. Στη συνέχεια μέσω πολύπλοκων διεργασιών που γίνονται στον εγκέφαλο δημιουργείται η εικόνα που βλέπουμε.

Όπως φαίνεται στην εικόνα, ακριβώς πίσω από την κόρη βρίσκεται ο ΦΑΚΟΣ του ματιού. Φυσιολογικά, ο φακός του ματιού είναι διαφανής.

Στην περίπτωση που ο φακός του ματιού αρχίζει και θολώνει – και αυτό συνήθως συμβαίνει με την πρόοδο της ηλικίας – εμποδίζει το φως να φτάσει στον αμφιβληστροειδή. Έτσι, τα αντικείμενα που βλέπουμε είναι θολά. Η κατάσταση αυτή, η θόλωση δηλαδή του φακού του ματιού, ονομάζεται ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ

Πότε θα καταλάβετε εάν έχετε καταρράκτη ;

Τα κυριότερα ενοχλήματα που θα έχετε είναι:

Σταδιακή θόλωση της όρασης. Με άλλα λόγια, η εικόνα των αντικειμένων που βλέπετε, γίνεται με την πάροδο του χρόνου, όλο και πιο θολή.

Μπορεί να βλέπετε αντανακλάσεις γύρω από τα αντικείμενα, ιδίως το βράδυ.

Μπορεί επίσης να εμφανισθεί αύξηση της μυωπίας, κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι τα γυαλιά που έχετε (εάν έχετε) εδώ και καιρό, παύουν να είναι χρήσιμα.

Καθώς ο καταρράκτης προχωράει (όταν ο φακός δηλαδή του ματιού σας γίνεται ολοένα και πιο θολός), οι καθημερινές σας δραστηριότητες όπως για παράδειγμα το διάβασμα, η οδήγηση και το ράψιμο γίνονται σιγά σιγά , όλο και πιο δύσκολες.

Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι παρόμοια προβλήματα στην όραση μπορεί να οφείλονται και σε άλλες παθήσεις του ματιού. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι η παρουσία καταρράκτη συνδυάζεται πολλές φορές με άλλες σοβαρές παθήσεις του ματιού, που μάλιστα εμφανίζονται στην ίδια ηλικία με αυτή που μπορεί να παρουσιασθεί ο καταρράκτης. Ο γιατρός σας μετά από την απαραίτητη εξέταση, θα πρέπει να σας πει αν η δυσκολίες που έχετε οφείλονται μόνο στην ύπαρξη καταρράκτη και όχι σε κάποια άλλη πάθηση.

Ποια είναι η θεραπεία του καταρράκτη ;

Ο καταρράκτης αντιμετωπίζεται με χειρουργική επέμβαση

Ο γιατρός που θα αναλάβει την ευθύνη της επέμβασης, θα αφαιρέσει τον θολωμένο φακό του ματιού σας και στη θέση του θα τοποθετήσει έναν ειδικό συνθετικό φακό. Η επέμβαση γίνεται συνήθως με σταγόνες, χωρίς να χρειασθεί αναισθησία με ένεση.

Μετά την επέμβαση, αφού ο γιατρός εξετάσει το χειρουργημένο μάτι σας και δώσει τις κατάλληλες οδηγίες, μπορείτε να επιστρέψετε στο σπίτι σας την ίδια μέρα.

Η επέμβαση γίνεται με Λέιζερ (Laser) ;

Στο θέμα αυτό υπάρχει συχνά παραπληροφόρηση. Ο καταρράκτης – σε όλο τον κόσμο – γίνεται με ΥΠΕΡΗΧΟΥΣ και η μέθοδος είναι γνωστή ως φακοθρυψία.

Ωστόσο, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι κατά τη διάρκεια της επέμβασης είναι σημαντικό να στηριχθεί ο ειδικός φακός που μπαίνει στο μάτι σε μια πολύ λεπτή μεμβράνη του ματιού σας. Μετά την επέμβαση, σε άλλοτε άλλο χρονικό διάστημα (συνήθως 1- 2 χρόνια), η μεμβράνη αυτή μπορεί να θολώσει και έτσι να αρχίζει να μειώνεται η όρασή σας και να αισθάνεστε όπως αισθανόσασταν πριν την επέμβαση του καταρράκτη. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται δευτερογενής καταρράκτης (ή αλλιώς θόλωση του οπισθίου περιφακίου). Η θεραπεία στην περίπτωση αυτή γίνεται εύκολα με ειδικό Laser, χωρίς να χρειασθεί χειρουργική επέμβαση.

Πότε θα πρέπει να κάνετε επέμβαση, εάν πάσχεται από καταρράκτη ;

Παλαιότερα υπήρχε η άποψη ότι ο καταρράκτης θα πρέπει να ωριμάσει πρώτα για να χειρουργηθεί. Με τα χρόνια και με την ανάπτυξη νέων τεχνικών στη χειρουργική του καταρράκτη, αυτό έχει αλλάξει.

Ο καταρράκτης θα πρέπει να χειρουργείται όταν ελαττώνει την όραση και περιορίζει τις καθημερινές δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα το διάβασμα, την οδήγηση και το ράψιμο. Συνεπώς ο χρόνος που θα πρέπει να γίνει η επέμβαση, εξαρτάται από τις ανάγκες του κάθε ατόμου

Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι απαραίτητο να ωριμάσει ο καταρράκτης, για να αφαιρεθεί. Μάλιστα πολλές φορές, όταν περιμένει κανείς να ωριμάσει ο καταρράκτης, ο φακός του ματιού γίνεται σκληρός. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος των επιπλοκών κατά την επέμβαση. Για το λόγο αυτό είναι προτιμότερο να γίνεται η επέμβαση του καταρράκτη όταν ο φακός του ματιού σας δεν είναι ιδιαίτερα σκληρός.