Πόσο ασφαλή είναι τα βιολογικά προϊόντα;
Τα βιολογικά, οργανικά, τρόφιμα -αγροτικά προϊόντα, γαλακτοκομικά και κρέατα- δεν είναι περισσότερο θρεπτικά από τα συμβατικά, ενώ είναι εξίσου πιθανό να είναι μολυσμένα με ορισμένα βακτήρια, τονίζουν οι συγκεκριμένοι ερευνητές. Από την άλλη, όμως, σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα βιολογικά αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα είναι λιγότερο πιθανό να περιέχουν υπολείμματα παρασιτοκτόνων ή να φιλοξενούν μικρόβια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά.
Αν και από τόπο σε τόπο διαφέρουν οι πρακτικές που εφαρμόζονται στις βιολογικές φάρμες, τα προϊόντα τους σε γενικές γραμμές αναπτύσσονται χωρίς τη χρήση χημικών φαρμάκων, αντιβιοτικών και ορμονών, ενώ δεν περιέχουν γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς. Όμως, η νέα έρευνα δείχνει ότι η αντίληψη των καταναλωτών πως τα βιολογικά προϊόντα είναι πάντα πιο θρεπτικά και ασφαλή για την υγεία, δεν είναι κατ' ανάγκη σωστή.
Έτσι, παραμένουν ασαφή τα συγκριτικά οφέλη για την υγεία από την κατανάλωσή τους, με δεδομένο μάλιστα ότι τα βιολογικά τρόφιμα είναι πολύ ακριβότερα από τα συμβατικά (συχνά έχουν έως διπλάσια τιμή).
Η νέα μελέτη, με επικεφαλής την δρα Κρίσταλ Σμιθ- Σπάνγκλερ της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Στάνφορντ, που δημοσιεύθηκε στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό «Annals of Internal Medicine», αξιολόγησε τα δεδομένα από 237 σχετικές έρευνες που συνέκριναν τη διατροφική αξία των βιολογικών και των συμβατικών τροφών και τις τυχόν διαφορές στο επίπεδο μικροβίων που περιέχουν. Η λεγόμενη μετα-ανάλυση -η πιο εκτενής που έχει γίνει μέχρι σήμερα- περιέλαβε όλα τα είδη τροφίμων: φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, γάλα, αυγά, κρέας κ.α.
Από τη σύγκριση δεν προκύπτει κάποια αξιοσημείωτη διαφορά ανάμεσα στις δύο κατηγορίες προϊόντων όσον αφορά την περιεκτικότητά τους σε βιταμίνες (με εξαίρεση τον ελαφρώς περισσότερο φώσφορο στα βιολογικά). Επίσης δεν βρέθηκε κάποια διαφορά στην περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και λίπη, αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι το βιολογικό γάλα περιέχει περισσότερα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.
Ειδικότερα στα φρούτα και τα λαχανικά, δεν διαπιστώθηκε ότι τα βιολογικά υπερτερούν σε θρεπτική αξία. «Παρά την ευρέως διαδεδομένη αντίληψη ότι τα βιολογικά προϊόντα είναι πιο θρεπτικά από τα συμβατικά, δεν βρήκαμε αξιόπιστα στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτή την αντίληψη», όπως αναφέρουν οι ερευνητές.
Από την άλλη, διαπιστώθηκε ότι τα βιολογικά και τα συμβατικά τρόφιμα είναι εξίσου πιθανό να είναι μολυσμένα με παθογόνους μικροοργανισμούς, όπως κολοβακτηρίδια (E.coli) και σαλμονέλα. Περίπου το 7% των βιολογικών προϊόντων και το 6% των συμβατικών βρέθηκαν να περιέχουν κολοβακτηρίδια, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά για τη σαλμονέλα ήσαν 34% (τα βιολογικά) και 35% (τα συμβατικά).
Αντίθετα, υπήρχε αισθητή διαφορά στη μόλυνση με παρασιτοκτόνα- εντομοκτόνα (7% στα βιολογικά έναντι 38% στα συμβατικά) και στα μικρόβια που είναι ανθεκτικά σε αντιβιοτικά (το βιολογικό/οργανικό κρέας είχε κατά μέσο όρο 33% μικρότερη περιεκτικότητα σε αυτά τα βακτήρια σε σχέση με το συμβατικό κρέας). Πάντως, είναι αξιοσημείωτο ότι, αν και σε μικρότερο βαθμό, τα βιολογικά προϊόντα δεν είναι απαλλαγμένα τελείως (100%) από παρασιτοκτόνα- εντομοκτόνα.
«Είναι αδύνατο να πει κανείς, με βάση αυτήν τη μελέτη, αν η μία μέθοδος καλλιέργειας είναι καλύτερη από την άλλη», δήλωσε ο ερευνητής Τζιν Λέστερ, ειδικός στη φυσιολογία των φυτών στην Υπηρεσία Αγροτικών Ερευνών του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ. Όπως είπε, αν και τα νέα ευρήματα είναι ενδιαφέροντα, δεν μπορούν να θεωρηθούν οριστικά, με δεδομένη τη μεγάλη ποικιλομορφία στις βιολογικές/ οργανικές πρακτικές και στην υπάρχουσα δυσκολία να γίνουν διαχρονικές συγκρίσεις.
«Δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στα βιολογικά και στα οργανικά τρόφιμα, όσον αφορά έναν ενήλικο που θέλει να επιλέξει με βάση μόνο την υγεία του», δήλωσε η ερευνήτρια Ντένα Μπραβάτα. Σημειωτέον ότι ακόμα δεν υπάρχουν μακρόχρονες έρευνες (διάρκειας άνω των δύο ετών) που να συγκρίνουν τις τυχόν διαφορές στις επιπτώσεις για την υγεία μεταξύ όσων τρώνε μόνο συμβατικά και όσων τρώνε μόνο βιολογικά προϊόντα.
Σύμφωνα πάντως με τους ερευνητές, πέρα από τα θέματα της υγείας, υπάρχουν άλλοι λόγοι που θα μπορούσε κανείς να προτιμήσει τα βιολογικά προϊόντα, όπως η (πιθανή) καλύτερη γεύση, το ενδιαφέρον του για το περιβάλλον και τα ζώα κ.α.