Πότε η παρακεταμόλη επιδεινώνει την υπέρταση και αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιακά κι εγκεφαλικό
Οι ασθενείς που ακολουθούν μακροχρόνια συνταγή για παρακεταμόλη (συνήθως για τη θεραπεία χρόνιων πόνων) θα πρέπει να επιλέξουν την ελάχιστη αποτελεσματική δόση για το συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα, λένε οι ερευνητές.
Η μελέτη του πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Circulation, είναι η πρώτη μεγάλη τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή που αντιμετωπίζει αυτό το ερώτημα και συμπληρώνει προηγούμενες μελέτες παρατήρησης.
Η παρακεταμόλη (γνωστή και ως ακεταμινοφαίνη) επιλέγεται συχνά ως ασφαλέστερη εναλλακτική λύση έναντι άλλης κατηγορίας παυσίπονων, που ονομάζονται μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ). Αυτά είναι γνωστό ότι αυξάνουν την αρτηριακή πίεση και τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
Στην πιο πρόσφατη μελέτη, σε 110 ασθενείς με ιστορικό υψηλής αρτηριακής πίεσης συνταγογραφήθηκε ένα γραμμάριο παρακεταμόλης τέσσερις φορές την ημέρα (μια συνήθης δοσολογία σε ασθενείς με χρόνιο πόνο), ή ένα αντίστοιχο εικονικό φάρμακο για δύο εβδομάδες. Όλοι οι ασθενείς έλαβαν και τις δύο θεραπείες, με τυχαιοποιημένη σειρά και τυφλή επιλογή για το ποια από τις δύο κατηγορίες εντάχθηκαν.
Διαπιστώθηκε ότι όσοι έλαβαν παρακεταμόλη είχαν σημαντική αύξηση στην αρτηριακή τους πίεση, σε σύγκριση με όσους έλαβαν εικονικό φάρμακο.
Αυτή η αύξηση ήταν παρόμοια με εκείνη, που παρατηρήθηκε με τα ΜΣΑΦ και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακής νόσου, ή εγκεφαλικού επεισοδίου κατά περίπου 20%, λένε οι ειδικοί.
Η ερευνητική ομάδα λέει ότι τα ευρήματα θα πρέπει να οδηγήσουν σε ανασκόπηση των μακροχρόνιων συνταγών παρακεταμόλης σε ασθενείς. Ιδιαίτερα σε εκείνους με υπέρταση, ή με ιδιαίτερο κίνδυνο καρδιακής νόσου, ή εγκεφαλικού.
Ο επικεφαλής ερευνητής δρ. Iain MacIntyre, σύμβουλος Κλινικής Φαρμακολογίας και Νεφρολογίας στο NHS Lothian, είπε:
“Δεν μιλάμε για τη βραχυπρόθεσμη χρήση παρακεταμόλης για πονοκεφάλους, ή πυρετό, η οποία είναι, φυσικά, εντάξει. Αλλά η έρευνα αυτή υποδεικνύει έναν πρόσφατα ανακαλυφθέντα κίνδυνο για άτομα που λαμβάνουν παρακεταμόλη τακτικά και μακροπρόθεσμα, συνήθως για αντιμετώπιση χρόνιων πόνων”.
Ο καθηγητής James Dear, πρόεδρος Κλινικής Φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, δήλωσε:
«Αυτή η μελέτη δείχνει ξεκάθαρα ότι η παρακεταμόλη (το πιο χρησιμοποιούμενο φάρμακο στον κόσμο) αυξάνει την αρτηριακή πίεση, έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά. Γιατροί και ασθενείς θα πρέπει να εξετάσουν από κοινού τους κινδύνους έναντι των οφελών της μακροχρόνιας συνταγογράφησης παρακεταμόλης, ειδικά σε ασθενείς που διατρέχουν κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου”.
Ο επικεφαλής ερευνητής καθηγητής, David Webb, πρόεδρος Θεραπευτικής και Κλινικής Φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, είπε επίσης:
“Θα συνιστούσαμε στους κλινικούς ιατρούς να ξεκινήσουν με μια χαμηλή δόση παρακεταμόλης και να αυξήσουν τη δόση των ασθενών σταδιακά, χωρίς αυτή να υπερβαίνει την απολύτως απαραίτητη για τον έλεγχο του πόνου. Δεδομένης της σημαντικής αύξησης της αρτηριακής πίεσης που παρατηρείται σε ορισμένους από τους ασθενείς, μπορεί να υπάρχει όφελος για τους κλινικούς ιατρούς να παρακολουθούν πιο προσεκτικά την αρτηριακή πίεση σε άτομα με υπέρταση, τα οποία τώρα ξεκινούν την παρακεταμόλη για κάποιον χρόνιο πόνο».
Ο καθηγητής Sir Nilesh Samani, διευθυντής στο British Heart Foundation, το οποίο και χρηματοδότησε την μελέτη, δήλωσε:
“Αυτή η έρευνα δείχνει πόσο γρήγορα η τακτική χρήση παρακεταμόλης μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση σε άτομα με υπέρταση, που ήδη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού. Τονίζει το γιατί γιατροί και ασθενείς πρέπει να εξετάζουν τακτικά, εάν υπάρχει διαρκής ανάγκη λήψης οποιουδήποτε φαρμάκου, ακόμα και κάποιου το οποίο μπορεί να φαίνεται σχετικά αβλαβές, όπως η παρακεταμόλη, και πάντα σταθμίζουν τα οφέλη και τους κινδύνους. Ωστόσο, εάν παίρνετε παρακεταμόλη περιστασιακά, για να αντιμετωπίσετε ένα μεμονωμένο πονοκέφαλο, ή πολύ σύντομες περιόδους πόνου, αυτά τα ευρήματα της έρευνας δεν πρέπει να σας προκαλούν περιττή ανησυχία”.
Πηγή: https://medicalxpress.com
φωτό: iStock
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Παρακεταμόλη και ιβουπροφαίνη: Πότε παίρνουμε το κάθε φάρμακο – Τι διαφορές έχουν στην χρήση
Η ακεταμινοφαίνη, ή παρακεταμόλη ίσως οδηγεί σε επικίνδυνες συμπεριφορές
Προσοχή με τα παυσίπονα: Παρενέργειες, δοσολογία και κίνδυνοι