Χειμώνας και οι εποχικές ιώσεις γνωρίζουν τη συνηθισμένη έξαρση. Οι δυο φίλοι,ο Πέτρος κι ο Παύλος επισκέπτονται το γιατρό τους ο οποίος διαγιγνώσκει και στους δυο εμπύρετο ίωση του αναπνευστικού. Ενώ όμως στον Παύλο συστήνει απλά «ανάπαυση,άφθονα υγρά και αντιπυρετικά» στον Πέτρο συνταγογραφεί επιπλέον και αντιβιοτική αγωγή. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Είναι γνωστό πως τα αντιβιοτικά δεν έχουν δράση εναντίον των ιών. Συνεπώς σε μια ιογενή λοίμωξη δεν έχουν θέση στη θεραπευτική αγωγή.
Στην καθημερινότητα όμως,οι γιατροί δεν αντιμετωπίζουν ασθένειες αλλά πάσχοντες. Αυτό σημαίνει πως σε κάποιον ασθενή που αντιμετωπίζει μια ιογενή λοίμωξη,ο θεράπων ιατρός μπορεί συνυπολογίζοντας το ιστορικό του αρρώστου και τους συνυπάρχοντες παράγοντες κινδύνου,να συστήσει ολιγοήμερη προληπτική αντιβιοτική αγωγή.
Παράδειγμα 1ο: ο Πέτρος είναι χρόνιος καπνιστής,ο Παύλος όχι. Ο γιατρός μπορεί εύλογα να υποθέσει πως λόγω καπνίσματος,ο Πέτρος πάσχει από χρόνια βρογχίτιδα ή και εμφύσημα. Συνεπώς,μια ίωση του αναπνευστικού,για μεν τον Παύλο θα αποτελεί ένα ήπιο κλινικό σύμβαμα,για δε τον Πέτρο έναν παράγοντα πιθανής επιδείνωσης του προϋπάρχοντος χρόνιου νοσήματος (βρογχίτιδας ή εμφυσήματος).Κατά συνέπεια,ο γιατρός «νομιμοποιείται» να συστήσει αντιβιοτική αγωγή στον Πέτρο,αφού το αναπνευστικό του σύστημα είναι πιο ευπαθές σε μικροβιακές επιλοιμώξεις (δηλαδή δευτερογενείς λοιμώξεις) και η διαδικασία ανάρρωσης του προβλέπεται μακρύτερη.
Παράδειγμα 2ο:ο Πέτρος έχει πρόσφατα (προ μηνός) υποβληθεί σε εγχείρηση “by pass” (αορτοστεφανιαία παράκαμψη),σε αντίθεση με τον Παύλο. Για προληπτικούς λόγους,ο γιατρός του θα του χορηγήσει αντιβιοτική αγωγή,ακόμη και επί απλής αναπνευστικής ιώσεως,ώστε να παρεμποδίσει το ενδεχόμενο τυχόν μικροβιακής επιλοίμωξης.
Παράδειγμα 3ο: ο Πέτρος υποβάλλεται σε χημειοθεραπεία,λόγω διεγνωσμένης κακοήθους νόσου (καρκίνου).Λόγω της καταστολής του ανοσοποιητικού του συστήματος,επιβάλλεται κάθε εμπύρετος συνδρομή (ακόμη κι αν πρόκειται μετά βεβαιότητος για ίωση) να αντιμετωπίζεται και με αντιβιοτική αγωγή.
Τα παραδείγματα μπορούν να συνεχιστούν επί μακρόν.
Αυτό που πρέπει να καταστεί σαφές είναι πως ο θεράπων ιατρός, αφού λάβει υπ’όψιν του το ιστορικό του ασθενούς και τα ευρήματα της κλινικής εξέτασης, συνυπολογίζει τους πιθανούς παράγοντες κινδύνου για τον άρρωστο και προβαίνει στην επιλογή του θεραπευτικού σχήματος που προκρίνει ως προσφορότερο.
Και φυσικά,είναι ο μόνος αρμόδιος-και κατά νόμον υπεύθυνος- να το πράξει!
Είναι γνωστός στην ιατρική ο αφορισμός: «δεν θεραπεύουμε ασθένειες,αλλά ασθενείς»!
Είναι επίσης γνωστό πως,στην καθημερινή ιατρική πράξη,οι γενικοί κανόνες («δε δίνουμε αντιβιοτικά στις ιώσεις») έχουν τις εξαιρέσεις τους («εκτός από τις κάτωθι περιπτώσεις…»)
Κάθε άρρωστος έχει διαφορετικό ιστορικό,διαφορετικό profile κινδύνου,διαφορετική κλινική εικόνα.
Η απόφαση για την προσθήκη αντιβιοτικής αγωγής σε πάσχοντα από ίωση,είναι αποκλειστική ευθύνη του θεράποντος ιατρού του και ,σε αρκετές περιπτώσεις,είναι ιατρικά επιβεβλημένη.
Ευάγγελος Πάλμος
Παθολόγος
email: palmosva@yahoo.gr
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
μάθετε τα πάντα για τη γρίπη στο αφιέρωμα του iatropedia
πως να προστατεύσετε από τη γρίπη τα πολύ μικρά παιδιά
η γονόρροια επιστρέφει λόγω αντιβιοτικών
διαβάστε τις διαφορές μεταξύ γρίπης και κρυολογήματος
τι να κάνετε για να ηρεμήσετε από τον επίμονο βήχα
τι μπορεί να σημάινει το τσούξιμο κατά την ούρηση;
γιατί ο ασθενής πρέπει να συμμορφώνεται στις οδηγίες του ιατρού του;