Ας γίνουμε πιο συγκεκριμένοι.
Η χοληστερίνη και συγκεκριμένα το LDL κλάσμα της (η λεγόμενη «κακή») αποτελεί έναν γνωστό παράγοντα αρτηριοσκλήρωσης. Αν φανταστούμε τον εσωτερικό αυλό ενός σωλήνα,όλοι γνωρίζουμε πως με τα χρόνια η διάβρωση του μετάλλου έχει σαν αποτέλεσμα την αλλοίωση της επιφάνειας του αυλού και τη συσσώρευση προϊόντων οξείδωσης τα οποία μπορούν να ρυπάνουν το περιεχόμενο του σωλήνα.
Τα αιμοφόρα αγγεία του σώματός μας,δεν είναι ακριβώς σωλήνες,μπορούμε όμως χάριν ευκολίας να τα παρομοιάσουμε με τέτοιους. Η αρτηριοσκλήρωση είναι η διαδικασία αλλοίωσης του αυλού των αγγείων που έχει σαν αποτέλεσμα τη συσσώρευση αθηρωματικών πλακών στο εσωτερικό του τοιχώματος τους. Αυτή η συσσώρευση έχει δυο συνέπειες με άμεση κλινική σημασία:
Α) η διατομή των αγγείων μικραίνει,άρα η παροχή του αίματος προς τις αρδευόμενες περιοχές μειώνεται (ισχαιμία) και
Β) κάποιο κομμάτι της αθηρωματικής πλάκας μπορεί να αποκολληθεί και εισερχόμενο στην κυκλοφορία να προκαλέσει απόφραξη ενός αγγείου αντίστοιχης διατομής (έμφρακτο).
Όπως εύκολα γίνεται αντιληπτό οι δυο προαναφερθείσες πιθανές επιπλοκές της αρτηριοσκλήρωσης ευθύνονται για σημαντικό αριθμό νόσων ή οξέων κλινικών συμβαμμάτων της καθημερινής μας ζωής.
Η ισχαιμία προκαλεί δυσλειτουργία του πάσχοντος οργάνου (συχνό παράδειγμα οι μυϊκές κράμπες μετά από βάδισμα) ενώ, το έμφρακτο είναι δυνητικά απειλητικό για τη ζωή (έμφρακτο των στεφανιαίων αγγείων=έμφραγμα, έμφρακτο των εγκεφαλικών αγγείων=ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο κ.ο.κ).
Συνεπώς η αρτηριοσκλήρωση των αγγείων είναι ένας σημαντικός παράγοντας νοσηρότητας και θνητότητας και πρέπει να επιδιώκεται η παρεμπόδισή του.
Είναι γνωστοί οι παράγοντες που τεκμηριωμένα προκαλούν αρτηριοσκλήρωση: ηλικία,κληρονομική προδιάθεση,κάπνισμα,αρτηριακή υπέρταση,σακχαρώδης διαβήτης,αυξημένη χοληστερίνη (για την ακρίβεια αυξημένη LDL-«κακή» χοληστερίνη).
Κατά καιρούς έχουν προταθεί και άλλοι παράγοντες κινδύνου,αλλά ας περιοριστούμε στους βασικούς,των οποίων η δράση είναι τεκμηριωμένη από σειρά μελετών.
Επιστρέφοντας στη χοληστερίνη και στο αρχικό ερώτημα,η τιμή της LDL χοληστερίνης που θεωρείται σήμερα επιθυμητή δεν είναι για κάθε άνθρωπο ίδια. Όσο περισσότεροι «παράγοντες κινδύνου» αρτηριοσκλήρωσης αθροίζονται σε ένα άτομο,τόσο μικρότερη γίνεται η τιμή της LDL χοληστερίνης που είναι ιατρικά αποδεκτή.
Η αποδεκτή τιμή της LDL χοληστερίνης, προκύπτει από στατιστικές μελέτες χιλιάδων ατόμων,στις οποίες συσχετίζονται τα ποικίλα ιατρικά συμβάμματα (ισχαιμίες,έμφρακτα,κλπ) με αντίστοιχες τιμές LDL χοληστερίνης και καθορίζεται το ύψος της LDL κάτω απ’το οποίο ο αριθμός των συμβαμμάτων είναι στατιστικά σημαντικά χαμηλός.
Σήμερα,για έναν άνθρωπο με έναν παράγοντα κινδύνου,οι γιατροί επιθυμούν τιμή LDL<160.
Αν υπάρχουν δύο παράγοντες κινδύνου,η επιθυμητή τιμή LDL είναι <130.
Για κάθε άνθρωπο στον οποίο αθροίζονται περισσότεροι από δυο παράγοντες κινδύνου,επιθυμούμε LDL<100.
Προφανώς λοιπόν,οι δυο συνομήλικοι φίλοι δεν έχουν ίδιους παράγοντες κινδύνου.
Μπορεί ο Πέτρος να είναι καπνιστής και ο Παύλος όχι.
Πιθανόν ο Πέτρος να πάσχει από «διαβήτη» ή «υπέρταση» σε αντίθεση με τον Παύλο.
Ίσως ακόμη ο πατέρας του Πέτρου να υπέστη έμφραγμα σε νεαρή ηλικία ενώ οι γονείς του Παύλου είναι υγιείς.
Τέλος,μπορεί Πέτρος και Παύλος να έχουν ίδια συνολική χοληστερίνη,αλλά ο Πέτρος να έχει υψηλή LDL («κακή») ενώ ο Παύλος υψηλή HDL («καλή»).
Σε κάθε μια απ’τις παραπάνω περιπτώσεις ή σε οποιονδήποτε συνδυασμό τους,ο γιατρός εύλογα θα απαιτήσει χαμηλότερη τιμή LDL χοληστερίνης για τον Πέτρο απ’ότι για τον Παύλο. Άρα,ο Πέτρος πιθανότατα θα ξεκινήσει αγωγή κατά της χοληστερίνης (της LDL πάντοτε) νωρίτερα απ’τον Παύλο.
Συνοψίζοντας,δύο είναι τα βασικά συμπεράσματα:
Α) οι γιατροί επιδιώκουν να μειώσουν την LDL χοληστερίνη,όχι τη συνολική και
Β) η τιμή της LDL που είναι ιατρικά αποδεκτή εξαρτάται από τους παράγοντες κινδύνου κάθε ατόμου,συνεπώς διαφέρει (εξατομικεύεται) από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Αρχίζουμε λοιπόν αγωγή «κατά της χοληστερίνης» όταν το κρίνει ο θεράπων ιατρός μας και όχι ανάλογα με την τιμή χοληστερίνης που έχουμε στο νου μας ως «ιδανική».
Ευάγγελος Πάλμος – Παθολόγος
6932914325
email: palmosva@yahoo.gr
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
μάθετε τα πάντα για την χοληστερίνη στην εγκυκλοπαίδεια του iatropedia
νηστικοί πριν από αιματολογικές εξετάσεις; όχι πια
μάθετε όσα δεν γνωρίζετε για τον διαβήτη
τα 21 γονίδια που ανεβάζουν τη χοληστερίνη
γιατί παθαίνουμε έμφραγμα, ενώ δεν έχουμε χοληστερίνη;
αμφισβητούν τα οφέλη της «καλής» χοληστερίνης για την καρδιά