Προσέξτε τις ακραίες θερμοκρασίες: Αυξάνουν ραγδαία τα εγκεφαλικά επεισόδια

Οι ακραίες θερμοκρασίες σχετίζονται με περισσότερους από μισό εκατομμύριο θανάτους από εγκεφαλικά επεισόδια κάθε χρόνο και με την επιδείνωση της κλιματικής αλλαγής ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο, προειδοποιούν οι ειδικοί.

Νέα, μεγάλη ανάλυση αποκαλύπτει ότι από τη δεκαετία των ’90 αυξάνεται διαρκώς ο αριθμός των εγκεφαλικών που οφείλονται στους καύσωνες και στις παγωνιές. Τα περισσότερα θύματά τους είναι άνδρες, όλων των ηλικιακών ομάδων.

Η πλειονότητα των θανάτων από αυτά τα εγκεφαλικά καταγράφονται κατά τους χειμερινούς μήνες. Ωστόσο αυξάνονται διαρκώς τα επεισόδια που σχετίζονται και με τις υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες.

Με τις χαμηλότερες θερμοκρασίες τα αιμοφόρα αγγεία συστέλλονται, εξηγεί η Αμερικανική Ακαδημία Νευρολογίας (ΑΑΝ). Η συνέπεια είναι να αυξάνεται η αρτηριακή πίεση που αποτελεί παράγοντα κινδύνου για εγκεφαλικό.

Αντίστοιχα, με τις υψηλές θερμοκρασίες αυξάνεται ο κίνδυνο για αφυδάτωση, η οποία οδηγεί σε βραδύτερη κυκλοφορία του αίματος και αύξηση της χοληστερόλης. Και οι δύο αυτοί παράγοντες μπορεί να οδηγήσουν σε εγκεφαλικό επεισόδιο.

«Οι δραματικές αλλαγές των τελευταίων ετών στην περιβαλλοντική θερμοκρασία έχουν συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Quan Cheng, από το Νοσοκομείο Xiangya του Πανεπιστημίου Central South University στην πόλη Changsha της Κίνας. «Η έρευνά μας δείχνει ότι οι αλλαγές αυτές μπορεί να επηρεάσουν τη συχνότητα των εγκεφαλικών, ιδίως στους ηλικιωμένους και σε περιοχές με περισσότερες ανισότητες στην υγεία».

Η ανάλυση

Τα νέα ευρήματα δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Neurology. Η ανάλυση βασίσθηκε σε στοιχεία για τις καιρικές συνθήκες και τα εγκεφαλικά σε 204 χώρες. Τα στοιχεία κάλυπταν τρεις δεκαετίες, από το 1990 έως το 2019.

Η ανάλυση έδειξε ότι το 2019 καταγράφηκαν παγκοσμίως 521.031 θάνατοι από εγκεφαλικά επεισόδια που σχετίζονταν με τις ακραίες θερμοκρασίες. Καταγράφηκαν επίσης 9,4 εκατομμύρια σταθμιζόμενα έτη ζωής με αναπηρία (DALYs). Με τον όρο αυτό περιγράφονται τα χρόνια που χάνονται λόγω ασθενειών/αναπηρίας και πρόωρου θανάτου.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, κάθε χρόνο πεθαίνουν από εγκεφαλικό 6,6 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο. Βάσει και των νέων δεδομένων, σχεδόν ο 1 στους 13 θανάτους από εγκεφαλικό σχετίζονται με τις ακραίες θερμοκρασίες!

Από τους θανάτους του 2019, οι 474.000 σχετίζονταν με την παγωνιά. Οι υπόλοιποι σχετίζονταν με τις ακραία υψηλά θερμοκρασίες.

Οι θάνατοι λόγω των ακραίων θερμοκρασιών στους άνδρες ήταν 7,7 ανά 100.000 πληθυσμού. Στις γυναίκες ήταν 5,9 ανά 100.000 πληθυσμού.

Η περιοχή με τους περισσότερους θανάτους από εγκεφαλικά λόγω θερμοκρασιών ήταν η Κεντρική Ασία. Είχε 18 θανάτους ανά 100.000 κατοίκους. Ωστόσο σε επίπεδο χωρών, οι περισσότεροι θάνατοι καταγράφηκαν στη Βόρεια Μακεδονία. Ήταν 33 ανά 100.000 κατοίκους.

Ο θερμότερος Μάρτιος όλων των εποχών

Οι υψηλές θερμοκρασίες είναι ήδη εδώ. Ο περασμένος μήνας, ο Μάρτιος, ήταν ο θερμότερος όλων των εποχών, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Copernicus. Και το 2023 ήταν η θερμότερη χρονικά που έχει καταγραφεί από το 1850. Και ακόμα δεν έχουμε δει τίποτα, σύμφωνα με τους επιστήμονες.

«Ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν από εγκεφαλικά επεισόδια λόγω των ακραίων θερμοκρασιών είναι πάρα πολύ υψηλός. Αυτό δεν έχει λάβει ακόμα την προσοχή που του αρμόζει, αλλά είναι πολύ ανησυχητικό», δήλωσε η Dr. Mary Rice, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, η οποία δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη.

Απαιτούνται περαιτέρω έρευνες για να βρεθούν οι αιτίες του φαινομένου και τρόποι αντιμετώπισής του, πρόσθεσε ο Dr. Cheng. Και πρέπει επιτέλους όλοι να κάνουν ό,τι μπορούν για να περιορίσουν την κλιματική αλλαγή.

Φωτογραφία: iStock