Iatropedia

Ψωρίαση και Ατοπική Δερματίτιδα (έκζεμα): Ανυπολόγιστες επιπτώσεις στη ζωή των ασθενών και τα Συστήματα Υγείας

Ψωρίαση και Ατοπική Δερματίτιδα. Δύο κοινά, χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα που ταλαιπωρούν εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.

Οι δυσάρεστες επιπτώσεις στη ζωή, την καθημερινότητα και την ψυχολογία των ασθενών, καθώς επίσης και η οικονομική επιβάρυνση στα συστήματα υγείας φαίνεται να έχουν ανυπολόγιστες διαστάσεις.

Την ίδια στιγμή, σημαντικό αρνητικό πρόσημο στο φορτίο της νόσου προσθέτει και το κοινωνικό στίγμα, που συνοδεύει τους ασθενείς που υποφέρουν από τα δύο αυτά σοβαρά νοσήματα και κυρίως από την Ψωρίαση.

Οι παραπάνω παράμετροι, καθώς και όλες οι τελευταίες λύσεις και θεραπείες που προτείνει παγκοσμίως η σύγχρονη ιατρική επιστήμη, αναλύθηκαν διεξοδικά από κορυφαίους δερματολόγους, που συμμετείχαν στο 28ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Δερματολογίας & Αφροδισιολογίας (EADV2019), το οποίο πραγματοποιήθηκε στα μέσα Οκτωβρίου, στη Μαδρίτη.

29 Οκτωβρίου – Παγκόσμια Ημέρα Ψωρίασης: Υποφέρουν 125 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως

Η Ψωρίαση είναι μια χρόνια φλεγμονώδης διαταραχή του δέρματος που επηρεάζει περίπου το 2% του παγκόσμιου πληθυσμού. Οι ασθενείς που ζουν με Ψωρίαση υπολογίζονται σε 125 εκατομμύρια. Σ’ αυτούς συμπεριλαμβάνονται και περίπου 14 εκατομμύρια Ευρωπαίοι, ενώ στη χώρα μας εκτιμάται ότι πάσχουν 250.000 άνθρωποι. Τα πιο συχνά αναφερόμενα συμπτώματα της ψωρίασης περιλαμβάνουν πάχυνση και απολέπιση του δέρματος, κνησμό και ερύθημα (επιφανειακή ερυθρότητα του δέρματος).

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), οι επιπτώσεις της ψωρίασης συχνά υποτιμούνται και για το λόγο αυτό, ο Οργανισμός προτρέπει σε δράση για την καταπολέμηση του στίγματος και τη βελτίωση των θεραπειών.

Όπως αναφέρθηκε σε κατά τη διάρκεια στρογγυλής τράπεζας με θέμα “Κατανοώντας τις πιο κοινές φλεγμονώδεις παθήσεις του δέρματος” στο πλαίσιο του 28ου Συνεδρίου Δερματολογίας, η Ψωρίαση, όπως και η Ατοπική Δερματίτιδα, είναι σύνθετες ασθένειες που σχετίζονται με γενετικούς, περιβαλλοντικού και ανοσολογικούς παράγοντες. Ιδιαίτερα η Ψωρίαση, έχει άμεση σύνδεση με το κοινωνικό στίγμα, ενώ οι ασθενείς εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης και άγχους, σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη δερματολογική ασθένεια.

Ο καθηγητής Lluis Puig, Διευθυντής στη Δερματολογική Κλινική του Νοσοκομείου Santa Creu – Santa Pau, του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης, αναφέρθηκε στις επιπτώσεις της νόσου συνολικά στην συναισθηματική κατάσταση των ασθενών, τονίζοντας ότι επηρεάζει σημαντικά την ευημερία, την εργασία, την παραγωγικότητα, αλλά και τη δυνατότητα των ασθενών να εισπράξουν ικανοποίηση συνολικά στην καθημερινή τους ζωή. Τόνισε ιδιαιτέρως, επίσης, ότι οι ασθενείς με ψωρίαση διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης άλλων σοβαρών συννοσηροτήτων, όπως είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα και τα μεταβολικά νοσήματα (συνδυασμός διαβήτη, υψηλής αρτηριακής πίεσης και παχυσαρκίας).

Ψωρίαση: Η σημασία του ρόλου της ιντερλευκίνης IL-17

Η επιστημονική κατανόηση των μηχανισμών δράσης της νόσου, όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια της στρογγυλής τράπεζας ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ της Αγγλίας, Richard Warren, έχει οδηγήσει σε σημαντική πρόοδο της θεραπείας για την Ψωρίαση, αλλά και την Ατοπική Δερματίτιδα.

Συγκεκριμένα στη θεραπεία της Ψωρίασης, σημαντική συμβολή έχει αποδειχθεί ότι έχει η ιντερλευκίνη IL-17, η οποία εμπλέκεται στην ενεργοποίηση κυτοκινών, που προκαλούν την αύξηση της φλεγμονής στο ψωριασικό δέρμα. Η διαπίστωση αυτή οδήγησε τους επιστήμονες στην ανάπτυξη βιολογικών θεραπειών που στοχεύουν στην αναστολή της δράσης της IL – 17. Οι νέες θεραπείες καταφέρνουν να επιτύχουν την κάθαρση του δέρματος ασθενών με μέτρια προς σοβαρή ψωρίαση.

Συγκεκριμένα, βιολογικός παράγοντας που στοχεύει επιλεκτικά στην υπομονάδα Α του υποδοχέα της υντερλευκίνης IL-17, έχει ως αποτέλεσμα την ταχεία ομαλοποίηση των φλεγμονωδών δεικτών στο ψωριασικό δέρμα.

«Τόσο ο μηχανισμός δράσης της θεραπείας, όσο και το προφίλ ασφαλείας καθιστούν την θεραπεία ιδιαίτερα σημαντική στην καταπολέμηση της νόσου», όπως τόνισε ο καθηγητής R. Warren.

Ατοπική δερματίτιδα ή Ατοπικό έκζεμα: Η πιο κοινή νόσος του δέρματος

Η Ατοπική Δερματίτιδα, η οποία αποκαλείται επίσης και «ατοπικό έκζεμα» είναι μια χρόνια, φλεγμονώδης νόσος του δέρματος που χαρακτηρίζεται από έντονο κνησμό και εκζεματώδεις βλάβες. Είναι η πιο κοινή φλεγμονώδης νόσος του δέρματος στον αναπτυγμένο κόσμο με το 50-70% των ενήλικων ασθενών να αναφέρουν ότι πάσχουν από μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα.

Είναι συχνό φαινόμενο οι ασθενείς με Ατοπική Δερματίτιδα να υποφέρουν από έναν βασανιστικό «κύκλο φαγούρας-ξυσίματος». Επίσης, υποφέρουν από έλλειψη ύπνου, ενώ συχνά αναφέρουν αμηχανία στις κοινωνικές επαφές (λόγω των ορατών βλαβών), γεγονός το οποίο έχει ιδιαίτερα αρνητική επίδραση στην ψυχολογική τους ευεξία. Ένας στους δύο ενήλικες με σοβαρή Ατοπική Δερματίδιδα αναφέρει ότι η νόσος τους αναγκάζει να αποφύγουν την κοινωνική αλληλεπίδραση. Μελέτη που διενεργήθηκε μεταξύ Αμερικανών εργαζόμενων με Ατοπική Δερματίδιδα ανέφεραν απώλεια της παραγωγικότητας στην εργασία, σε διπλάσιο ποσοστό σε σχέση με εργαζόμενους δεν υπέφεραν από τη νόσο.

Όπως ανέλυσε στο περιθώριο του 28ου Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Δερματολογίας & Αφροδισιολογίας (EADV2019), ο καθηγητής Stephan Weidinger, από το Πανεπιστήμιο Kiel της Γερμανίας, η ατοπική δερματίτιδα εμφανίζει σημάδια, ορατές αλλοιώσεις του εκζέματος και συχνή και έντονη φαγούρα.

Πιο συγκεκριμένα:

Η Ατοπική Δερματίτιδα εμφανίζει διαφορές με την Ψωρίαση, αλλά και αρκετά κοινά. Στα κοινά τους χαρακτηριστικά συγκαταλέγονται:

Η Ατοπική Δερματίτιδα και ο ρόλος της ιντερλευκίνης 13 (IL-13)

“Η Ατοπική Δερματίτιδα είναι το αποτέλεσμα της δυσλειτουργίας του επιδερμικού φραγμού και της απορρύθμισης του ανοσοποιητικού συστήματος, τα οποία οδηγούν στην εμφάνιση χρόνιας φλεγμονής. Κυτοκίνες τύπου 2, όπως η IL-13 και η IL-4, διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στις κύριες πτυχές της παθοφυσιολογίας της νόσου”, ανέφερε ο καθηγητής S. Weidinger, κατά τη διάρκεια της ενημερωτικής συνάντησης στη Μαδρίτη, ο οποίος τόνισε ότι “Λόγω της απορρύθμισης του ανοσοποιητικού συστήματος, η IL-13 στο δέρμα που πάσχει από Ατοπική Δερματίτιδα παρουσιάζει υπερέκφραση της IL-13, η οποία οδηγεί σε εντονότερη φλεγμονή, κνησμό και αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης δερματικών λοιμώξεων”.

Θεραπεία της Ατοπικής Δερματίτιδας

Ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή Ατοπική Δερματίτιδα λαμβάνουν συχνά θεραπεία με από του στόματος αγωγές, οι οποίες όμως εμφανίζουν ποικίλη αποτελεσματικότητα και συνδέονται με προφίλ ανεπιθύμητων ενεργειών και απαιτήσεις υψηλής συμμόρφωσης και παρακολούθησης από το γιατρό, γεγονός που τις περιορίζει μόνο σε βραχυπρόθεσμη χρήση. Κορυφαίοι καθηγητές στο Δερματολογικό Συνέδριο EADV2019 υποστήριξαν ότι οι βιολογικοί παράγοντες είναι δυνατό να αποτελέσουν μια πρώτης γραμμής συστηματική θεραπεία για ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή Ατοπική Δερματίδιδα, έπειτα από ανεπαρκή έλεγχο της νόσου με τις υπάρχουσες τοπικές θεραπείες.