Ψωρίαση: Μύθοι και αλήθειες

«Η ψωρίαση επηρεάζει περίπου το 2-3% του πληθυσμού στο δυτικό κόσμο και παρά το σημαντικό αυτό ποσοστό καθημερινά αντιλαμβανόμαστε ότι κυκλοφορούν πολλοί μύθοι γύρω από την πάθηση. Αρκετοί μάλιστα δεν γνωρίζουν στοιχειώδεις πληροφορίες, αναρωτιούνται ακόμα κι εάν η πάθηση είναι μεταδοτική και αποφεύγουν κάθε επαφή με τον ασθενή, γεγονός που τους προκαλεί αμηχανία και συχνά σοβαρότερα ψυχολογικά προβλήματα», σημειώνει η κα Ναταλία Ρομποτή, δερματολόγος του Ιδιωτικού Πολυιατρείου Ηλιούπολης, εξειδικευθείσα στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Έσσεν Γερμανίας.

Όπως μας εξηγεί, η ψωρίαση είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα που εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά υπερβολικά και προκαλεί φλεγμονή, η οποία στο δέρμα εκδηλώνεται ως κόκκινες βλάβες με λέπια, τις ψωριασικές πλάκες. Μπορεί να επηρεάσει διάφορα σημεία της επιδερμίδας αν και οι βλάβες παρουσιάζονται συχνότερα στο τριχωτό της κεφαλής, τα γόνατα και τους αγκώνες.

Μερικοί από τους συχνότερους μύθους που επικρατούν είναι:

Μύθος: Η ψωρίαση προκαλείται από την κακή υγιεινή
Η ψωρίαση είναι μια ασθένεια του ανοσοποιητικού συστήματος και δεν εξαρτάται από την υγιεινή. Μεταξύ των επιβαρυντικών παραγόντων που μπορεί να επηρεάσουν την πορεία της νόσου περιλαμβάνονται λοιμώξεις, άγχος, ορμονικές αλλαγές, τραυματισμοί στο δέρμα, αλλά και το αλκοόλ, η παχυσαρκία και ορισμένα φάρμακα.

Μύθος: Η ψωρίαση δεν είναι κληρονομική
Ενώ πολλοί ασθενείς χωρίς οικογενειακό ιστορικό αναπτύσσουν ψωρίαση, γενετικοί λόγοι ευθύνονται για το 40-60% περίπου των περιπτώσεων. Έχοντας όμως τη γενετική προδιάθεση δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ένα άτομο θα αναπτύξει οπωσδήποτε τη νόσο.

Μύθος: Η διάγνωση της ψωρίασης είναι εύκολη
Πολλές παθήσεις που επηρεάζουν το δέρμα μοιάζουν μεταξύ τους. Κάποια αρχικά συμπτώματα της ψωρίασης, όπως ο κνησμός και η ερυθρότητα, μοιάζουν με αυτά του εκζέματος ή της ατοπικής δερματίτιδας, με συνέπεια να υπάρχει ενίοτε δυσκολία διάγνωσης της ασθένειας. Η διεξαγωγή των απαραίτητων εξετάσεων μπορεί να οδηγήσει σε έγκυρη διάγνωση.

Μύθος: Η ψωρίαση επηρεάζει τους ασθενείς μόνο σωματικά
Εκτός από τη σωματική επιβάρυνση, η νόσος έχει σημαντικές ψυχολογικές και συναισθηματικές επιπτώσεις. Τα άτομα με ψωρίαση συχνά αναφέρουν αρνητικά συναισθήματα που κυμαίνονται από απογοήτευση έως κατάθλιψη για την εμφάνισή τους. Συχνά, προσπαθούν να κρύψουν το πρόβλημα με ρούχα που καλύπτουν ολόκληρο το σώμα τους, προκειμένου να αποφύγουν τα σχόλια, ή αποφεύγουν δραστηριότητες που θα μπορούσαν να αποκαλύψουν το πρόβλημά τους. Η ψυχολογική επιβάρυνση είναι μάλιστα συγκρίσιμη με αυτή ατόμων που υποφέρουν από άλλες χρόνιες παθήσεις, όπως π.χ. τους διαβητικούς.

Μύθος: Η ψωρίαση μπορεί να θεραπευτεί
Η ψωρίαση είναι μια χρόνια ασθένεια, για την οποία δεν υπάρχει ίαση. Οι υπάρχουσες θεραπείες αποσκοπούν στη διαχείριση της φλεγμονής και των συμπτωμάτων της. Ωστόσο, διεξάγεται εκτεταμένη φαρμακευτική έρευνα για την ανακάλυψη ολοένα και πιο αποτελεσματικών θεραπειών, ενώ παράλληλα η έρευνα σχετικά με το ανοσοποιητικό σύστημα έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων βιολογικών φαρμάκων που στοχεύουν τις υποκείμενες αιτίες της νόσου.

Εξαιτίας των συμπτωμάτων του νοσήματος, όπως για παράδειγμα είναι ο κνησμός και ο πόνος, οι ασθενείς συχνά αγανακτούν, και βρισκόμενοι σε απόγνωση πιστεύουν ότι κάθε θεραπεία, που υπόσχεται ανακούφιση, αξίζει να δοκιμαστεί. «Η απελπισία την οποία νοιώθουν κάποιοι ψωριασικοί ασθενείς είναι κακός οδηγός, διότι τους καθιστά ευάλωτους στην εφαρμογή αναποτελεσματικών θεραπειών, που διαδίδονται από στόμα σε στόμα. Αυτό που πραγματικά πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους είναι οι οδηγίες του θεράποντος δερματολόγου τους», τονίζει η κα Ρομποτή.

Μύθος: Η γλουτένη επιδεινώνει τα συμπτώματα
Από καιρού εις καιρόν γίνονται της μόδας ορισμένες δίαιτες που ουσιαστικά δεν προσφέρουν το παραμικρό στους ανθρώπους με ψωρίαση. Παρά το γεγονός ότι πολλοί ασθενείς πιστεύουν σε δίαιτες που εξαιρούν τροφές ή ουσίες, όπως π.χ. τη γλουτένη, μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί δεν έχουν δείξει κάποια σημαντική βελτίωση της ψωρίασης στα άτομα που δεν περιλαμβάνουν στη διατροφή τους τροφές με γλουτένη.

Μύθος: Το solarium είναι εξίσου αποτελεσματικό με τη φωτοθεραπεία
Ορισμένοι ασθενείς λανθασμένα πιστεύουν ότι οι συνεδρίες solarium μπορεί να αντικαταστήσουν τη φωτοθεραπεία, που πραγματοποιείται σε δερματολογικό ιατρείο ή σε κλινική ψωρίασης και περιλαμβάνει την έκθεση του δέρματος στην υπεριώδη ακτινοβολία σε τακτική βάση.
«Πέραν του ότι η αποτελεσματικότητά του για την αντιμετώπιση της ψωρίασης δεν έχει πλήρως διερευνηθεί, το solarium είναι αποδεδειγμένο ότι προκαλεί καρκίνο του δέρματος. Τα ποσοστά εμφάνισης τόσο επιδερμιδικών καρκίνων του δέρματος όσο και μελανώματος αυξάνονται και μάλιστα δραματικά στα άτομα που κάνουν χρήση του πριν από την ηλικία των 35 ετών. Οπότε, οι ασθενείς με ψωρίαση, όπως και όλοι μας, θα πρέπει να το αποφεύγουν», καταλήγει η κα Ναταλία Ρομποτή, συμβουλεύοντας τους ασθενείς να συζητούν με τον δερματολόγο τους κάθε απορία που τους δημιουργείται ή κάθε πληροφορία που λαμβάνουν, γιατί είναι ο πλέον κατάλληλος για να τους ενημερώσει για την ορθότητά της.