Πυρετός των αρουραίων: Η επικίνδυνη νόσος που εξαπλώνεται στη Βόρεια Ευρώπη

Οι αρουραίοι των αγρών στη νότια Σουηδία φέρουν έναν ιό που προκαλεί αιμορραγικό πυρετό στους ανθρώπους, αναφέρουν επιστήμονες από τη Σουηδία. Ωστόσο ο ιός αυτός δεν μοιάζει με εκείνους που έως πρότινος εντοπίζονταν 500 χιλιόμετρα βορειότερα στη χώρα. Αντιθέτως, μοιάζει πολύ με άλλους αντίστοιχους στην… Φινλανδία και την Καρελία!

Ο ιός λέγεται Puumala και είναι ένας χανταϊός (ή ιός hanta). Οι ιοί hanta ανευρίσκονται εκ φύσεως σε τρωκτικά, όπως τα ποντίκια και οι αρουραίοι. Ορισμένοι από αυτούς μεταδίδονται στους ανθρώπους με τα ούρα, τα κόπρανα ή το σάλιο των τρωκτικών. Η μόλυνση των ανθρώπων μπορεί να οδηγήσει σε:

• Αιμορραγικό πυρετό με νεφρικό σύνδρομο (HFRS)
• Πνευμονικό σύνδρομο από ιό hanta (HPS)

Οι ασθένειες αυτές μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα ή ακόμα και θάνατο.

Ο σκανδιναβικός πυρετός των αρουραίων

Ο ιός hanta που ανακάλυψαν οι σουηδοί επιστήμονες προκαλεί μία μορφή αιμορραγικού πυρετού με νεφρικό σύνδρομο (HFRS) που είναι γνωστή ως πυρετός των αρουραίων. Επιστημονικά αποκαλείται επιδημική νεφροπάθεια.

Οι άνθρωποι μολύνονται από τον ιό εισπνέοντας την σκόνη που σηκώνεται όταν, λ.χ., καθαρίζουν τις αυλές στις θερινές κατοικίες τους. Αν και ο πυρετός των αρουραίων συνήθως είναι ήπιος, μερικές φορές είναι πολύ σοβαρός και καταλήγει στον θάνατο.

Στην Σουηδία καταγράφονται ετησίως 100-450 κρούσματα της νόσου που χρειάζονται νοσηλεία στο νοσοκομείο. Ωστόσο οι αρουραίοι που μεταδίδουν τον ιό κατά κανόνα εντοπίζονται στα βορειότερα τμήματα της χώρας.

Οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Ουψάλα και από το Νοσοκομείο του  Kristianstad δημοσιεύουν τα ευρήματά τους στην ιατρική επιθεώρηση Emerging Infectious Diseases.

Όπως αναφέρουν, το 2018 και το 2020 καταγράφηκαν δύο κρούσματα του πυρετού των αρουραίων στην κομητεία Skåne της νότιας Σουηδίας. Και στις δύο περιπτώσεις οι ασθενείς δεν είχαν ιστορικό ταξιδιού. Επομένως η πηγή της μόλυνσης ήταν αρουραίοι του αγρού στον τόπο κατοικίας τους.

Τα ευρήματα

Σε μια προσπάθεια να καταλάβουν τι συμβαίνει, οι επιστήμονες συγκέντρωσαν το 2020 και το 2021 όσους αρουραίους του αγρού μπόρεσαν στην ευρύτερη περιοχή. Ύστερα τους εξέτασαν για ιούς hanta.

Με μεγάλη τους έκπληξη ανακάλυψαν ότι οι 9 από τους 48 έφεραν ίχνη του ιού στους πνεύμονές τους. Γενετικές αναλύσεις έδειξαν ότι ο ιός που τους είχε μολύνει είχε σημαντικές διαφορές από τους αντίστοιχους που κυκλοφορούν στη βόρεια Σουηδία αλλά και στη Δανία. Αντιθέτως έμοιαζε πολύ με εκείνους που κυκλοφορούν στην Φινλανδία και την Καρελία.

Το εύρημα αυτό υποδηλώνει ότι ο ιός εισήχθη στην Σουηδία από τις περιοχές αυτές. Ωστόσο παραμένει άγνωστο με ποιον τρόπο έχει η εξάπλωσή του και οι επιστήμονες συνεχίζουν την έρευνά τους για να καταλάβουν πως συνέβη και πόσο εκτεταμένη είναι η διασπορά του.

Φωτογραφία: istock