Το εμβόλιο επιδιώκει να εμποδίσει τη νικοτίνη να φθάσει στον εγκέφαλο και έτσι να ανατροφοδοτήσει την απόλαυση, αλλά και την εξάρτηση, που νιώθει ο καπνιστής. Αν το κάπνισμα δεν προκαλεί πια την ίδια ευχαρίστηση, τότε ο καπνιστής είναι ευκολότερο να το κόψει. Στόχος μάλιστα είναι η επίδραση του εμβολίου να διαρκεί για αρκετά χρόνια.
Το εμβόλιο αναπτύσσεται από ερευνητές των πανεπιστημίων ΜΙΤ και Χάρβαρντ, οι οποίοι έχουν δημιουργήσει μία ένεση συνθετικών νανοσωματιδίων που πυροδοτεί μία αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος του καπνιστή, έτσι ώστε να δημιουργήσει ειδικά αντισώματα κατά της νικοτίνης.
Τα αντισώματα, στη συνέχεια, προσκολλώνται στα μόρια της νικοτίνης που εισέρχονται στο αίμα μέσω του τσιγάρου, και έτσι τα μόρια αυτά, μαζί με τα προσαρτημένα αντισώματα, είναι πια υπερβολικά μεγάλα για να εισχωρήσουν στον εγκέφαλο. Αν ο εγκέφαλος “δεν γνωρίζει” ότι ο άνθρωπος καπνίζει, τότε δεν αισθάνεται την ίδια απόλαυση και δεν ανατροφοδοτεί τον νικοτινικό εθισμό.
Το εμβόλιο, με την κωδική εργαστηριακή ονομασία SEL-068, θα είναι το πρώτο εμβόλιο συνθετικών νανοσωματιδίων που θα δοκιμαστεί σε ανθρώπους. Οι σχετικές κλινικές δοκιμές θα αρχίσουν άμεσα και τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται φέτος τον Ιούλιο. Αν οι δοκιμές αποδειχτούν επιτυχείς, το ερώτημα είναι κυρίως αν τα νανοσωματίδια θα είναι καλώς ανεκτά από τον ανθρώπινο οργανισμό, το εμβόλιο θα κυκλοφορήσει στην αγορά και θα είναι το πρώτο εμπορικά διαθέσιμο συνθετικό εμβόλιο, διαφορετικό από τα υπόλοιπα συμβατικά βιολογικά εμβόλια.
Παρόλο που η νικοτίνη δεν είναι ιός, ούτε μικρόβιο, τα νανοσωματίδια του εμβολίου την αντιμετωπίζουν σαν να ήταν και γι' αυτό πυροδοτούν μία τυπική ανοσολογική αντίδραση, όπως τα παραδοσιακά εμβόλια. Τα συνθετικά εμβόλια, αν όντως αποδειχτούν ασφαλή, θα παράγονται πιο γρήγορα και σε μεγαλύτερες ποσότητες από τα συμβατικά εμβόλια, άρα θα είναι και πιο φθηνά.
Οι επιστήμονες πάντως παραδέχονται ότι αν κάποιος καπνίσει πολλά τσιγάρα στη σειρά, και βάλει στον οργανισμό του μεγάλη ποσότητα νικοτίνης σε μικρό χρονικό διάστημα, τότε αυτό μπορεί να υπερκεράσει τη δράση του εμβολίου και μερικά μόρια νικοτίνης είναι πιθανό να καταφέρουν να φθάσουν στον εγκέφαλο, αν και η εθιστική δράση τους θα είναι μικρότερη.
Για να θεωρηθεί επιτυχές το εμβόλιο, θα πρέπει να επιτρέψει το κόψιμο τελείως του τσιγάρου σε ορισμένους τουλάχιστον ανθρώπους και όχι απλώς να μειώσει την επιθυμία τους για κάπνισμα. Η δυσκολία ίσως είναι ότι οι καπνιστές, που θα προσπαθήσουν να κόψουν το τσιγάρο με τη βοήθεια του εμβολίου, θα συνεχίσουν να νιώθουν τα σχετικά συμπτώματα στέρησης από την έλλειψη της νικοτίνης.