Iatropedia

Σκόρδο, κρόκος, ελιά, δενδρολίβανο, κράταιγος θα μπορούσαν να είναι το μέλλον στις θεραπείες για την καρδιά

Andalusian olive oil with rosemary and garlic infusion

Τα φυτικά εκχυλίσματα, αλλά και η μεσογειακή διατροφή γενικότερα, δείχνουν να έχουν σημαντικές θεραπευτικές δυνατότητες που περιορίζονται, όμως, από την έλλειψη επιστημονικών στοιχείων από ποιοτικές προκλινικές και κλινικές μελέτες.

Στο πρόβλημα αυτό έρχεται να απαντήσει νέα μελέτη για τις θεραπευτικές δυνατότητες που μπορεί να κρύβουν βιοδραστικές ενώσεις οι οποίες προέρχονται από επιλεγμένα φυτικά εκχυλίσματα της μεσογειακής διατροφής σε ό,τι αφορά τα καρδιαγγειακά νοσήματα, μελετώντας κλινικά στοιχεία και ανεπιθύμητες ενέργειες. Μεταξύ των φυτών που μελετώνται είναι ο κρόκος, το δενδρολίβανο, το σκόρδο, η ελιά, αλλά και το αμπέλι.

Τα καρδιαγγειακά προβλήματα αποτελούν την κύρια αιτία ασθενειών και θνησιμότητας παγκοσμίως. Περιλαμβάνουν, δε, ένα ευρύ φάσμα παθήσεων που επηρεάζουν την καρδιά ή τα αιμοφόρα αγγεία. Βασικοί παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων είναι η υπέρταση, η παχυσαρκία, ο υποσιτισμός, ο διαβήτης, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, η γήρανση, η σωματική αδράνεια και το άγχος. Οι εν λόγω παράγοντες κινδύνου σχετίζονται με διάφορα αλληλένδετα στοιχεία, όπως η ενδοθηλιακή δυσλειτουργία, η φλεγμονή, το οξειδωτικό στρες και η υπερλιπιδαιμία.

Τα τελευταία χρόνια, η έρευνα σχετικά με τα φυσικά αντιοξειδωτικά που στοχεύουν στο καρδιαγγειακό οξειδοαναγωγικό/οξειδωτικό στρες έχει επεκταθεί, με ένα σημαντικό κομμάτι της να επικεντρώνεται στην εξέταση βιομορίων από φυτικά εκχυλίσματα μεσογειακών φυτών, τα οποία αποτελούν βασικά συστατικά της μεσογειακής διατροφής, λαμβάνοντας υπόψη την επιτυχία του συγκεκριμένου διατροφικού προτύπου.

Τα φυτικά εκχυλίσματα έχουν, άλλωστε, ήδη συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη φαρμάκων, καθώς δείχνουν να έχουν θεραπευτικές δυνατότητες για αρκετές από τις παραπάνω καταστάσεις. Ωστόσο, η χρήση τους περιορίζεται από τις πιθανές παρενέργειες, αλληλεπιδράσεις μεταξύ φαρμάκων και την έλλειψη επιστημονικών στοιχείων από ποιοτικές προκλινικές και κλινικές μελέτες.

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Food Bioscience, παρέχει μια επισκόπηση των μηχανισμών δράσης και των προκλινικών και κλινικών στοιχείων, καθώς και των ανεπιθύμητων ενεργειών των βασικών βιοδραστικών ενώσεων που προέρχονται από μια ομάδα επιλεγμένων μεσογειακών φυτών που αποτελούν μέρος της μεσογειακής διατροφής. Διευρύνοντας τα επιστημονικά θεμέλια για αυτές τις παραδοσιακές θεραπείες, η ανασκόπηση μπορεί, σύμφωνα με τους επιστήμονες, να ανοίξει τον δρόμο για τη χρήση τους στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων με βάση τις ουσίες αυτές.

Μεταξύ των ειδών που αναλύθηκαν, αναφέρονται έξι αντιπροσωπευτικά φυτά και τα κύρια δραστικά συστατικά τους: Κράταιγος (Crataegus monogyna, ο οποίος περιέχει κερκετίνη, απιγενίνη και χλωρογενικό οξύ), κρόκος ή σαφράν (Crocus sativus, με κροκίνη και σαφρανάλη), ελιά (Olea europaea, με ελαϊκό οξύ, ελαιοευρωπαΐνη, υδροξυτυροσόλη και ελαιοασίνη), δενδρολίβανο (Salvia rosmarinus, με ροσμαρινικό οξύ και καρνοσικό οξύ) και αμπέλι (Vitis vinifera, με ρεσβερατρόλη).

Η ανασκόπηση επικεντρώθηκε στους σημαντικότερους φαρμακολογικούς μηχανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των αντιοξειδωτικών, αντιφλεγμονωδών και αγγειοδιασταλτικών τους δράσεων, καθώς και στη ρύθμιση του μεταβολισμού των λιπιδίων, η οποία μπορεί να έχει σημασία για καταστάσεις όπως η αθηροσκλήρωση και η υπέρταση. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα εν λόγω δραστικά συστατικά είναι πολλά υποσχόμενα για την πιθανή θεραπεία της αθηροσκλήρωσης και θα μπορούσαν να μειώσουν τον κίνδυνο θερμικών και εγκεφαλικών επεισοδίων.

Η συνδυασμένη λήψη θα μπορούσε να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα μεμονωμένων εκχυλισμάτων

Η ερευνητική ομάδα πιστεύει ότι η χρήση αυτών των φυσικών εκχυλισμάτων είναι πολλά υποσχόμενη, αλλά η συνδυασμένη λήψη τους θα μπορούσε να επηρεάσει τα θεραπευτικά αποτελέσματα, καθώς κάποια διατροφικά συστατικά μπορούν να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα ενός εκχυλίσματος, είτε ενισχύοντας είτε μειώνοντας τα οφέλη που έχει από μόνο του.

Η κατανόηση αυτής της αλληλεπίδρασης είναι απαραίτητη για τη βελτιστοποίηση της θεραπευτικής εφαρμογής αυτών των φυτικών εκχυλισμάτων σε διατροφικό πλαίσιο. Είναι σημαντικό, όπως επισημαίνουν, να έχουμε κατά νου ότι συχνά δεν υπάρχουν ισχυρά στοιχεία για την επίδραση των φυσικών εκχυλισμάτων στον άνθρωπο και, ως εκ τούτου, οι ερευνητές προειδοποιούν ότι «η ετικέτα “φυσικό” δεν εγγυάται την ασφάλεια και αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα σε φαρμακοκινητικές, τοξικολογικές και κλινικές μελέτες για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας, της ασφάλειας και της αποδοτικότητάς τους σε σύγκριση με τα υπάρχοντα φάρμακα».

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Άσκηση: Τα οφέλη για την υγεία του εγκεφάλου και πόσες ώρες διαρκούν [μελέτη]

Αμυγδαλές και κρεατάκια: Μελέτη συνδέει την αφαίρεσή τους με διαταραχές του στρες μακροπρόθεσμα

Νέα μελέτη σημαίνει συναγερμό για τα σπορέλαια: Μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο