Στην τελική ευθεία το πρώτο εμβόλιο στον κόσμο που σταματά τον καρκίνο στο δέρμα

Στην τελική φάση των κλινικών δοκιμών μπαίνει το πρώτο εξατομικευμένο εμβόλιο για το μελάνωμα, το οποίο έχει τη δυνατότητα να σταματά τις υποτροπές του.

Το μελάνωμα είναι ο πιο επιθετικός καρκίνος του δέρματος. Το εμβόλιο έχει επίσης τη δυνατότητα να σταματά τον καρκίνο της ουροδόχου κύστεως, του πνεύμονα και του νεφρού.

Η δεύτερη φάση των κλινικών μελετών έδειξε ότι το εμβόλιο μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο υποτροπής του μελανώματος. Της φάσης ΙΙΙ ηγούνται επιστήμονες από το νοσηλευτικό όμιλο του University College στο Λονδίνο (UCLH).

Το εμβόλιο παράγεται για κάθε ασθενή ξεχωριστά. Μαθαίνει στο ανοσοποιητικό πώς να αναγνωρίζει τον καρκίνο και το κινητοποιεί για να τον εξουδετερώσει.

Η ογκολόγος Dr. Heather Shaw, μία από τις συντονίστριες της μελέτης, δήλωσε πως αποτελεί «μία από τις συναρπαστικές ιατρικές εξελίξεις που έχουμε δει εδώ και πολύ καιρό».

Οι πρωτεΐνες των καρκινικών κυττάρων

Το εμβόλιο αποτελεί μία εξατομικευμένη θεραπεία νεοαντιγόνων (INT), που παράγεται με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης. Για να δημιουργηθεί, οι επιστήμονες λαμβάνουν δείγμα από το μελάνωμα (ή άλλο καρκινικό όγκο) και αναλύουν το γονιδίωμά του.

Το εμβόλιο, που λέγεται mRNA-4157 (V940), στοχεύει τα νεοαντιγόνα. Πρόκειται για νέες πρωτεΐνες που σχηματίζονται στα καρκινικά κύτταρα όταν αναπτυχθούν ορισμένες μεταλλάξεις στο DNA τους. Τις πρωτεΐνες αυτές μπορεί δυνητικά να αναγνωρίσει το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς.

Το ερευνητικό εμβόλιο κωδικοποιεί έως και 34 τέτοιου είδους νεοαντιγόνα, αναλόγως με τις μεταλλάξεις σε κάθε καρκινικό όγκο. Όταν τα αντιληφθεί το ανοσοποιητικό, κινητοποιείται για να τα καταστρέψει και μαζί τους καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα.

«Πρόκειται για μία απολύτως εξατομικευμένη θεραπεία που δεν μπορεί να χορηγηθεί στον επόμενο ασθενή, διότι είναι απίθανο να τον ωφελήσει», εξήγησε η Dr. Shaw.

Τι έδειξε η μελέτη Φάσης ΙΙ

Στη δεύτερη φάση των κλινικών μελετών συμμετείχαν ασθενείς με υψηλού κινδύνου μελάνωμα. Έλαβαν το εμβόλιο μαζί με την ανοσοθεραπεία πεμπρολιζουμάμπη, η οποία είναι μία καθιερωμένη θεραπεία για τη νόσο.

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, σε σύγκριση με άλλους ασθενείς που είχαν κάνει μόνο ανοσοθεραπεία, όσοι είχαν λάβει και το εμβόλιο είχαν πολύ καλύτερη έκβαση. Στην πραγματικότητα, τρία χρόνια μετά τον εμβολιασμό είχαν σχεδόν τις μισές (49%) πιθανότητες να έχουν υποτροπιάσει ή να έχουν χάσει τη ζωή τους.

Οι ασθενείς λάμβαναν 1 mg του εμβολίου κάθε 3 εβδομάδες. Ο μέγιστος αριθμός δόσεων που έλαβαν ήταν εννέα. Λάμβαναν επίσης 200 mg πεμπρολιζουμάμπης κάθε τρεις εβδομάδες, επί το μέγιστο 18 δόσεις.

Στο τελικό στάδιο των κλινικών μελετών (φάση ΙΙΙ) θα ενταχθούν συνολικώς 1.100 ασθενείς από πολλές χώρες του κόσμου. Στο βρετανικό σκέλος της μελέτης θα ενταχθούν τουλάχιστον 60 έως 70 ασθενείς, σε οκτώ ερευνητικά κέντρα.

Φωτογραφία: iStock