Συναγερμός για επικίνδυνο ιό σε πιθήκους που μπορεί να περάσει στον άνθρωπο

Σε συναγερμό πρέπει να τεθεί η παγκόσμια κοινότητα για έναν ιό που φέρουν πίθηκοι της Αφρικής και ο οποίος έχει αποκτήσει την ικανότητα να μολύνει τους ανθρώπους, προειδοποιούν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.

Οι ερευνητές τονίζουν πως δεν είναι ακόμα πλήρως κατανοητές οι επιπτώσεις που θα έχει η μόλυνση των ανθρώπων. Βρίσκουν, όμως, πως η εξέλιξη του ιού θυμίζει ανησυχητικά πολύ ό,τι προηγήθηκε πριν περάσει στον άνθρωπο ο ιός του AIDS.

Η έρευνα αποκάλυψε πως ο εν λόγω ζωικός ιός, που ανήκει στην οικογένεια των αρτηριοϊών (arteriviruses), βρήκε τον τρόπο:

• Να αποκτά πρόσβαση στα ανθρώπινα κύτταρα
• Να πολλαπλασιάζεται και
• Να διαφεύγει από σημαντικούς ανοσολογικούς μηχανισμούς, οι οποίοι φυσιολογικά θα μας προστάτευαν από αυτόν

«Το φαινόμενο αυτό είναι πολύ σπάνιο», δήλωσε η επιβλέπουσα ερευνήτρια Dr.  Sara Sawyer, καθηγήτρια Μοριακής, Κυτταρικής & Αναπτυξιακής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Μπόλντερ. «Είναι κάτι το οποίο πρέπει να παρακολουθήσουμε στενά».

Οι πίθηκοι που φέρουν αρτηριοϊούς είναι οι μακάκοι. Οι συγκεκριμένοι ιοί αποτελούν θανατηφόρο απειλή για τα ζώα, καθώς τους προκαλούν αιμορραγικά συμπτώματα, όπως αυτά του ιού Έμπολα. Οι συγγραφείς της νέας έρευνας τονίζουν πως ακόμα δεν έχουν αναφερθεί κρούσματα σε ανθρώπους. Ωστόσο απαιτείται επαγρύπνηση για να αποφευχθούν μελλοντικά προβλήματα.

Η νέα έρευνα

Οι ερευνητές εξέτασαν δείγματα από πιθήκους στο εργαστήριο, αναζητώντας τους ιούς που περιείχαν. Στόχος τους ήταν να δουν αν κάποιοι από αυτούς, θα μπορούσαν να απειλήσουν τον άνθρωπο.

Οι αρτηριοϊοί είναι συχνοί στους χοίρους και στα άλογα. Ωστόσο δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς στα πρωτεύοντα θηλαστικά, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Οι επιστήμονες συμπεριέλαβαν στην έρευνά τους έναν αρτηριοϊό που λέγεται ιός του αιμορραγικού πυρετού των πιθήκων  (SHFV). Ο ιός αυτός έχει προκαλέσει θανατηφόρες επιδημίες σε μακάκους σε αιχμαλωσία.

Όπως γράφουν στην ιατρική επιθεώρηση Cell, ο SHFV διαθέτει έναν υποδοχέα (ονομάζεται CD163) που παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιβίωσή του. Ο υποδοχέας επιτρέπει στον ιό να εισβάλλει και να μολύνει τα κύτταρα-στόχους.

Πειράματα στο εργαστήριο έδειξαν ότι ο SHFV έχει την ικανότητα να ενώνεται με υποδοχείς των ανθρώπινων κυττάρων. Έχει επίσης την ικανότητα να εισβάλλει στο εσωτερικό αυτών των κυττάρων και να αναπαράγεται.

Επιπλέον, επιτίθεται στα κύτταρα του ανοσοποιητικού για να αδρανοποιήσει βασικούς αμυντικούς μηχανισμούς. Με αυτό τον τρόπο εδραιώνει την παρουσία του στον οργανισμό.

Οι επιδράσεις αυτές είναι παρόμοιες με εκείνες που προκαλεί ο ιός HIV/AIDS και η πρόδρομη μορφή του: ο ιός της ανοσοανεπάρκειας των πιθήκων.

Ανησυχητικές ομοιότητες

«Οι ομοιότητες προκαλούν ανησυχία. Ο συγκεκριμένος αρτηριοϊός των πιθήκων μοιάζει πολύ με εκείνον που οδήγησε στην πανδημία του AIDS», είπε η Dr. Sawyer.

Πρόσφατες έρευνες εντόπισαν αρτηριοϊούς σε πολλά είδη φαινομενικά υγιών πιθήκων στην Αφρική. Σε μερικές περιοχές, μάλιστα, οι πίθηκοι αλληλεπιδρούν άμεσα και συχνά με επιθετικούς τρόπους με τους ανθρώπους. Αυτό όμως ενέχει υψηλό κίνδυνο μόλυνσης των ανθρώπων.

«Επειδή δεν έχει ακόμα καταγραφεί επισήμως κρούσμα σε ανθρώπους, δεν σημαίνει πως δεν έχει συμβεί έκθεση. Έως τώρα δεν αναζητούσαμε κάποιο τέτοιο περιστατικό. Ίσως λοιπόν γι’ αυτό δεν το βρήκαμε», τόνισε ο ερευνητής Dr. Cody Warren, επίκουρος καθηγητής στο Κολέγιο Κτηνιατρικής του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο.

Φωτογραφία: iStock