Συναγερμός στην Ευρώπη για επικίνδυνο ιό που απειλεί εγκύους και μωρά

Σημαντική αύξηση στα κρούσματα λοίμωξης από έναν ιό που μπορεί να απειλήσει τις εγκύους και τα μωρά τους, παρατηρείται τους τελευταίους μήνες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο ιός λέγεται παρβοϊός Β19 και, όταν μολύνει τις εγκύους που δεν έχουν ξαναεκτεθεί σε αυτόν, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια του εμβρύου ή και του νεογέννητου μωρού.

Μπορεί επίσης να προκαλέσει και άλλες επιπλοκές, ενώ μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νόσο και σε ορισμένες άλλες πληθυσμιακές ομάδες. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται οι πάσχοντες από αιματολογικές διαταραχές και όσοι έχουν ανοσοκαταστολή.

Το πόσα ακριβώς είναι τα κρούσματα παραμένει άγνωστο, αναφέρει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου & Προλήψεως Ασθενειών (ECDC). Και αυτό διότι οι λοιμώξεις που προκαλεί ο παρβοϊός Β19 δεν συμπεριλαμβάνονται σε εκείνες που υποχρεωτικώς αναφέρονται στα κέντρα λοιμώξεων κάθε χώρας.

Ωστόσο, έως στιγμής πέντε ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναφέρει αυξημένες διαγνώσεις εντός του 2024. Πρόκειται για τις:

• Δανία
• Ιρλανδία
• Ολλανδία
• Νορβηγία
• Γαλλία

Επιπλέον στη Γαλλία έχει αναφερθεί ο θάνατος πέντε βρεφών, ηλικίας κάτω του 1 έτους. Τα τέσσερα ήταν νεογέννητα μωρά, τα οποία μόλυνε ο παρβοϊός κατά την ενδομήτριο ζωή (συγγενείς λοιμώξεις).

Η Γαλλία και οι άλλες τέσσερις χώρες αναφέρουν αυξημένα κρούσματα σε αρκετές ηλικιακές ομάδες. Ωστόσο εκείνα που προσβάλλονται περισσότερο είναι τα μικρά παιδιά.

Τι είναι ο παρβοϊός Β19

Όπως αναφέρει ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), ο παρβοϊός Β19 είναι η αιτία:

• Της πέμπτης νόσου (μολυσματικό ερύθημα) στα παιδιά
• Της οξείας αυτοϊώμενης αρθρίτιδας σε υγιείς ενήλικες, κυρίως γυναίκες
• Απλαστικών κρίσεων σε πάσχοντες από αιμοσφαιρινοπάθειες
• Χρόνιας λοίμωξης, που εκδηλώνεται ως αναιμία, σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα

Η μόλυνση κατά το πρώτο ήμισυ της κυήσεως μπορεί να αποδειχθεί πολύ επικίνδυνη, διότι μπορεί να προκαλέσει τον ενδομήτριο θάνατο του εμβρύου. Το ECDC αναφέρει πως ποσοστό έως και 10% των εγκύων που μολύνονται κατά τις πρώτες 20 εβδομάδες μπορεί να παρουσιάσουν επιπλοκές όπως:

• Ο εμβρυϊκός ύδρωπας (είναι η παθολογική συσσώρευση υγρού στο έμβρυο)
• Η αποβολή

Ο παρβοϊός Β19 μεταδίδεται με σταγονίδια και με άμεση ή έμμεση επαφή. Ο χρόνος επωάσεως, δηλαδή το χρονικό διάστημα από τη μόλυνση έως την εκδήλωση συμπτωμάτων, είναι συνήθως 6-10 ημέρες. Ο ασθενής είναι μεταδοτικός:

• Πριν καν εκδηλωθεί (έκθυση) το μολυσματικό ερύθημα
• Έως 7 ημέρες μετά την έναρξη της αρθρίτιδας και των αναπλαστικών κρίσεων
• Για χρόνια από τους ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς

Τι αναφέρουν οι χώρες

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη εβδομαδιαία έκθεση λοιμώξεων του ECDC, η πρώτη χώρα που ανέφερες αύξηση στην ανίχνευση του παρβοϊού Β19 στις εγκύους ήταν η Δανία. Η σχετική ενημέρωση προς το ECDC έγινε στις 22 Μαρτίου 2024 και αφορούσε το πρώτο τρίμηνο του έτους.

Λίγες ημέρες αργότερα ακολούθησε η Νορβηγία, που παρατήρησε αυξημένα κρούσματα στις ηλικίες 30-59 ετών. Τα ποσοστά θετικότητας στις διαγνωστικές εξετάσεις για τον ιό άρχισαν να αυξάνονται από τα τέλη Ιανουαρίου 2024.

Στις 11 Απριλίου 2024 η Ολλανδία ανέφερε πως από τα τέλη του 2023 ο παρβοϊός ανιχνεύεται ολοένα συχνότερα στις αιματολογικές εξετάσεις των δοτών αίματος. Ανέφερε ακόμα πως από τον Νοέμβριο του 2023 έχουν αυξηθεί και τα παιδιά με μολυσματικό ερύθημα.

Μία ημέρα αργότερα, στις 12 Απριλίου, οι υγειονομικές Αρχές της Ιρλανδίας ανέφεραν πως είχαν 102 θετικά αποτελέσματα το πρώτο τρίμηνο του 2024. Ο αριθμός αυτός είναι υψηλότερος απ’ ό,τι κατά τα έτη 2020-2023 (κυμαινόταν από 30 έως 61 ετησίως).

Αξίζει να σημειωθεί πως τα κρούσματα του παρβοϊού εφέτος είναι περισσότερα κι απ’ ό,τι πριν την πανδημία. Στην Ιρλανδία είχαν καταγραφεί 341 κρούσματα ολόκληρο το 2018 και 208 το 2017.

Στις 16 Απριλίου 2024 ήρθε η σειρά της Γαλλίας. Οι Αρχές της χώρας ανέφεραν πως ο παρβοϊός άρχισε να αυξάνει την παρουσία του από τον Ιούλιο του 2023. Η αύξηση συνεχίζεται το 2024 και τα κρούσματα πλέον είναι περισσότερα απ’ ό,τι ο μέσος όρος των πέντε προηγούμενων ετών. Το ίδιο ισχύει και για τον αριθμό των θανάτων.

Δύο στους τρεις έχουν ανοσία

Το ECDC τονίζει πως μόνο τα δύο τρίτα των ενηλίκων αναμένεται να έχουν ανοσία στον παρβοϊό Β19, επειδή έχουν μολυνθεί κατά το παρελθόν. Η μόλυνση από αυτόν συνήθως συμβαίνει στην παιδική ηλικία.

Οι σποραδικές συρροές κρουσμάτων δεν είναι σπάνιες, προσθέτει. Συνήθως παρατηρούνται τοπικές επιδημίες που εκδηλώνονται κυκλικά κάθε 4-10 χρόνια.

Εκείνες, πάντως, που πρέπει να προσέχουν πολύ είναι οι έγκυοι. Μελέτες έχουν δείξει ότι το 30-40% των εγκύων είναι ευάλωτες στη λοίμωξη από αυτόν.

Φωτογραφία: iStock