Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών

Γράφει ο Γεωργογιάννης Νικόλαος MD, MSc, ειδικός στην ανθρώπινη αναπαραγωγή,

Συνεργάτης της Μονάδας Γονιμότητας & Εξωσωματικής Γονιμοποίησης ΡΕΑ

Ποια είναι τα κριτήρια διάγνωσης των πολυκυστικών ωοθηκών;

1. Αμηνόρροια ή αραιομηνόρροια (διαταραχή της περιόδου)
2. Κλινική και/ή εργαστηριακή υπερανδρογοναιμία
3. Υπερηχογραφική εικόνα πολυκυστικών ωοθηκών

Αν μια γυναίκα έχει τα δυο από τα τρια παραπάνω κριτήρια τότε ανήκει στο Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών

Πότε μια γυναίκα υποπτεύεται ότι πάσχει από πολυκυστικές ωοθήκες;

Αν ο κύκλος μιας γυναίκας είναι άστατος, μεγαλύτερος από 35 ημέρες, ενώ συνυπάρχουν έντονη τριχοφυΐα, παχυσαρκία και ακμή, τότε καλό είναι να επισκεφθεί το γιατρό της.

Ποια είναι τα συμπτώματα του Συνδρόμου PCOS?

Τα συμπτώματα είναι τα ακόλουθα:

• Ακανόνιστη έμμηνος ρύση ή παντελής απουσία εμμήνου ρύσεως
• Ακανόνιστη ωορρηξία ή και καθόλου ωορρηξία
• Μειωμένη γονιμότητα: δυσκολία στη σύλληψη, αποβολές
• Ανεπιθύμητη έντονη τριχοφυΐα στο σώμα ή στο πρόσωπο (δασυτριχισμός)
• Λιπαρό δέρμα, ακμή
• Προβλήματα βάρους: παχυσαρκία, απότομη αύξηση βάρους, δυσκολία στην απώλεια βάρους

Το PCOS επηρεάζει τις γυναίκες με διαφορετικούς τρόπους κατά συνέπεια οι γυναίκες δεν θα έχουν όλα τα παραπάνω συμπτώματα

Πως μπορεί να διαγνωσθεί το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών?

Η διάγνωση του Συνδρόμου των Πολυκυστικών Ωοθηκών στηρίζεται στο ιστορικό ,την κλινική εξέταση και την εργαστηριακή διερεύνηση, η οποία γίνεται με το υπερηχογράφημα και τις αιματολογικές εξετάσεις, ώστε να εντοπιστούν οι τυχόν ορμονικές και βιοχημικές διαταραχές . Πρέπει επίσης να ελέγχεται η αρτηριακή πίεση και το βάρος.

Υπάρχουν προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών;

Οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών εμφανίζουν κάποια προβλήματα υγείας πιο συχνά από τον υπόλοιπο πληθυσμό, είτε γιατί αυτά προκαλούνται από το σύνδρομο, είτε επειδή έχουν το ίδιο υποκείμενο αίτιο με το σύνδρομο.

Τα συχνότερα από αυτά είναι:

• Υπέρταση
• Παχυσαρκία
• Σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ
• Καρδιοαγγειακά προβλήματα
• Γυναικολογικός καρκίνος
• Μεταβολικό σύνδρομο
• Υπογονιμότητα

Υπογονιμότητα & πολυκυστικές ωοθήκες

1. Οι πολυκυστικές ωοθήκες είναι η πιο κοινή αιτία υπογονιμότητας στις γυναίκες που δεν κάνουν ωορρηξία
2. Οι γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες πρέπει να συζητήσουν με τον ιατρό τους, πριν επιχειρήσουν μία εγκυμοσύνη, σχετικά με πιθανές επιπλοκές που μπορούν να συμβούν στη διάρκεια της κύησης
3. Εάν μία γυναίκα έχει σταματήσει το αντισυλληπτικό χάπι, μπορεί να προσπαθήσει για μία εγκυμοσύνη από τον πρώτο κιόλας μήνα
4. Είναι σημαντικό για μία γυναίκα με πολυκυστικές ωοθήκες να διατηρεί ένα ιδανικό σωματικό βάρος. Όσο πιο αδύνατη είναι στην αρχή της εγκυμοσύνης, τόσο πιο εύκολη και υγιής θα είναι η ίδια και το έμβρυο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
5. Εάν οι μηνιαίοι κύκλοι μίας γυναίκας διαρκούν περισσότερο από 35 ημέρες ή δεν κάνει ωορρηξία, ο κίνδυνος για αποβολή είναι μεγαλύτερος. Συνήθως χρειάζεται  πρόκληση της ωορρηξίας, η οποία θα διευκολύνει την επίτευξη εγκυμοσύνης
6. Ο κίνδυνος αποβολής είναι υψηλότερος σε γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες, ανεξαρτήτως εάν η εγκυμοσύνη έχει επιτευχθεί μετά από θεραπεία ή χωρίς
7. Η πρόκληση ωορρηξίας σε γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες ενέχει κινδύνους. Η κατάλληλη προετοιμασία των ωοθηκών πριν από την εξωσωματική θεραπεία είναι απαραίτητη για την αποφυγή του συνδρόμου υπερδιέργεσης των ωοθηκών. Ο ορμονικός έλεγχος και η υπερηχογραφική παρακολούθηση της ασθενούς, καθώς και η εμπειρία του ιατρού σε θέματα πολυκυστικών ωοθηκών, είναι απαραίτητα για μία καλή και ασφαλή έκβαση
8. Οι περισσότερες γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες, κατά 90% θα μείνουν έγκυες, εκτός εάν υπάρχουν άλλοι πιο σοβαροί παράγοντες που συμβάλουν στην υπογονιμότητα.

Ποιες ενδεχόμενες επιπλοκές μπορούν να συμβούν σε έγκυες με πολυκυστικές ωοθήκες;

• Σακχαρώδης διαβήτης κύησης
• Υπέρταση- προεκλαμψία
• Πρόωρος τοκετός
• Λιποβαρές ή μακροσωμικό νεογνό
• Καισαρική τομή
• Εισαγωγή στην μονάδα νεογνών

Ποια είναι η θεραπεία του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών;

• Θεραπεία εξατομικευμένη
• Εκπαίδευση των γυναικών για τις βραχυπρόθεσμες και μακροχρόνιες συνέπειες του συνδρόμου
• Αλλαγή του τρόπου ζωής
• Καθησυχασμός-Αντιμετώπιση του συνδρόμου ως χρόνια νόσο
• Ψυχολογική υποστήριξη

Οι γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες χρειάζονται δίαιτα και άσκηση, αλλαγή του τρόπου ζωής τους σε συνδυασμό με τοπικές θεραπείες για ακμή και υπερτρίχωση.

Το αντισυλληπτικό χάπι πρέπει να χρησιμοποιείται σε κορίτσια που δεν επιθυμούν κύηση.

Η πρόκληση ωορρηξίας γίνεται με κιτρική κομιφαίνη.

Μετφορμίνη και ινοσιτόλη μπορούν να βοηθήσουν στην βελτίωση της ωορρηξίας.

Οι ασθενείς που θα υποβληθούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση πρέπει να υποβληθούν σε συγκεκριμένο πρωτόκολλο διέγερσης, για να αποφευχθεί το σύνδρομο υπερδιέγερσης των ωοθηκών.