Το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα θεωρείται από πολλούς ως πάθηση των εργαζομένων σε γραφεία, οι οποίοι πληκτρολογούν συνεχώς στο κομπιούτερ τους. Ωστόσο οι μονότονες κινήσεις στο γραφείο δεν είναι η μοναδική αιτία του.
Υπολογίζεται ότι το περίπου 5% των ενηλίκων πάσχουν από αυτό. Οι γυναίκες ασθενείς είναι τριπλάσιες από τους άνδρες. Ο ένας στους τρεις ασθενείς μπορεί να βελτιωθεί χωρίς θεραπεία μέσα σε έναν χρόνο. Σε πολλές περιπτώσεις, όμως, η έλλειψη θεραπείας αφήνει τον πάσχοντα με ατροφίες στην άκρα χείρα.
Όπως εξηγεί ο φυσικοθεραπευτής-χειροθεραπευτής Γιώργος Κακαβάς, από το Fysiotek Sports and Spine Lab, το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα είναι συνήθως επακόλουθο προβλημάτων στο μέσο νεύρο του καρπού. «Το νεύρο αυτό ελέγχει τις αισθήσεις στην παλάμη», λέει. «Διέρχεται από τον καρπιαίο σωλήνα, μία στενή δομή που δημιουργείται από τα οστά και τους συνδέσμους της βάσης του καρπού. Από την ίδια δομή διέρχονται και οι καμπτήρες τένοντες των δακτύλων».
Οι βλάβες στον καρπιαίο σωλήνα, στο μέσο νεύρο ή/και στους τένοντες οδηγούν σε πόνο ή περιορισμένη κινητικότητα τον καρπό, τα δάκτυλα και την παλάμη. Στις πιθανές αιτίες αυτών των βλαβών και κατ’ επέκταση του συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα συμπεριλαμβάνονται:
Οι συνεχείς, μονότονες κινήσεις
Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται οι επαναλαμβανόμενες, μικρές κινήσεις των χεριών (όπως αυτές που κάνουν οι δακτυλογράφοι και οι μάγειροι) και εκείνες που εμπεριέχουν λαβή (π.χ. οι κινήσεις που κάνουν οι μπογιατζήδες). Η χρήση ηλεκτρικών μηχανημάτων και η καταπόνηση των καρπών επίσης μπορεί να ανοίξουν το δρόμο για την ανάπτυξή του.
Νόσοι των αρθρώσεων ή των οστών
Η πιο συχνή από αυτές είναι η αρθρίτιδα (ιδίως η οστεοαρθρίτιδα και η ρευματοειδής αρθρίτιδα). Η αρθρίτιδα χαρακτηρίζεται από διόγκωση και φλεγμονή στις αρθρώσεις. Με την πάροδο του χρόνου οι βλάβες αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε συμπίεση του μέσου νεύρου και άλλων δομών που βρίσκονται εντός του καρπιαίου σωλήνα.
Όταν συμβεί αυτό, ο πόνος και οι δυσκολίες στις κινήσεις γίνονται πιο συχνά. Τελικά μπορεί να εκδηλωθεί σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα.
Μεταβολικά νοσήματα και τραυματισμοί
Ο σακχαρώδης διαβήτης σχετίζεται με το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα. Το ίδιο και το διάστρεμμα, η εξάρθρωση, το κάταγμα, η διόγκωση και η φλεγμονή. Οι τραυματισμοί και η φλεγμονή, π.χ., μπορεί να πλήξουν το μέσο νεύρο και να οδηγήσουν σε εκδήλωση ή επιδείνωση του συνδρόμου.
Το οικογενειακό ιστορικό συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα
Επιστήμονες από το Τμήμα Ιατρικής Αποκατάστασης του Νοσοκομείου Παίδων του Σηάτλ ανακάλυψαν ότι το σύνδρομο μπορεί να είναι κληρονομούμενη διαταραχή. Το σύνδρομο σπανίως εκδηλώνεται σε ανηλίκους. Ωστόσο τα λιγοστά παιδιά που το αναπτύσσουν συνήθως παρουσιάζουν έλλειψη ή μη φυσιολογική δομή ενός συνδέσμου του καρπού. Αυτή η έλλειψη έχει συσχετιστεί με το οικογενειακό ιστορικό του συνδρόμου, γεγονός που υποδηλώνει ότι μπορεί να περνά από γενιά σε γενιά.
Ορμονικές αλλαγές
Το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα επηρεάζεται και από τις ορμονικές αλλαγές του οργανισμού. Γι’ αυτό είναι πιο συχνό μετά την εμμηνόπαυση, κατά την εγκυμοσύνη ή σε γυναίκες με διαταραχές του θυρεοειδούς.
Ειδικότερα, ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στο μυοσκελετικό σύστημα. Αντίστοιχα, η υπερδραστήρια υπόφυση (είναι ο αδένας του εγκεφάλου) μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα που επηρεάζουν την κινητικότητα, με συνέπεια ανάπτυξη ή επιδείνωση του συνδρόμου.
Όσον αφορά την εγκυμοσύνη και την εμμηνόπαυση, πολλές γυναίκες παρουσιάζουν κατακράτηση υγρών σε διάφορα σημεία του σώματός τους. Μεταξύ αυτών των σημείων συμπεριλαμβάνονται οι καρποί.
Η συσσώρευση υγρών μπορεί να ασκήσει πιέσεις στο μέσο νεύρο, οδηγώντας στον πόνο, την δυσφορία και τον περιορισμό των κινήσεων. Τα καλά νέα είναι πως όταν τελειώσει η εγκυμοσύνη ή περάσουν τα πρώτα χρόνια της εμμηνόπαυσης, τα συμπτώματα του συνδρόμου μπορεί να υποχωρήσουν.
Η σχέση με το αυχενικό σύνδρομο
«Θα πρέπει να τονιστεί ότι παρότι μερικοί ασθενείς έχουν συμπτώματα συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα, στην πραγματικότητα πάσχουν από κάτι εντελώς διαφορετικό, το οποίο όμως προκαλεί παρόμοια συμπτώματα», τονίζει ο κ. Κακαβάς. Αυτό μπορεί, λ.χ., να συμβεί όταν πάσχει κανείς από:
- Κήλη αυχενικού μεσοσπονδυλίου δίσκου
- Σπονδυλολίσθηση στον αυχένα
- Αυχενική στένωση
- Αυχενική οστεοαρθρίτιδα
«Όλες αυτές οι καταστάσεις μπορεί να οδηγήσουν σε συμπίεση των νεύρων του αυχένα που αρχίζουν στον 6ο και τον 7ο αυχενικό σπόνδυλο», εξηγεί ο ειδικός. «Σε τέτοια περίπτωση, ο ασθενής έχει συμπτώματα συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα, παρότι το πρόβλημά του είναι ουσιαστικά το αυχενικό σύνδρομο».
Τα συμπτώματα που προκαλεί το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα είναι διάχυτος πόνος, αίσθημα μυρμηγκιάσματος και/ή μούδιασμα της άκρας χείρας. Απαιτείται ενδελεχής αξιολόγηση για να εξακριβωθεί εάν τα συμπτώματα οφείλονται στο σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα ή στο αυχενικό, ώστε να γίνει η κατάλληλη θεραπεία.
Η φυσικοθεραπεία
Σε αυτό μπορεί να βοηθήσουν φυσικοθεραπευτικές μέθοδοι όπως η fysiotek, που αφενός εντοπίζουν την αιτία του προβλήματος, αφετέρου την αντιμετωπίζουν στοχευμένα. Με τη βοήθειά της φυσικοθεραπείας μπορεί να βελτιωθεί η θέση των οστών του καρπού και η διάταση των τενόντων, ούτως ώστε να διανοιχθεί ο καρπιαίος σωλήνας. Μπορεί επίσης να αποκατασταθεί:
- Η κινητικότητα του μέσου νεύρου
- Η επεκτασιμότητα των μυών και των μαλακών μορίων
- Η δύναμη των πληγέντων μυών και τενόντων.
Σε κάθε περίπτωση «όσοι νιώθουν μουδιάσματα και «τσιμπήματα» στα χέρια ή τους καρπούς τους, πρέπει να απευθύνονται σε έναν ειδικό για αξιολόγηση», καταλήγει ο κ. Κακαβάς.