Συνέδριο Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας: Νέα προφυλακτική θεραπεία για ασθενείς με επεισοδιακή ημικρανία

Το erenumab είναι το μόνο πλήρως ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα υπό αξιολόγηση από τις ρυθμιστικές αρχές που έχει σχεδιαστεί ειδικά για τον αποκλεισμό του υποδοχέα του πεπτιδίου που σχετίζεται με το γονίδιο της καλσιτονίνης (CGRP), το οποίο θεωρείται ότι διαδραματίζει κύριο ρόλο στην ενεργοποίηση της ημικρανίας. Η LIBERTY είναι η πρώτη κλινική μελέτη που ερευνά μια θεραπεία που στοχεύει ειδικά το μονοπάτι του CGRP σε αυτόν τον απαιτητικό πληθυσμό ασθενών.

Στη LIBERTY, 246 ασθενείς οι οποίοι είχαν αποτύχει σε δύο έως τέσσερις προηγούμενες προφυλακτικές θεραπείες τυχαιοποιήθηκαν για να λάβουν μηνιαίες υποδόριες ενέσεις είτε erenumab 140mg είτε εικονικού φαρμάκου για 12 εβδομάδες. Οι ασθενείς που έλαβαν erenumab είχαν σχεδόν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες για μείωση των ημερών με ημικρανία κατά 50%, ενώ περισσότεροι από τους διπλάσιους ασθενείς που έλαβαν erenumab πέτυχαν τη μείωση αυτή σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (εβδομάδες 9-12: 30,3% με το erenumab, 13,7% με το εικονικό φάρμακο, p<0,001, λόγος πιθανοτήτων 2,73).

Η μελέτη

«Η μελέτη LIBERTY αναδεικνύει την ικανότητα ενός αντισώματος κατά του υποδοχέα CGRP να μειώνει σημαντικά τη συχνότητα της ημικρανίας και το σχετικό της φορτίο σε ασθενείς που δεν μπορούσαν να βρουν την ανακούφιση που χρειάζονται από τις επί του παρόντος διαθέσιμες επιλογές προφυλακτικής θεραπείας», δήλωσε ο καθ. Uwe Reuter, Managing Medical Director στο Charité Universitätsmedizin. «Αυτά τα αδιάσειστα στοιχεία δίνουν νέα ελπίδα για λιγότερες ημέρες ημικρανίας στους ανθρώπους με ημικρανία που πιθανόν έχουν υποβληθεί ανεπιτυχώς σε χρόνια ανακύκλωση των διαθέσιμων θεραπευτικών επιλογών, λόγω έλλειψης αποτελεσματικότητας και ανοχής».

Στη μελέτη, οι ασθενείς που έλαβαν erenumab εμφάνισαν επίσης στατιστικά σημαντικές και κλινικά ουσιώδεις βελτιώσεις από την αρχική τιμή σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο σε όλα τα δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία:

-Μείωση των μηνιαίων ημερών ημικρανίας
-Μείωση χρήσης φαρμάκων για την οξεία φάση της ημικρανίας
-75% ή μεγαλύτερη μείωση των ημερών ημικρανίας ανά μήνα
-100% μείωση των ημερών ημικρανίας ανά μήνα
-Βελτιωμένη σωματική λειτουργικότητα και ικανότητα ολοκλήρωσης καθημερινών δραστηριοτήτων, όπως μετρούνται από τις κλίμακες του Ημερολογίου Επίδρασης της Ημικρανίας στη Σωματική Λειτουργικότητα (MPFID).

Πάνω από το 97% των ασθενών που έλαβαν erenumab ολοκλήρωσαν τη διπλά τυφλή φάση της κλινικής μελέτης LIBERTY. Δεν υπήρξαν ανεπιθύμητα συμβάντα που να οδηγήσουν σε διακοπή της θεραπείας στην ομάδα του erenumab, ενώ 0,8% των συμμετεχόντων στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου αντιμετώπισαν τέτοια συμβάντα.

«Στη LIBERTY, επιτεύχθηκαν όλα τα πρωτεύοντα και τα δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία. Τα δεδομένα αυτά, σε συνδυασμό με τα θετικά αποτελέσματα που είχαν αναφερθεί προηγουμένως, ενισχύουν περαιτέρω το ισχυρό προφίλ αποτελεσματικότητας και ασφάλειας του erenumab που παρατηρείται σε ολόκληρο το φάσμα της ημικρανίας», δήλωσε ο Danny Bar-Zohar, Global Head of Neuroscience Development της Novartis. «Προσπαθούμε να δείξουμε ότι οι καινοτόμες θεραπείες μας, παρέχουν μεγάλη αξία στους ασθενείς αυτούς που εξακολουθούν να υποφέρουν παρά τις υπάρχουσες θεραπευτικές επιλογές, οπότε είμαστε ενθουσιασμένοι που, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα φέρουμε αυτή τη στοχευμένη προφυλακτική θεραπευτική επιλογή σε αυτούς τους ασθενείς το συντομότερο δυνατό».

Η LIBERTY προστίθεται σε ένα εκτεταμένο σύνολο στοιχείων, σε ολόκληρο το φάσμα της ημικρανίας, που υποστηρίζουν το προφίλ αποτελεσματικότητας, ασφάλειας και ανοχής του erenumab, συμπεριλαμβανομένων των τεσσάρων ελεγχόμενων με εικονικό φάρμακο κλινικών μελετών Φάσης II και Φάσης III, στις οποίες συμμετείχαν περισσότεροι από 3.000 ασθενείς, καθώς και υπό εξέλιξη κλινικών μελετών επέκτασης ανοικτής επισήμανσης, διάρκειας έως και πέντε ετών. Εάν εγκριθεί, το erenumab θα χορηγείται κάθε τέσσερις εβδομάδες με τη χρήση συσκευής αυτοχορήγησης. Εάν δοθεί έγκριση, η Novartis και η Amgen θα κυκλοφορήσουν από κοινού το erenumab στην αγορά των Η.Π.Α. Η Amgen  έχει τα αποκλειστικά δικαιώματα εμπορικής διάθεσης του φαρμάκου στην Ιαπωνία, ενώ η Novartis  διατηρεί τα αποκλειστικά εμπορικά δικαιώματα στον υπόλοιπο κόσμο.

Σχετικά με τη LIBERTY
Η LIBERTY (NCT03096834) είναι μια Φάσης IIIb, πολυκεντρική, τυχαιοποιημένη, διάρκειας 12 εβδομάδων, διπλά τυφλή κλινική μελέτη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο η οποία αξιολογεί την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του erenumab σε ασθενείς με επεισοδιακή ημικρανία (που ορίζεται στη κλινική μελέτη ως 4 έως 14 ημέρες ημικρανίας ανά μήνα κατά την έναρξη) οι οποίοι απέτυχαν σε δύο έως τέσσερις προηγούμενες προφυλακτικές θεραπείες για την ημικρανία. Στη κλινική μελέτη, 246 συμμετέχοντες τυχαιοποιήθηκαν για να λάβουν erenumab 140mg ή εικονικό φάρμακο κατά τη διάρκεια της διπλά τυφλής φάσης θεραπείας 12 εβδομάδων. Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο ήταν το ποσοστό ασθενών με τουλάχιστον 50% μείωση των ημερών ημικρανίας ανά μήνα από την έναρξη της μελέτης, κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων εβδομάδων της διπλά τυφλής φάσης θεραπείας της μελέτης (εβδομάδες 9-12)2. Η κλινική μελέτη περιλαμβάνει μια υπό εξέλιξη μελέτη επέκτασης ανοικτής επισήμανσης, διάρκειας 52 εβδομάδων.

Κάποια από τα δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία που αξιολογήθηκαν κατά την ίδια χρονική περίοδο ήταν τα εξής: μεταβολή από την αρχική τιμή των ημέρων ημικρανίας ανά μήνα, μεταβολή από την αρχική τιμή του αριθμού των ημερών θεραπείας ανά μήνα με ειδική αγωγή για την οξεία φάση της ημικρανίας, μεταβολή από την αρχική τιμή στις βαθμολογίες των τομέων σωματικής δυσλειτουργίας και επίδρασης στις καθημερινές δραστηριότητες του Ημερολογίου Επίδρασης της Ημικρανίας στη Σωματική Λειτουργικότητα (MPFID). Το MPFID είναι μια κλίμακα που έχει δημιουργηθεί για τη μέτρηση των δύο αυτών τομέων. Η κλίμακα έχει επικυρωθεί σύμφωνα με τις Οδηγίες Αναφερόμενων από τους Ασθενείς Εκβάσεων του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων των Η.Π.Α.3. Αξιολογήθηκαν επίσης ως δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία ο αριθμός ασθενών με ποσοστό ανταπόκρισης 75% και 100%, καθώς και η ασφάλεια και η ανοχή.

Σχετικά με το erenumab
Το erenumab (AMG 334) είναι η μόνη υπό έρευνα θεραπεία και υπό αξιολόγηση από τις ρυθμιστικές αρχές που έχει σχεδιαστεί ειδικά για την προφύλαξη από την ημικρανία, αποκλείοντας του υποδοχέα του CGRP, ο οποίος παίζει σημαντικό ρόλο στη ενεργοποίηση της ημικρανίας. Το erenumab έχει μελετηθεί σε διάφορες μεγάλες, παγκόσμιες, τυχαιοποιημένες, διπλά τυφλές, ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο κλινικές μελέτες για την αξιολόγηση της ασφάλειας και της ανοχής του για την προφύλαξη από την ημικρανία. Περισσότεροι από 3.000 ασθενείς έχουν πάρει μέρος στο πρόγραμμα των κλινικών μελετών μας, συμπεριλαμβανομένων των τεσσάρων ελεγχόμενων με εικονικό φάρμακο κλινικών μελετών Φάσης II και Φάσης III και των ανοικτής επισήμανσης επεκτάσεών τους.

Σχετικά με την ημικρανία
Η ημικρανία είναι ένα ξεχωριστό νευρολογικό νόσημα4. Χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια μέτριας έως σοβαρή κεφαλαλγίας που συνήθως είναι σφύζουσα, συχνά στη μία πλευρά του κεφαλιού, και συνοδεύεται από ναυτία, έμετο και ευαισθησία στο φως, τους ήχους και τις οσμές5. Η ημικρανία συσχετίζεται με άλγος, ανικανότητα και μειωμένη ποιότητα ζωής για τον ασθενή, καθώς και με οικονομικό κόστος για την κοινωνία6. Επιδρά έντονα και περιοριστικά στις ικανότητες ενός ατόμου να πραγματοποιεί τις καθημερινές του δραστηριότητες, ενώ, σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, αποτελεί μία από τις δέκα κύριες αιτίες πρόκλησης ετών ανικανότητας στους άνδρες και τις γυναίκες7. Εξακολουθεί να τυγχάνει ανεπαρκούς διάγνωσης και θεραπείας6,8. Οι υπάρχουσες προφυλακτικές θεραπείες προέρχονται από άλλες ενδείξεις και συχνά συσχετίζονται με κακή ανοχή και έλλειψη αποτελεσματικότητας, κάτι που οδηγεί σε ολοένα και μεγαλύτερα ποσοστά διακοπής τους μεταξύ των ασθενών9.