Συσκευή βοήθησε δεκάδες τετραπληγικούς ασθενείς να κινήσουν ξανά τα χέρια τους

Μία εκπληκτική συσκευή που προκαλεί ηλεκτρική διέγερση στο νωτιαίο μυελό μέσω του δέρματος, επέτρεψε σε δεκάδες πάσχοντες από τετραπληγία να ανακτήσουν την κίνηση στα χέρια τους.

Η συσκευή λέγεται ARC-EX. Είναι μία μη-επεμβατική μέθοδος, που λειτουργεί μέσω ηλεκτροδίων που τοποθετούνται στο δέρμα. Ως φαίνεται αυξάνει τη δύναμη, την αίσθηση και την ικανότητα κίνησης στους ασθενείς με τετραπληγία.

Η συσκευή δοκιμάστηκε σε διεθνή μελέτη (ονομάζεται μελέτη Up-LIFT) στην οποία αξιολογήθηκαν 60 ασθενείς. Όλοι τους είχαν μείνει τετραπληγικοί μετά από κακώσεις στο νωτιαίο μυελό. Οι τραυματισμοί είχαν συμβεί έως και 30 χρόνια πριν την ένταξή τους στη μελέτη.

Η τετραπληγία είναι η παράλυση όλων των άκρων. Αναπτύσσεται μετά από κακώσεις του νωτιαίου μυελού στο ύψος του αυχένα.

Οι περισσότεροι εθελοντές που έλαβαν μέρος στην πρώτη κλινική δοκιμή της συσκευής, περιέγραψαν τα οφέλη της ως «εκπληκτικά».

«Όλοι νομίζουν πως όταν κτυπάς στο νωτιαίο μυελό, το μόνο που σε ενδιαφέρει είναι να περπατήσεις ξανά. Όταν όμως είσαι τετραπληγικός, αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία είναι να αποκτήσεις λειτουργικά χέρια», δήλωσε η κυρία Melanie Reid, αρθρογράφος της βρετανικής εφημερίδας The Times.

Η 67χρονη γυναίκα υπέστη τετραπληγία πριν από 14 χρόνια, μετά από πτώση από άλογο. Χρησιμοποίησε τη συσκευή για αρκετούς μήνες και με μεγάλη της ικανοποίηση είδε το αριστερό της χέρι να δυναμώνει πολύ. Πλέον μπορεί να το χρησιμοποιεί για να κάνει scroll στο τάμπλετ ή το κινητό της και να βγάζει τη ζώνη ασφαλείας.

Η νέα μελέτη

Τα πρώτα αποτελέσματα από τη μελέτη δημοσιεύονται στην ιατρική επιθεώρηση Nature Medicine. Η μελέτη άρχισε το 2021, με την σταδιακή ένταξη 65 ασθενών με χρόνια τετραπληγία.

Έως το τέλος Ιουνίου 2022, πέντε από τους ασθενείς είχαν αποσυρθεί από τη μελέτη. Οι υπόλοιποι 60 ολοκλήρωσαν το πρωτόκολλό της και αποτέλεσαν το τελικό δείγμα που αξιολογήθηκε.

Οι ασθενείς αυτοί είχαν υποβληθεί σε δύο μήνες εντατικής αποκατάστασης (έκαναν κατά μέσον όρο 24 συνεδρίες). Ακολούθησαν δύο μήνες ηλεκτρικής διέγερσης του νωτιαίου μυελού (έκαναν κατά μέσον όρο 25 συνεδρίες). Η διέγερση με την συσκευή ARC-EX γινόταν στον αυχένα τους.

Οι 10 από αυτούς ήταν γυναίκες και οι 50 άνδρες. Η μέση ηλικία τους ήταν τα 47 χρόνια. Οι 41 από αυτούς είχαν τετραπληγία επί 1-5 χρόνια πριν ενταχθούν στη μελέτη. Οι 11 ήσαν τετραπληγικοί επί 5-10 χρόνια. Οι υπόλοιποι ζούσαν με τετραπληγία επί περισσότερα από 10 χρόνια.

Το 72% είδαν σημαντική βελτίωση

Όπως γράφουν οι ερευνητές στο άρθρο τους, οι 43 από τους συμμετέχοντες (ποσοστό 72%) έφτασαν ή ξεπέρασαν τα κριτήρια της ελάχιστης σημαντικής διαφοράς (MID) για τουλάχιστον μία παράμετρο της δύναμης.

Επιπλέον, οι 54 από τους ασθενείς (ποσοστό 90%) έφτασαν ή ξεπέρασαν την ελάχιστη σημαντική διαφορά όσον αφορά τουλάχιστον μία παράμετρο της δύναμης ή της λειτουργικότητας.

Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι η συσκευή βοήθησε το 72% των ασθενών να αυξήσουν τη δύναμη και την λειτουργικότητα των χεριών τους σε σημείο ώστε να επιτύχουν σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής τους, σημειώνουν οι ερευνητές στο άρθρο τους.

Η συσκευή βοήθησε τους ασθενείς με τετραπληγία να ανακτήσουν και αισθητήρια λειτουργία των χεριών τους. Επιπλέον, οι ασθενείς ανέφεραν:

• Μειωμένη συχνότητα και σοβαρότητα των μυϊκών σπασμών
• Βελτιωμένη ποιότητα ύπνου
• Λιγότερο πόνο

Εξίσου σημαντικό ήταν το γεγονός ότι η χρήση της συσκευής δεν προκάλεσε σοβαρές παρενέργειες στους ασθενείς. Επιπλέον, τα οφέλη της συνεχίζονται παρότι οι ασθενείς έχουν διακόψει την χρήση της.

Διέγερση της σύνδεσης των νεύρων

Πώς μπορεί όμως η χρήση της συσκευής να βελτιώνει την κινητικότητα των τετραπληγικών ασθενών; Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το υψίσυχνο ρεύμα που εκπέμπει μουδιάζει τα αισθητήρια νεύρα στο δέρμα. Έτσι, μπορεί να σταλεί ένα πιο ισχυρό ηλεκτρικό ρεύμα στις αισθητήριες νευρικές ίνες του νωτιαίου μυελού.

Με αυτό τον τρόπο η θεραπεία γίνεται πιο αποτελεσματική από τις προγενέστερες προσπάθειες ηλεκτρικής διέγερσης του νωτιαίου μυελού. Διεγείρει επίσης την ανάπτυξη νέων συνδέσεων μεταξύ των νεύρων, λένε. Γι’ αυτό τον λόγο διατηρούνται τα αποτελέσματά της και όταν η συσκευή αδρανοποιείται.

Ωστόσο ο τρόπος δράσης της έχει ένα μειονέκτημα για μικρό ποσοστό ασθενών. «Είναι πιθανό να μην λειτουργεί στο 10% των ασθενών με τετραπληγία οι οποίοι έχουν πλήρη ανατομικό διαχωρισμό μεταξύ του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Chet Moritz, καθηγητής στο Τμήμα Ιατρικής Αποκατάστασης και Ηλεκτρικής & Υπολογιστικής Μηχανικής του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον.

Για το υπόλοιπο 90% των ασθενών, οι οποίοι διατηρούν κάποια έστω και μικρή σύνδεση μεταξύ των δύο, «νομίζω ότι είναι καλή θεραπευτική επιλογή», πρόσθεσε. «Είδαμε ανθρώπους που δεν είχαν καμία απολύτως κίνηση στα χέρια τους, να μπορούν πια να τα κινήσουν».

Οι ερευνητές ελπίζουν ότι στο μέλλον η ηλεκτρική διέγερση θα μπορέσει να αποκαταστήσει και την ικανότητα της βάδισης. Θα μπορούσε επίσης να συμβάλλει στην ανάρρωση από εγκεφαλικά επεισόδια.

Φωτογραφία: iStock