Η καρδιά είναι μια αντλία η οποία, για να στείλει το αίμα στην κυκλοφορία, «χτυπάει» 100.000 φορές την ημέρα, 3 εκατομμύρια φορές το μήνα, 40 εκατομμύρια φορές τον χρόνο και 500 εκατομμύρια φορές στη δεκαετία.
Αυτό σημαίνει ότι για να λειτουργεί σωστά, πρέπει να φροντίζουμε να την διατηρούμε σε καλή κατάσταση και να συμμορφωνόμαστε με τις εντολές των ειδικών ιατρών.
Οι τακτικοί έλεγχοι που χρειάζονται για να γνωρίζουμε την κατάσταση της καρδιάς μας δεν πρέπει για κανένα λόγο να αμελούνται ή να παραλείπονται. Οι έλεγχοι αυτοί, όμως, δεν είναι ίδιοι για όλους.
Υπολογίζεται ότι περίπου 2,5 εκατομμύρια Έλληνες έχουν τουλάχιστον ένα παράγοντα που υπονομεύει την καρδιά τους. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ένας στους τέσσερις διατρέχουν κίνδυνο για οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Ειδικά στις ηλικίες άνω των 45 ετών, η αντίστοιχη αναλογία είναι η διπλάσια: κινδυνεύει 1 στους 2.
Οι άνθρωποι που ανήκουν σε ομάδες υψηλότερου κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα, πρέπει να κάνουν τακτικό καρδιολογικό έλεγχο. Στα άτομα άνω των 35 ετών αυτό σημαίνει τουλάχιστον μία φορά κατ’ έτος», επισημαίνει ο καρδιολόγος Εμμανουήλ Καλλιέρης, μέλος του Κολλεγίου Καρδιολόγων των ΗΠΑ και διευθυντής της Εντατικής Μονάδας Εμφραγμάτων στο Metropolitan Hospital.
Στις ομάδες υψηλού κινδύνου για προβλήματα στην καρδιά ανήκουν, λ.χ.:
- Άτομα με ιστορικό καρδιαγγειακών προβλημάτων
- Οι καπνιστές
- Τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, ιδίως αν δεν κόβουν το τσιγάρο, δεν ρυθμίζουν την χοληστερίνη και τον διαβήτη τους, ούτε αθλούνται
«Όλοι δε ανεξαιρέτως (άτομα με προβλήματα και μη) καλό θα είναι να έχουν υπόψη τους κάποιους μύθους και κάποιες αλήθειες για τα καρδιαγγειακά προβλήματα και την αντιμετώπισή τους», προσθέτει ο ειδικός. Να ποιοι είναι αυτοί οι μύθοι.
Μύθος: Εγώ δεν κινδυνεύω
«Οι καρδιολόγοι καλούμαστε πολλές φορές να προσπαθήσουμε έντονα για να πείσουμε τους ασθενείς για τους κινδύνους που διατρέχουν και για να πάρουν τα φάρμακά τους», λέει ο κ. Καλλιέρης. Αυτή είναι π.χ. η περίπτωση γυναικών, οι οποίες πιστεύουν ότι δεν διατρέχουν κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Η αλήθεια είναι ότι αυτό ισχύει μέχρι κάποια ηλικία. Μετά την εμμηνόπαυση, όμως, ο κίνδυνος για την καρδιά αυξάνεται. Και σχεδόν εξισώνεται με αυτόν των ανδρών αντίστοιχης ηλικίας.
Ιδιαίτερα προσεκτικές πρέπει να είναι και οι νέες γυναίκες όταν είναι καπνίστριες και παράλληλα λαμβάνουν αντισυλληπτικά. Συχνά δεν γνωρίζουν ότι ο συνδυασμός καπνίσματος-αντισυλληπτικών μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές, όπως πνευμονικές εμβολές ή θρομβώσεις. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι τα νεότερα αντισυλληπτικά έχουν λιγότερες παρενέργειες. Επομένως, επιβάλλεται προσοχή και έλεγχος.
Μύθος: Τα φάρμακα για τη χοληστερίνη καταστρέφουν το συκώτι
Πολλοί ασθενείς λένε: «Γιατρέ μου, δεν παίρνω το φάρμακο για τη χοληστερίνη γιατί καταστρέφει το συκώτι». Αυτή η κατά βάση λανθασμένη αντίληψη, ίσως προέρχεται από το γεγονός ότι συνιστάται έλεγχος της ηπατικής λειτουργίας και της χοληστερόλης ένα μήνα μετά την έναρξη της φαρμακευτικής αγωγής.
Η αλήθεια είναι ότι τα υπολιπιδαιμικά φάρμακα δεν καταστρέφουν το συκώτι. Ακόμα και αν παρουσιαστεί κάποια επίδραση στην ηπατική λειτουργία, αντικαθίστανται χωρίς πρόβλημα από άλλα, που δεν έχουν αυτή την επίδραση. Αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος που συνιστάται ο προαναφερθείς έλεγχος της ηπατικής λειτουργίας. Ουσιαστικά συνιστάται «για την περίπτωση που…» και όχι διότι «αυτό κάνουν τα φάρμακα».
Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι αν μειωθεί η κακή (LDL) χοληστερόλη κάτω από 100 mg/dl, μειώνεται η ολική καρδιαγγειακή θνησιμότητα κατά 25-30%. Αυτό σημαίνει ότι πεθαίνουν 25-30% λιγότεροι άνθρωποι από πρόβλημα στην καρδιά ή εγκεφαλικό. Απέναντι σε αυτό το πραγματικά σημαντικό ποσοστό επιβίωσης δεν μπορούμε να αντιπαραθέτουμε ένα «εγώ δεν παίρνω φάρμακο για τη χοληστερίνη».
Μύθος: Η υψηλή «μεγάλη» (συστολική) πίεση δεν είναι τόσο σημαντική
Πολλά άτομα με υπέρταση τείνουν να υποτιμούν την υψηλή συστολική πίεση (την «μεγάλη» πίεση). Ακούγονται συχνά στα ιατρεία υπέρτασης φράσεις όπως: «Έχω 16 πίεση και πίεση καρδιάς 9,5, αυτή είναι ανεβασμένη».
Η αλήθεια είναι ότι το πιο σημαντικό είναι αυτό το «16» της μεγάλης πίεσης. Σημαίνει συστολική υπέρταση, αλλά δυστυχώς δεν ενδιαφέρει τον ασθενή ή «περνάει κάτω από το ραντάρ του». Στην συστολική υπέρταση οφείλονται όλες οι επιπλοκές της υπέρτασης όπως:
- Η καρδιακή ανεπάρκεια
- Η νεφρική ανεπάρκεια
- Τα εγκεφαλικά επεισόδια
- Τα ανευρύσματα
Το ασφαλές συνεπώς για όλες τις ομάδες των ασθενών είναι επίσκεψη στον ειδικό ιατρό, όταν η πίεση υπερβαίνει το 140/90 mmHg.
Μύθος: Δεν καπνίζω τσιγάρο, αλλά ατμίζω γιατί είναι πιο ασφαλές
Η αλήθεια είναι ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα περιέχουν διάφορες επικίνδυνες ουσίες, καθώς και πρόσθετα, διαλυτικά και γεύσεις τα οποία βλάπτουν τα αγγεία και τους πνεύμονες όπως φαίνεται από πολλές σύγχρονες μελέτες, καταλήγει ο κ. Καλλιέρης.
Φωτογραφία: iStock