Τα πάντα για τον διαβήτη. Πότε κινδυνεύουμε;
Της Βασιλικής Παπαδοπούλου
ειδικής παθολόγου
Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί μια πανάρχαια νόσο, με πρώτη περιγραφή από τους αιγυπτίους (γύρω στα 1500 πΧ ενώ οφείλει το όνομά του στον μεγάλο γιατρό της Αραιταίο γύρω στα 200 μΧ.
Η πάθηση αυτή χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα σακχάρου αίματος (γλυκόζης), την οποία και χρειάζεται κάθε οργανισμός για ενέργεια. Για να διατηρούνται τα επίπεδα γλυκόζης εντός φυσιολογικών ορίων ο οργανισμός διαθέτει ένα πολύπλοκο σύστημα ορμονών, η κυριότερη από τις οποίες παράγεται σε ένα αδένα του σώματος το πάγκρεας και ονομάζεται Ινσουλίνη που η κύρια δράση της είναι η μείωση του σακχάρου αίματος, βοηθώντας τη γλυκόζη να μπει από το αίμα στα κύτταρα.
Ο διαβήτης λοιπόν είναι μια χρόνια νόσος που προκύπτει όταν το πάγκρεας δε παράγει αρκετή ινσουλίνη ή όταν ο οργανισμός δε μπορεί να χρησιμοποιήσει την ινσουλίνη που παράγεται (αντίσταση).
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να αυξάνεται το σάκχαρο αίματος (υπεργλυκαιμία) γεγονός που μακροπρόθεσμα οδηγεί σε βλάβες και δυσλειτουργία οργάνων και ιστών.
Οι κύριοι τύποι Σακχαρώδη Διαβήτη (ΣΔ) είναι :
– Ο τύπος 1 (ινσουλινοεξαρτώμενος) όπου δεν παράγεται καθόλου ινσουλίνη από το πάγκρεας και είναι αυτός που εμφανίζεται κυρίως σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες. Για την αντιμετώπισή του ο ασθενής χρειάζεται πάντα ινσουλίνη.
– Ο τύπος 2 καλύπτει > 90% των 250 εκατ. περιστατικών ΣΔ παγκοσμίως. Στον τύπο αυτό παράγεται ινσουλίνη αλλά αυτή είτε δεν είναι αρκετή, είτε δεν αξιοποιείται σωστά από τον οργανισμό. Πολλοί είναι ενήλικες άνω των 40 ετών αλλά τις τελευταίες δεκαετίες με την αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας αυξάνεται και ο αριθμός των παιδιών, νεαρών ενηλίκων με ΣΔ τύπου 2. Ο τύπος αυτός ΣΔ δεν απαιτεί υποχρεωτικά τη χορήγηση ινσουλίνης, αντιμετωπίζεται και με σωστή διατροφή, άσκηση ή αντιδιαβητικά δισκία όμως στην εξέλιξη της νόσου μπορεί να χρειαστεί ινσουλίνη όπως στο ΣΔ τύπου 1.
– Ειδικός τύπος διαβήτη είναι ο διαβήτης που εμφανίζουν οι μητέρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σε ποσοστό 4% (διαβήτης κύησης) που σήμερα όλο και περισσότερο υπάρχει ενημέρωση για την αναγνώρισή και έγκαιρη αντιμετώπισή του, ώστε να προληφθούν βλάβες που αφορούν την ανάπτυξη του μωρού ή την εμφάνιση προβλημάτων στον τοκετό
Ενημερωθήτε για το Σακχαρώδη Διαβήτη και αναγνωρίστε τα συμπτώματα
– Συχνοουρία- Πολυουρία
– Πολυδιψία
– Πολυφαγία
– Απώλεια βάρους
– Αδυναμία – Καταβολή
– Έλλειψη ενδιαφέροντος και συγκέντρωσης
– Τάση για εμετό , πόνο στο στομάχι (που συχνά συγχέονται με ίωση)
– Μουδιάσματα
– Διαταραχές όρασης, συχνές λοιμώξεις, κακή επούλωση τραυμάτων.
Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση ΣΔ
– Παχυσαρκία και υπερβολικό βάρος
– Έλλειψη άσκησης
– Προηγούμενο ιστορικό παθολογικών τιμών σακχάρου αίματος (διαταραγμένη γλυκόζη νηστείας ή παθολογική καμπύλη)
– Οικογενειακό ιστορικό ΣΔ τύπου 2
– Ιστορικό εγκυμοσύνης όπου εμφανίστηκε Διαβήτης κύησης ή γεννήθηκε παιδί με βάρος σώματος >4,5 κιλά
– Κακή διατροφή
– Αυξημένη πίεση και χοληστερίνη (HDL <35mg/dl,τριγλυκερίδια >250mg/dl)
– Εθνικότητα (Ασιάτες, Ισπανόφωνοί, Ιθαγενείς, Αφροαμερικάνοι)
Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές σακχάρου;
Για το σάκχαρο νηστείας
<100mg/dl φυσιολογική τιμή
100-126 mg/dl οι τιμές είναι παθολογικές και η διαταραχή ονομάζεται Διαταραγμένη Γλυκόζη Νηστείας
>126 mg/dl ΔΙΑΒΗΤΗΣ
Συχνά, και υπό ορισμένες προϋποθέσεις, ο γιατρός προτείνει για τη διάγνωση του Σ.Διαβήτη το τέστ ανοχής στη γλυκόζη (καμπύλη σακχάρου) όπου μετράμε και πάλι το σάκχαρο νηστείας και στη συνέχεια ο ασθενής λαμβάνει από το στόμα 75γρ γλυκόζης. Μετά 2 ώρες ξαναμετράμε το σάκχαρο (ώστε να δούμε αν το σάκχαρο είναι σε φυσιολογικά ή παθολογικά όρια)
<140mg/dl φυσιολογική τιμή
140-200 mg/dl οι τιμές είναι παθολογικές και η διαταραχή ονομάζεται Διαταραγμένη Ανοχή στη Γλυκόζη
>=200 mg/dl ΔΙΑΒΗΤΗΣ
Ο ΣΔ είναι μια πολύ απαιτητική νόσος. Χρειάζεται ενημέρωση, έγκαιρη διάγνωση και έγκαιρη έναρξη θεραπείας. Δοξασίες του τύπου : «Εγώ δεν παίρνω φάρμακα να μη τα συνηθίσω» ή «δεν πειράζει το 115 ή το 130 έφαγα χτες το βράδυ γλυκό/ πίτσα/ σουβλάκια» καθυστερούν την έναρξη της θεραπείας και τελικά η γλυκοτοξικότητα καταστρέφει ύπουλα και συστηματικά πολλά όργανα, εξαντλεί το πάγκρεας και οδηγεί γρηγορότερα σε μη αναστρέψιμες βλάβες.
Παπαδοπούλου Βασιλική
Ειδικός Παθολόγος
v.papadopoulou.med@gmail.com
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
μάθετε τα πάντα για την παχυσαρκία στην κατηγορία του iatropedia
Συμβουλές για καρδιά, διαβήτη, οστεοπόρωση και άλλα νοσήματα
6 μύθοι και πραγματικότητες για τη στυτική δυσλειτουργία
Ποια πρέπει να είναι η περίμετρος της κοιλιάς ενός ενήλικα;